Μετά την απροσδόκητη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές οι οποίες διεξήχθησαν χθες στις ΗΠΑ, στελέχη εταιρειών δημοσκοπήσεων στη Γαλλία και αναλυτές προειδοποιούν πλέον ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο έκπληξης στις γαλλικές προεδρικές εκλογές το 2017, τόσο λόγω του αδοκίμαστου στη χώρα συστήματος ανάδειξης των υποψήφιων μέσω διαδικασιών με λαϊκή συμμετοχή αλλά και λόγω του κατακερματισμένου πολιτικού σκηνικού.
Καθώς η μια δημοσκόπηση μετά την άλλη φέρει την ηγέτιδα της άκρας δεξιάς Μαρίν Λεπέν να προηγείται στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών αλλά να χάνει στον δεύτερο, οι περισσότεροι σχολιαστές μοιάζουν να θεωρούν την επικράτηση του πρώην πρωθυπουργού Αλέν Ζιπέ—ενός εκ των διεκδικητών του χρίσματος των γάλλων Ρεπουμπλικάνων ώστε να είναι ο υποψήφιός τους για την προεδρία—περίπου εγγυημένη.
Ο νυν πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος ακόμη δεν έχει ανακοινώσει εάν θα είναι υποψήφιος ή όχι, έχει το χαμηλότερο ποσοστό δημοτικότητας προέδρου εν ενεργεία στην ιστορία. Οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ότι ουδείς άλλος υποψήφιος της γαλλικής κεντροαριστεράς ή αριστεράς δεν έχει μεγάλες πιθανότητες. Ο πρώην πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί επίσης δεν είναι και πολύ δημοφιλής.
Αυτό σημαίνει ότι ο δρόμος προς το Ελιζέ είναι ορθάνοιχτος για τον Ζιπέ, τον κεντροδεξιό πολιτικό που προβάλλεται ως μια ασφαλής επιλογή. Ή αυτό υποστηρίζουν τουλάχιστον τα γαλλικά ΜΜΕ.
«Πολλοί μοιάζουν να προεξοφλούν ότι ο Αλέν Ζιπέ θα είναι ο επόμενος πρόεδρος. Και αυτό εξοργίζει πολύ κόσμο, διότι εκλαμβάνεται ως άρνηση της δημοκρατίας», σημείωσε ο Φρανσουά Μικέ-Μαρτί της εταιρείας δημοσκοπήσεων Viavoice μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς. «Και από αυτό μπορεί να προκύψει η αληθινή έκπληξη», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Όπως στις ΗΠΑ, αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι δημοσκοπήσεις και τα μέσα ενημέρωσης πρόβαλαν αντιστοίχως την ήττα του Τραμπ και την ψήφο υπέρ της παραμονής στην ΕΕ περίπου ως τετελεσμένα, στους ψηφοφόρους στη Γαλλία δεν αρέσει να τους λένε από πριν ποιο θα είναι το αποτέλεσμα μιας ψηφοφορίας, επισήμανε. Αυτό το έχουν εκμεταλλευθεί αρκετοί λαϊκιστές πολιτικοί στο παρελθόν και θα μπορούσε να ευνοήσει την υποψήφια του Εθνικού Μετώπου (FN) Μαρίν Λεπέν.
Ο πατέρας της σημερινής προέδρου του FN, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν, είχε καταφέρει προς γενική κατάπληξη να περάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών οι οποίες διεξήχθησαν το 2002 στη Γαλλία, ενώ ο Ζαν Σιράκ είχε επίσης ανατρέψει τα δεδομένα επικρατώντας επί του Εντουάρ Μπαλαντίρ, τον οποίο τα ΜΜΕ θεωρούσαν αδιαφιλονίκητο φαβορί, το 1995.
Οι εκλογές της επόμενης χρονιάς θεωρούνται ακόμη πιο απρόβλεπτες διότι, για πρώτη φορά, τα κόμματα εξουσίας, τόσο αυτό της κεντροαριστεράς όσο και αυτό της κεντροδεξιάς, θα αναδείξουν τους υποψηφίους τους με μια διαδικασία ψηφοφορίας στην οποία μπορούν να συμμετάσχουν εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι. Αυτό καθιστά πολύ λιγότερο προβλέψιμα τα αποτελέσματά τους.
«Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις δημοσκοπήσεις με μεγάλη επιφύλαξη», δήλωσε ο καθηγητής της Sciences Po του Μπορντό, Ζαν Πετό.
Σήμερα το πρωί πολλοί Γάλλοι πολιτικοί προειδοποίησαν ότι η πιθανότητα η Μαρίν Λεπέν να αναδειχθεί στην προεδρία της χώρας δεν πρέπει πλέον να αντιμετωπίζεται σαν σενάριο πολιτικής φαντασίας.
«Δεν επικρατεί πλέον η λογική μετά το Brexit. Η κυρία Λεπέν μπορεί να κερδίσει στη Γαλλία», σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό της Γαλλίας Ζαν-Πιερ Ραφαρέν.
Ο πρώτος γραμματέας των Σοσιαλιστών (PS) Ζαν-Κριστόφ Καμπαντελίς έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter: «η αριστερά προειδοποιήθηκε! Εάν συνεχίσουμε τις ανεύθυνες, άσκοπες συγκρούσεις, αυτό που θα πάρουμε θα είναι η Μαρίν Λεπέν» στην προεδρία.
Η Λεπέν έσπευσε σήμερα να συγχαρεί τον Τραμπ, κρίνοντας ότι η νίκη του εγγράφεται σε μια πολύ ευρύτερη ανταρσία των ψηφοφόρων εναντίον των πολιτικών ελίτ σε διεθνές επίπεδο.
Αλλά αντίθετα με την περίπτωση του Τραμπ, η Λεπέν έχει δοκιμαστεί σε εκλογές στο παρελθόν, πιο πρόσφατα στις περσινές τοπικές εκλογές, όταν το κόμμα της δεν μπόρεσε παρά τα ψηλά ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις να κερδίσει ούτε μία περιφέρεια.
«Οι δημοσκοπήσεις τείνουν πλέον να υπερτιμούν το ποσοστό του Εθνικού Μετώπου», σημείωσε μια στενή συνεργάτιδα του Ζιπέ, η Βιρζινί Καλμέλς, μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Οι υποστηρικτές της Λεπέν εξάλλου πλέον μοιάζουν να ντρέπονται λιγότερο και δηλώνουν ανοικτά πια στις δημοσκοπήσεις ότι θα έχουν πρόθεση να την ψηφίσουν, κάτι που μοιάζει να βρίσκεται σε αντίστιξη με αυτό που συνέβαινε στους ψηφοφόρους του πατέρα της.
«Ελάχιστοι διστάζουν να πουν ότι θα ψηφίσουν την Μαρίν Λεπέν στις μέρες μας», σημείωσε ο Φιλίπ Κοσαλτέρ, καθηγητής νομικής στο πανεπιστήμιο Σαρ.
Το σύστημα της ψηφοφορίας σε δύο γύρους για την ανάδειξη του προέδρου της Γαλλίας έχει ως έναν από τους στόχους του να εμποδίζει την νίκη λαϊκιστών, παρατήρησε ο Κοσαλτέρ, προσθέτοντας πως ακόμη και σε περίπτωση νίκης της Λεπέν, το FN μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να εξασφαλίσει ταυτόχρονα την πλειοψηφία στο γαλλικό κοινοβούλιο.
Ωστόσο υπάρχουν κι άλλοι ανεξάρτητοι υποψήφιοι που παρότι μοιάζει σήμερα εντελώς απίθανο θα μπορούσαν να ανατρέψουν το πολιτικό σκηνικό.
Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν και ο πρώην υπουργός Οικονομίας του Ολάντ, ο Εμανουέλ Μακρόν, πιστώνονται ο καθένας 13-14% της πρόθεσης ψήφου στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, που δεν αρκεί για να περάσει κάποιος από αυτούς στον δεύτερο γύρο εάν ο Ζιπέ είναι όπως αναμένεται ο υποψήφιος της συντηρητικής παράταξης.
Αλλά η νίκη του Σαρκοζί στην εσωκομματική διαδικασία των Ρεπουμπλικανών ίσως αυξάνει τις πιθανότητες των δύο υποψηφίων αυτών που λένε ότι μάχονται εναντίον του πολιτικού κατεστημένου της Γαλλίας.
Η νίκη του Τραμπ «δείχνει ότι δεν υπάρχει σενάριο γραμμένο εκ των προτέρων», έκρινε ο Μακρόν.