«Οταν είσαι στη Ρώμη, κάνε ό,τι κάνουν οι Ρωμαίοι. Οταν είσαι στη ναυτιλία, κάνε ό,τι κάνουν οι Ελληνες». Το παραλλαγμένο γνωμικό που κυριαρχεί στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία επιβεβαιώνεται με κάθε ευκαιρία και σε βάθος χρόνου. Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) κερδίζει ολοένα έδαφος -πλέον θα χρησιμοποιείται και ως καύσιμο για τα πλοία- και οι Ελληνες ήταν από τους πρώτους που στράφηκαν στη συγκεκριμένη αγορά.
Την αρχή έκαναν οι κύριοι Γιάννης Αγγελικούσης, Πήτερ Λιβανός και Γιώργος Προκοπίου, ενώ τη ρότα αυτή ακολουθούν ή ετοιμάζονται να ακολουθήσουν και άλλοι Ελληνες πλοιοκτήτες. «Το υγροποιημένο φυσικό αέριο θα είναι από τις βασικές πηγές ενέργειaς αλλά και η κύρια πηγή καυσίμων για τις θαλάσσιες μεταφορές. Είναι μια αναπόφευκτη εξέλιξη, αναφέρει το newmoney.
Το τρένο έφυγε από τον σταθμό», δήλωσε στη διάρκεια των Ποσειδωνίων, τον περασμένο Ιούνιο, ο κ. Λιβανός.
Την περασμένη εβδομάδα, η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» έγραψε για την υπεροχή της Ελλάδας στη μεταφορά LNG με πλοία για να προσθέσει: «Στη Γερμανία συζητείται η κατασκευή ενός υπερπόντιου τερματικού σταθμού για υγροποιημένο φυσικό αέριο ώστε να μπορέσει να γίνει εισαγωγή μεγάλων ποσοτήτων, καθώς μέχρι στιγμής το προϊόν φτάνει στους πελάτες σχεδόν αποκλειστικά με τα πλοία. Στην περίπτωση αυτή η Γερμανία θα εξαρτάται από τους εφοπλιστές της Αθήνας».
Ο ενεργειακός χάρτης αλλάζει σε παγκόσμιο επίπεδο και στο πλαίσιο αυτό ξεχωρίζει η αύξηση της ζήτησης για υγροποιημένο φυσικό αέριο, η οποία αναμένεται τα επόμενα 20 χρόνια να εκτοξευτεί, όπως εκτιμούν οικονομικές αναλυτές. Το εμπόριο του LNG θα αυξάνεται -το λιγότερο- κατά 3% ετησίως φτάνοντας το 2030 τους 425 εκατομμύρια τόνους (από τα 290 εκατ.). Το 2000 υπήρχαν μόλις 10 εισαγωγικές χώρες και 12 εξαγωγικές. Σήμερα υπάρχουν 33 εισαγωγικές και περισσότερες από 30 εξαγωγικές, ενώ ο στόλος των LNG αριθμεί σήμερα 600 πλοία, εκ των οποίων 500 στο νερό και 100 υπό ναυπήγηση, ενώ το 2000 ήταν μόλις 100. Το 2030 θα χρειαστούν επιπλέον 120 πλοία LNG χωρίς να υπολογίζονται εκείνα που θα αναπληρώσουν όσα αποσυρθούν. Στα επόμενα χρόνια ο στόλος των LNG θα ξεπεράσει εκείνο των VLCC.
Ελληνες εφοπλιστές
Οι ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακές εταιρείες ελέγχουν σήμερα έναν από τους ισχυρότερους στόλους LNG Carriers. Πιο συγκεκριμένα αποτελείται από 84 πλοία στο νερό.
Επίσης, οι Ελληνες έχουν σε εξέλιξη ναυπηγικό πρόγραμμα για επιπλέον 39 LNG, με την παραλαβή των οποίων η δύναμη του ελληνόκτητου στόλου με πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου θα σπάσει το φράγμα των 100 φτάνοντας στα 123. Μόνο μέσα στο 2018 έδωσαν παραγγελίες για τη ναυπήγηση 28 πλοίων LNG, τα οποία θα παραλάβουν από το 2019 έως το 2021.
■ Από ελληνικής πλευράς στην πρώτη θέση όσον αφορά τους πλοιοκτήτες με πλοία LNG, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε το «ΘΕΜΑ» από ναυλομεσιτικούς οίκους, βρίσκεται ο κ. Αγγελικούσης με τη Maran Gas. Ο στόλος της αποτελείται από 35 πλοία στο νερό, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 5,5 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ενώ έχει υπό ναυπήγηση οκτώ LNG. Η Maran Gas έχει συστήσει κοινοπραξία με τη Nakilat του Κατάρ, όπου δραστηριοποιούνται τα σχεδόν μισά από τα πλοία LNG του ομίλου Αγγελικούση. Μέσα στο 2018 υπέγραψε μάλιστα συμβόλαια για τη ναυπήγηση τριών ακόμη πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου αερίου παραδοτέα μέσα τη διετία 2020-2021.
■ Ακολουθεί η Gaslog του κ. Λιβανού, με 25 πλοία στο νερό. Από αυτά, τα 15, μεταφορικής ικανότητας 2,9 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ανήκουν στη μητρική εταιρεία και άλλα 10 στη θυγατρική GasLog Partners, ενώ επτά LNG είναι υπό ναυπήγηση.
■ Η Dynagas του κ. Προκοπίου, με 12 LNG Carriers, βρίσκεται στην τρίτη θέση, ενώ έχει τρία πλοία υπό ναυπήγηση. Ο κ. Προκοπίου είναι από τους πρωτοπόρους στο Βόρειο Πέρασμα, το Northen Sea Route, μέσω της Dynagas LNG Partners, που ιδρύθηκε τον Μάιο 2013 από την Dynagas Holding με σκοπό την ιδιοκτησία και διαχείριση δεξαμενόπλοιων μεταφοράς LNG. Το «Ob River» της Dynagas, με φορτίο υγροποιημένο φυσικό αέριο, ήταν το πρώτο LNG Carrier που διέσχισε το Northern Sea Route. Οι διελεύσεις από το εν λόγω πέρασμα συντομεύουν κατά πολύ τα ταξίδια περιορίζοντας τα κόστη για τους ναυλωτές.
■ Ο κ. Γιώργος Οικονόμου μέσω της TMS Cardiff με πέντε LNG Carriers και οκτώ υπό ναυπήγηση. Τα συμβόλαια υπεγράφησαν από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2018 και τα πλοία θα παραδοθούν το χρονικό διάστημα 2020-2021.
■ Η Thenamaris του κ. Νίκου Μαρτίνου με τρία πλοία στο νερό και ένα υπό ναυπήγηση.
■ Η ΤΕΝ του ομίλου Τσάκου με δύο πλοία.
■ Η Chandris (Hellas) του κ. Μιχάλη Χανδρή με ένα πλοίο στο νερό και ένα υπό ναυπήγηση.
■ Η Alpha Gas της κυρίας Αννας Αγγελικούση με ένα LNG στο νερό και τρία υπό ναυπήγηση, παραδοτέα τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2020 και τον Μάρτιο του 2021.
Οι νεοεισελθόντες
Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία της World Shipyard Monitor (1/12/2018), ως νεοεισελθέντες στον κλάδο, οι οποίοι έδωσαν παραγγελίες μέσα στο 2018, αναφέρονται οι:
■ Βαγγέλης Μαρινάκης με την Capital Gas για τέσσερα LNG, παραδοτέα από τον Αύγουστο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021. Τα συμβόλαια υπεγράφησαν στις 16 Ιουλίου του 2018. Υπάρχει πρόβλεψη για άλλες δύο options για τη ναυπήγηση 3+3 πλοίων.
■ Πάρις Κασιδόκωστας-Λάτσης με τη Latsco για δύο LNG, παραδοτέα το 2021. Τα συμβόλαια υπεγράφησαν τον Οκτώβριο του 2018, με δικαίωμα για τη ναυπήγηση άλλων δύο.
■ Ανδρέας Ι. Μαρτίνος και Ανδρέας τζούνιορ της Minerva με δύο LNG, παραδοτέα τον Ιανουάριο του 2021. Τα συμβόλαια υπεγράφησαν το πρώτο στις 14 Μαρτίου 2018 και το δεύτερο στις 12 Οκτωβρίου 2018.
Στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης διαπραγματεύονται ήδη δύο ελληνικών συμφερόντων εταιρείες με πλοία μεταφοράς αερίου. Πρόκειται για την Gaslog του κ. Λιβανού και την Dynagas LNG Partners του κ. Προκοπίου.
Πλωτές εγκαταστάσεις
Στο μεταξύ οι Ελληνες εφοπλιστές έχουν μπει δυναμικά στις πλωτές εγκαταστάσεις αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου. Οι κύριοι Αγγελικούσης, Προκοπίου και Λιβανός έχουν δώσει παραγγελίες για ναυπήγηση υπεράκτιων πλωτών σταθμών υποδοχής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG, γνωστών στην αγορά ως Floating Storage & Regasification Unit (FSRU).
Οι κύριοι Αγγελικούσης και Προκοπίου (με την Dynagas) έχουν κάνει παραγγελία για τη ναυπήγηση δύο πλωτών μονάδων και ο κ. Λιβανός μία παραγγελία, με χωρητικότητα 173.400 κυβικών μέτρων η καθεμία. Το κόστος ναυπήγησης του πλοίου κυμαίνεται στα 300 εκατ. δολάρια.
Αυτού του είδους τα εξειδικευμένα πλοία θεωρούνται μάλιστα από τους διεθνείς οικονομικούς αναλυτές το πιο περιζήτητο περιουσιακό στοιχείο της εποχής. Την περασμένη 10ετία υπήρχε μόλις ένα τέτοιου τύπου πλοίο σε όλο τον κόσμο, ενώ σήμερα ο αριθμός τους έχει ξεπεράσει τα 20 και μέσα στην επόμενη τριετία θα φθάσει τα 55-60 κομμάτια.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της αγοράς ενέργειας, «ένα τέτοιο πλοίο μπορεί να δώσει οικονομικές λύσεις σε κράτη που χρειάζονται άμεσα ενεργειακούς πόρους. Είναι φιλικό με το περιβάλλον και χρειάζεται τον μισό χρόνο για να κατασκευαστεί απ' ό,τι ένας επίγειος τερματικός σταθμός».
Tι λένε οι πρωταγωνιστές
Γιάννης Αγγελικούσης
«Η ζήτηση φυσικού αερίου αυξάνεται συνεχώς. Και μπορεί να υπάρχει ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης αλλά στο τέλος θα χρειαστούν περισσότερα πλοία απ' ό,τι νομίζουμε. Είναι ένας τομέας πιο φιλικός προς το περιβάλλον, που προσελκύει υψηλότερης ποιότητας ναυλωτές».
Πήτερ Λιβανός
«Οι προοπτικές για ζήτηση LNG Carriers με μακροχρόνια ναυλοσύμφωνα παραμένουν θετικές. Συνεχίζεται να παρατηρείται προσφορά για πολυετείς-μακροχρόνιες ναυλώσεις. Τα πλοία αναμένεται να αξιοποιηθούν σε νέες διαδρομές, καθώς κατασκευάζονται νέες υποδομές υγροποίησης αερίου για τα επόμενα χρόνια. Η νέα παραγωγή θα απαιτήσει επιπλέον πλοία για τη μεταφορά στις αγορές. Πρέπει να ασχοληθούμε τόσο με τον κύκλο ζωής των υφιστάμενων πλοίων όσο και με τις υποδομές bunkering, οι οποίες λειτουργούν ως τροχοπέδη στη γρηγορότερη επικράτηση του LNG».
Γιώργος Προκοπίου
«Οι ναυτιλιακές εταιρείες με στόλο από πλοία LNG βρίσκονται σε περίοδο διαρκούς εξέλιξης. Παρακολουθούν την αυξανόμενη ζήτηση του προϊόντος και κάνουν τα σχέδιά τους. Στο μέλλον το φυσικό αέριο θα είναι μία από τις βασικές πηγές ενέργειες».
Νίκος Π. Τσάκος
«Βλέπουμε ότι το φυσικό αέριο εξελίσσεται σε σημαντικό παράγοντα για τις θαλάσσιες μεταφορές. Τα LNG είναι σήμερα όπως ήταν τα δεξαμενόπλοια τη δεκαετία του '50 και στις αρχές του '60, όταν υπήρχαν λίγοι παίκτες που είχαν τα πλοία τους σε μακροχρόνια ναύλωση. Το club των πλοιοκτητών LNG είναι σχετικά μικρό και η παρουσία των Ελλήνων σε αυτό δυναμώνει συνεχώς».
Πάρις Κασιδόκωστασ-Λάτσης
«Το LNG έχει να κάνει με το περιβάλλον. Είναι καθήκον για τη δική μας γενιά να είμαστε "pro environment". Σε αυτό το πλαίσιο και καθώς η Latsco είναι στις καθαρές πηγές ενέργειας έρχεται φυσιολογικά, ως το επόμενο βήμα για εμάς, το να εισέλθουμε στην αγορά των πλοίων LNG. Προς αυτή την επιχειρηματική κατεύθυνση είναι το μυαλό μας».