Ένας στρατηγικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ένας δύστροπος γείτονας της Ευρώπης. Ένα υπό ένταξη κράτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή ένα κράτος ταραξίας.
Τι είναι τελικά η Τουρκία;
Φέτος συμπληρώνονται 60 χρόνια από τη χρονιά που η Τουρκία κατέθεσε το αίτημα σύνδεσης της με την τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Ενώ τέσσερα χρόνια μετά υπεγράφη μεταξύ των μερών η Συμφωνία Σύνδεσης. Για να φτάσουμε στο 2005 πια που η Τουρκία καθίσταται υποψήφια προς ένταξη χώρα.
Του Μανώλη Κ. Κεφαλογιάννη*
Από τότε έχουμε μικρά βήματα προόδου και μεγάλα άλματα οπισθοδρόμησης στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Η γειτονική χώρα μέχρι την 15η Ιουλίου του 2016, την ημέρα που κατεστάλη το πραξικόπημα κατά του Ερντογάν, είχε δώσει κάποια στοιχεία βελτίωσης της δημοκρατικής της λειτουργίας. Που ασφαλώς απείχε ακόμη πολύ από την Δημοκρατία που γνωρίζουμε και βιώνουμε στην Ευρώπη.
Από την ημέρα εκείνη ζούμε όλοι μία άλλη Τουρκία. Μία χώρα που ρέπει με ταχύτητα προς ένα ιδιότυπο αυταρχισμό, μακριά από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και από τις αρχές και αξίες της ΕΕ . Με σαφές έλλειμμα δημοκρατίας. Με τα ατομικά δικαιώματα υπό περιορισμό.
Μία Τουρκία διώξεων, συλλήψεων και φυλακίσεων της αντίθετης άποψης, της ελεύθερης έκφρασης και της ελευθεροτυπίας. Μία Τουρκία χωρίς ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, μακριά από τις αρχές του κράτους δικαίου.
Μία Τουρκία που δεν σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, που δεν σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτόνων της που παραβιάζει συστηματικά τα ελληνικά χωρικά και τον ελληνικό εναέριο χώρο προσπαθώντας να δημιουργήσει τετελεσμένα. Μία χώρα που έχει υπό την παράνομη στρατιωτική κατοχή της ένα μεγάλο κομμάτι της Κύπρου.
Από την ημέρα εκείνη ανέδειξε και κάποια άλλα χαρακτηριστικά που με ευθύνη της πολιτικής της ηγεσίας την απομακρύνουν –πιθανόν οριστικά- από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Στην προσπάθεια του προέδρου της να θαμπώσει την εικόνα του ιδρυτή του σύγχρονου τουρκικού κράτους είδαμε μία ροπή προς το νεοοθωμανισμό. Ακούσαμε ότι η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από την Τουρκία καθώς άλλα είναι τα φυσικά της σύνορα στα οποία δεν μπορεί να φυλακιστεί και άλλα τα σύνορα της καρδιάς της.
Μάθαμε για την αναβίωση του «Εθνικού Όρκου» που ουσιαστικά αποτελεί αναβίωση του τουρκικού εθνικισμού και είχε αναιρεθεί με την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης το 1923. Μία Διεθνής Συνθήκη, που καθορίζει τα σύνορα της σημερινής Τουρκίας και χαρακτηρίζει τη μειονότητα της Κωνσταντινούπολης Ελληνική Εθνική Μειονότητα και τη μειονότητα της Θράκης θρησκευτική, τα τελευταία τρία χρόνια έχει τεθεί στο στόχαστρο της αναθεώρησης μετά από συνεχείς παρεμβάσεις του Τούρκου προέδρου.
Το 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τροπολογία που είχα καταθέσει μαζί με δύο συναδέλφους μου του ΕΛΚ, που κατέστησε τη Συνθήκη της Λωζάννης μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Μάθαμε τα τελευταία χρόνια μέσω των χαρτών που παρουσίασαν οι Τούρκοι αξιωματούχοι στην Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας της οποίας είχα την τιμή να προεδρεύω την προηγούμενη πενταετία ότι η τουρκική ΑΟΖ ενώνεται με ένα μαγικό τρόπο με τις ΑΟΖ της Αιγύπτου και της Λιβύης !.. Στους συγκεκριμένους χάρτες είχε εξαφανισθεί το Καστελόριζο ενώ τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη δεν δικαιούνταν ούτε υφαλοκρηπίδας, ούτε αποκλειστικής οικονομικής ζώνης.
Η αποστομωτική απάντηση που τους δόθηκε ήταν το άρθρο 121 της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ του 1982 για τη Θάλασσα που αναφέρει ρητά ότι όλα τα κατοικημένα νησιά έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη. Μία Συμφωνία που αποτελεί ευρωπαϊκό κεκτημένο και η Τουρκία ναι μεν δεν την έχει υπογράψει, μόνη αυτή μαζί με ελάχιστες άλλες χώρες, αλλά την εφαρμόζει προς όφελός της στο ακέραιο στη Μαύρη Θάλασσα.
Όλες αυτές οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας εδράζονται σε μία κατά το δοκούν ερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συμφωνιών.
Στην παράλογη «λογική» της και οι παράνομες γεωτρήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου που αποτελεί Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Που απαντήθηκε και με αντιδράσεις κορυφαίων Ευρωπαίων αξιωματούχων ότι η Τουρκία δεν τα βάζει με τις 800.000 πολίτες της Κύπρου αλλά με τα 520 εκατομμύρια των Ευρωπαίων πολιτών και με τις πρόσφατες κυρώσεις που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η Τουρκία με ευθύνη της πολιτικής της ηγεσίας απομακρύνεται, μέρα με τη μέρα, από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενώ είναι δίπλα στην Ευρώπη είναι τόσο μακριά από τις Αρχές και τις Αξίες της Ευρώπης.
Η ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας, είναι απολύτως συνδεδεμένη και συνυφασμένη με μία Τουρκία δημοκρατική, που θα αποτελεί παράγοντα ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή. Μία Τουρκία που απειλεί και εκβιάζει την Ευρώπη δεν μπορεί να έχει θέση στην ΕΕ. Η Ευρώπη, δεν απειλείται και δεν εκβιάζεται από κανέναν.
*Ευρωβουλευτής της ΝΔ, πρώην υπουργός και βουλευτής