Να τετραγωνίσουν τον κύκλο επιχειρούν στο υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να καθορίσουν τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων έως τις αρχές Απριλίου χωρίς να τεθούν σε κίνδυνο οι εισπράξεις του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο στο οποίο καταλήγουν προβλέπει ότι οι νέες αντικειμενικές τιμές που θα ανακοινωθούν θα δείχνουν αυξομειώσεις έως 25% σε σχέση με τις υφιστάμενες τιμές ζώνης
Αν και δεν προδικάζουν επισήμως ποιες θα είναι οι νέες τιμές που θα προτείνουν οι ανεξάρτητοι ιδιώτες εμπειρογνώμονες στους οποίους έχει ανατεθεί να το έργο του υπολογισμού τους, στο υπουργείο Οικονομικών έχουν προνοήσει να συστήσουν και μια δευτεροβάθμια επιτροπή που σκοπό έχει να μετριάσει τις τυχόν μεγάλες αποκλίσεις που θα προκύψουν. Και ενώ πρόθεση του υπουργείου είναι να θέσει πλαφόν 25% στις αλλαγές των αντικειμενικών τιμών, την ίδια ώρα τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος δείχνουν ότι στην πραγματικότητα η πτώση των αξιών των ακινήτων είναι τουλάχιστον υπερδιπλάσια και συνεχίζεται ακάθεκτη μήνα με τον μήνα και χρόνο με τον χρόνο. Αποδεικτικά της κατρακύλας των αξιών των ακινήτων είναι τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος:
■ Τον Φεβρουάριο του 2007, όταν εκδόθηκαν για τελευταία φορά αντικειμενικές τιμές της Εφορίας για τα ακίνητα σε ολόκληρη την Ελλάδα, ο δείκτης τιμών νέων διαμερισμάτων (0-5 ετών) ήταν στο 100,1 ενώ τον Δεκέμβριο του 2017 είχε πέσει στο 60,8.
■ Η μείωση 11 χρόνια μετά τον καθορισμό των αντικειμενικών φτάνει στο 39,3% κατά μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι σε πολλές περιοχές η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη από 40% ή και 50%-60%, καθώς στον μέσο όρο συνυπολογίζονται και περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές δεν θα μειωθούν αλλά θα αυξηθούν.
■ Τον Ιανουάριο του 2016 επιχειρήθηκε μικρή διόρθωση των τιμών ζώνης καθώς μειώθηκαν οριζόντια κατά 5%-18%. Αλλά και τότε, με πολιτική απόφαση δεν άλλαξαν ούτε κατ' ελάχιστον σε περιοχές με τιμή κάτω από 600 και πάνω από 4.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
■ Από όλα αυτά προκύπτει πως είτε άλλαξαν είτε όχι οι αντικειμενικές το 2016, για τις περισσότερες περιοχές της χώρας όπου οι πραγματικές μειώθηκαν έπρεπε οι νέες αντικειμενικές να μειωθούν κατά τουλάχιστον 20% και όχι έως 25% όπως τώρα επιχειρείται προκειμένου να προσεγγίσουν τις εμπορικές αξίες.
Η πτώση συνεχίζεται
Για να εξαγάγει τα στοιχεία αυτά η Τράπεζα της Ελλάδος στηρίχτηκε σε μια τεράστια βάση δεδομένων και εκτιμήσεις των τραπεζών για την τρέχουσα εμπορική αξία 700.000 οικιστικών ακινήτων (έως τέλος Ιανουαρίου του 2018), εκ των οποίων 66% είναι διαμερίσματα, 19% μονοκατοικίες, 6% μεζονέτες, 6% οικόπεδα και 2,5% λοιπά ακίνητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά μάλιστα, κάθε μήνα που περνάει οι αξίες των ακινήτων υποχωρούν διαρκώς όλο και περισσότερο. Για την ακρίβεια, κατά μέσο όρο σε καμία περιοχή της Ελλάδας δεν καταγράφεται αύξηση τιμών αλλά παντού μείωση, όσο παλαιά ή νέα και αν είναι τα διαμερίσματα. Συγκεκριμένα:
■ Σε έναν χρόνο μόνο, το 2017, οι τιμές διαμερισμάτων μειώθηκαν 1%
■ Μόνο το 2016 οι τιμές διαμερισμάτων είχαν μειωθεί 2,4%
■ Μόνο το 2015 οι τιμές των διαμερισμάτων είχαν μειωθεί κατά 5,1%
Συνολικά, στην τριετία 2015-2017 ο δείκτης τιμών έπεσε από 64,31 σε 59,0, δηλαδή οι τιμές μειώθηκαν κατά 8,3%. Με άλλα λόγια, ενώ οι τιμές των ακινήτων είχαν ήδη υποχωρήσει κατά 36% πανελλαδικά, σε κάποιες περιοχές μόνο οι τιμές της Εφορίας μειώθηκαν κατά 5%-18%, ενώ και μετά οι εμπορικές τιμές διαρκώς έπεφταν και η πτώση συνεχίζεται.
Ολοι χαμένοι
Και οι όποιες μειώσεις, όμως, έως 25% σε κάποιες περιπτώσεις, είναι δώρον άδωρον ή και δίκοπο μαχαίρι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Ο ΕΝΦΙΑ θα αλλάξει ώστε η επιβολή φόρου να παραμείνει στα 3,25 δισ. ευρώ και το τελικό αποτέλεσμα για το κράτος να είναι το ίδιο. Δικαιότερη κατανομή του βάρους πάντως δύσκολα θα υπάρξει όσο ο φόρος θα επιβάλλεται σε πλασματικές τιμές ακινήτων που ξεπερνούν τις πραγματικές της κτηματαγοράς.
Από την άλλη, χαμηλότερη αντικειμενική τιμή σημαίνει χαμηλότερη τιμή εκκίνησης για τα σπίτια, τα οποία έτσι θα βγαίνουν ευκολότερα σε πλειστηριασμό. Μέχρι και το 2017 η αντικειμενική τιμή αποτελούσε ασπίδα προστασίας για πλειστηριασμούς για χρέη προς το Δημόσιο, αφού απαγορευόταν να βγει στο σφυρί ακίνητο σε τιμή κάτω από αυτή που καθορίζει η Εφορία. Αλλά από τον φετινό Ιανουάριο φέτος και αυτή η ασπίδα προστασίας αφαιρέθηκε από τους ιδιοκτήτες, καθώς όποια τιμή και αν οριστεί τελικά ως τιμή εκκίνησης, μετά από δύο άγονους πλειστηριασμούς το ακίνητο θα εκπλειστηριάζεται όσο-όσο στον τρίτο πλειστηριασμό που θα διαταχθεί.