Η νέα χρονιά απειλεί να εξελιχθεί σε έτος πλειστηριασμών, καθώς όλη η χώρα μετατρέπεται σε ένα τεράστιο «e-σφυρί» για χρέη σε Εφορία και Ταμεία, καθώς θα επιτρέπεται στο Δημόσιο να εκποιεί ακίνητα και στη χαμηλή εμπορική αξία, αντί στην αντικειμενική.
Στο στόχαστρο μπαίνουν αυτομάτως 1,8 εκατομμύρια οφειλέτες που χρωστούν πάνω από 500 ευρώ, ενώ άλλοι 2,3 εκατομμύρια θα ζουν κάθε μήνα με τον φόβο μήπως ξεπεράσουν το όριο αυτό, αν θα χάσουν κάποια δόση πληρωμής από παλαιούς ή τρέχοντες φόρους.
Σύμφωνα με το protothema.gr, οι αλλαγές θα είναι σαρωτικές, όπως αποτυπώνονται στη συμφωνία με τους δανειστές για να κλείσει η τρίτη αξιολόγηση.
Πριν από τις 20 Ιανουαρίου η κυβέρνηση θα έχει ψηφίσει εκατοντάδες νέες διατάξεις, ανάμεσα στις οποίες και τις αλλαγές στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), που ανοίγουν τον δρόμο για μαζικούς πλειστηριασμούς από την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Η κυβέρνηση έδειξε ήδη την αποφασιστικότητά της να εφαρμόσει το σχέδιο με διάταξη που ψηφίστηκε την περασμένη Παρασκευή και θα τεθεί άμεσα σε εφαρμογή προκειμένου να ασκείται αυτεπάγγελτα δίωξη και να συλλαμβάνονται όσοι παρεμποδίζουν τους πλειστηριασμούς που επίκεινται.
Και αν τα επεισόδια κατά τη διενέργεια πλειστηριασμών φαντάζουν πρωτόγνωρα, ενδεχομένως και να ωχριούν μπροστά σε εικόνες όπου, στο αμέσως επόμενο στάδιο, ιδιοκτήτες θα απομακρύνονται -και βιαίως αν χρειαστεί- από το σπίτι που έχασαν σε πλειστηριασμό.
Ποιες οι νέες διατάξεις
– Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί γίνονται καθεστώς, πολλαπλασιάζονται (τρεις φορές αντί μίας εβδομαδιαίως) και υποκαθιστούν την παραδοσιακή διαδικασία στα Ειρηνοδικεία.
– Παρότι αναβλήθηκαν πολλάκις υπό τον φόβο επεισοδίων (μετά τις 30 Νοεμβρίου και τους ψεκασμούς στο Ειρηνοδικείο μπροστά στις κάμερες και για τα μάτια της τρόικας προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση) οι πλειστηριασμοί επιστρέφουν δριμύτατοι μόλις ψηφιστεί ο νέος εφαρμοστικός νόμος αμέσως μετά τις γιορτές.
Με τις διατάξεις του ίδιου νόμου επεκτείνονται και για το Δημόσιο οι διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ώστε να ισχύουν οι ίδιοι κανόνες για πλειστηριασμούς, όπως μεταξύ ιδιωτών. Από μόλις 500 ευρώ οφειλή, το Δημόσιο θα ασκεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης κατά των οφειλετών.
– Στον ΚΕΔΕ δεν υφίσταται καμία προστασία για την πρώτη κατοικία, ούτε έφερε καμία σχετική τέτοια διάταξη η κυβέρνηση τις προηγούμενες μέρες που κατέθετε τροπολογίες για να μοιράζει μέρισμα από το υπερπλεόνασμα.
– Στο εξής δεν θα στέκεται εμπόδιο η αντικειμενική αξία, για να εκπλειστηριαστεί κάποιο ακίνητο για χρέη στο Δημόσιο.
Με βάση τον ΚΕΔΕ, αν το ακίνητο δεν έπιανε την αντικειμενική, απαγορευόταν να πουληθεί κι έτσι όλοι οι πλειστηριασμοί έβγαιναν ουσιαστικά άγονοι. Πλέον τα ακίνητα θα βγαίνουν στο σφυρί για χρέη στο Δημόσιο και στην εμπορική αξία (δηλαδή και κάτω από την αντικειμενική).
– Οι χρόνοι προειδοποίησης και αντίδρασης για τον οφειλέτη συρρικνώνονται δραματικά. Με ένα ενημερωτικό email από τη Διεύθυνση Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών, θα τρέχουν οι διορίες για να ξεκινήσει ο πλειστηριασμός χωρίς να χάνεται χρόνος για να επιδίδονται ή να θυροκολλούνται κατασχετήρια, καθώς θεωρείται αυτομάτως ότι ο οφειλέτης έλαβε γνώση από την ημέρα αποστολής (και όχι της παραλαβής) της ειδοποίησης.
– Από 1-1-2018 προβλέπεται ξαφνικός θάνατος και για όσους κάνουν χρήση της ρύθμισης των 100 δόσεων.
Η ρύθμιση θα χάνεται αν ο οφειλέτης δεν εξοφλεί στην ώρα τους όλες τις νέες οφειλές του (πέραν των δόσεων που πληρώνει). Δηλαδή έστω και για μία ημέρα καθυστέρηση θα χάνει τη ρύθμιση, χωρίς περιθώριο μισού ή ενός μήνα που ίσχυε για να προλάβει να πληρώσει.
Οι μόνες επιλογές άμυνας
Μπροστά στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται, οι δανειολήπτες θα πρέπει να απευθυνθούν πρωτίστως στην τράπεζά τους προκειμένου να αναζητήσουν την κατάλληλη για αυτούς ρύθμιση της οφειλής τους.
Σύμφωνα με το Capital.gr, οι τράπεζες δεν έχουν κανένα λόγο για «καταδιώξουν» τους δανειολήπτες που έχουν υποστεί τις συνέπειες της κρίσης και ψάχνουν ένα τρόπο να είναι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους.
Στους δανειολήπτες αυτούς οι τράπεζες θα προσφέρουν λύσεις αποκλειστικά σχεδιασμένες για την κάθε περίπτωση και με σημαντικό «κούρεμα» εφόσον ο δανειολήπτης αποδεικνύεται συνεπής στη συμφωνημένη ρύθμιση.
Δανειολήπτες που βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία να αποπληρώσουν το χρέος τους, θα μπορούν να προστατευθούν μόνο μέσω της υπαγωγής τους στο νόμο Κατσέλη ή στον εξωδικαστικό μηχανισμό, εφόσον πρόκειται για επιχειρήσεις ή για ελεύθερους επαγγελματίες.
Για να μπορεί κάποιος που βρίσκεται σε οικονομική αδυναμία να υποβάλει αίτηση (μέχρι 31/12/2018) για την προστασία της κύριας κατοικίας του στο νόμο Κατσέλη, θα πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
1) Ακαθάριστο εισόδημα (προ φόρων) έως 13.906 ευρώ για άγαμους που φτάνει έως 35.086 ευρώ για τετραμελείς οικογένειες
• Άγαμος €13.906 (προ φόρων)
• Έγγαμος €23.659 (προ φόρων)
• Έγγαμος με ένα τέκνο €29.373 (προ φόρων)
• Έγγαμος με δύο τέκνα €35.086 (προ φόρων)
2) Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας κατά τον χρόνο συζήτησης της αίτησης, να μην υπερβαίνει:
• Για τον άγαμο τις €180.000
• Για τον έγγαμο τις €220.000
• Για τον έγγαμο με ένα τέκνο τις €240.000
• Για τον έγγαμο με δύο τέκνα τις €260.000
3) Εξασφάλιση από την τράπεζα πιστοποιητικού συνεργάσιμου δανειολήπτη.
Εάν ο δανειολήπτης δεν πληροί έστω και ένα από τα παραπάνω κριτήρια, η υποβολή αίτησης είναι αδύνατη.
Με το νέο καθεστώς του νόμου, μπορούν να εντάσσονται στη δικαστική ρύθμιση εκτός από τα χρέη προς την τράπεζα και οφειλές προς το Δημόσιο, πλην εκείνων που συνιστούν ποινικό αδίκημα (πχ. ΦΠΑ, πρόστιμα κ.λπ.).
Βάσει του αναθεωρημένου νόμου, ο δανειολήπτης θα πρέπει να καταβάλλει στην τράπεζα την τρέχουσα εμπορική αξία του ακινήτου σε βάθος 20ετίας.
Για όσους έχουν εισόδημα έως 8.180 ευρώ για άγαμους και έως 20.639 ευρώ για τετραμελείς οικογένειες και η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας τους δεν υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για άγαμους και 200.000 για τετραμελείς οικογένειες, προβλέπεται κρατική στήριξη για την πληρωμή της μηνιαίας δόσης τα τρία πρώτα χρόνια της ρύθμισης.
Η βοήθεια αυτή δεν χαρίζεται, αλλά είναι δάνειο που πρέπει να επιστραφεί.
Η ρύθμιση του δανείου μέσω του δικαστηρίου περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1) Τα τρία πρώτα χρόνια θα καταβάλλεται μία δόση από το εναπομείναν εισόδημα, αφού αφαιρεθούν οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
Σε αυτό το διάστημα, δεν επιβάλλονται τόκοι.
2) Μετά τα τρία πρώτα χρόνια, ο δανειολήπτης θα καταβάλει δόση για την εμπορική αξία του ακινήτου, η οποία θα εκτιμάται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Το επιτόκιο διαμορφώνεται περί το 2% και ανάλογα με την κρίση του δικαστή είναι κυμαινόμενο ή σταθερό.
Το υπόλοιπο ποσό πέραν της εμπορικής αξίας του ακινήτου διαγράφεται. Φυσικά για να διασωθεί η α΄ κατοικία θα πρέπει οι δόσεις να καταβάλλονται μέχρι τη λήξη.
Υπάρχει η δυνατότητα καθυστέρησης έως και τριών δόσεων κατά τη διάρκεια του δανείου.
Σε διαφορετική περίπτωση ο πλειστηριασμός του ακινήτου προχωρά κανονικά.
Σημειώνεται ότι με τον επικαιροποιημένο νόμο Κατσέλη εισάγεται ταχεία διαδικασία πλήρους διαγραφής του χρέους για οφειλές που δεν υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ.
Οι προϋποθέσεις είναι οι εξής:
– Μηδενικό εισόδημα σήμερα
– Όλα τα εισοδήματα καθ’ όλη τη διάρκεια του τελευταίου έτους πριν από την κατάθεση της αίτησης να είναι μηδενικά
– Έλλειψη ακίνητης περιουσίας
– Μη μεταβίβαση ή εκποίηση ακίνητης περιουσίας την τελευταία τριετία
– Η λοιπή περιουσία να μην υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ
– Ο οφειλέτης να υπήρξε συνεργάσιμος δανειολήπτης
– Μη ύπαρξη εμπραγμάτως ασφαλισμένων πιστωτών
– Οι περιλαμβανόμενες στην αίτηση οφειλές να αφορούν το σύνολο των υποχρεώσεων του οφειλέτη.