Την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και την σύνδεση των ηλεκτρονικών δαπανών με το αφορολόγητο καθώς και τις διατάξεις για την αυτοκαταγγελία αδήλωτων εισοδημάτων περιλαμβάνει μετά από αναμονή πολλών μηνών το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου δικαιοσύνης που κατατέθηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα στην Βουλή.
Στο νομοσχέδιο περιγράφονται τα κίνητρα και οι κυρώσεις που φιλοδοξούν να αυξήσουν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές από 1/1/ 2017 με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής . Ειδικότερα στις διατάξεις για το πλαστικό χρήμα προβλέπεται ότι:
-Μισθωτοί και συνταξιούχοι από το νέο έτος θα πρέπει να δαπανήσουν ένα ελάχιστο μέρος του εισοδήματός τους με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή άλλο μέσο τραπεζικής πληρωμής (ηλεκτρονικό πορτοφόλι ηλεκτρονική τραπεζική κτλ.). Μισθωτοί και συνταξιούχοι με ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ θα πρέπει να δαπανήσουν με κάρτα το 10%, για εισόδημα από 10.000 έως 30.000 ευρώ το 15% και για πάνω από 30.000 ευρώ το 20%, με πλαφόν τις 30.000 ευρώ. Στις εξαιρέσεις αναφέρονται κατ αρχήν όσοι διαμένουν σε οίκους ευγηρίας ψυχιατρεία είναι φυλακισμένοι ενώ άλλες κατηγορίες πολιτών που θα εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης πλαστικού χρήματος θα ορίζονται με υπουργική απόφαση.
-Οι μισθωτοί και συνταξιούχοι που δεν δαπανούν το ελάχιστο απαιτούμενο όριο εισοδήματος με τραπεζικό μέσο πληρωμής θα χρεώνονται με πρόσθετο φόρο 22% επί του ποσού των ηλεκτρονικών δαπανών που υπολείπεται για να πετύχει το εκάστοτε ελάχιστο όριο.
-Όλες οι επιχειρήσεις που θα εγκαταστήσουν ή έχουν εγκαταστήσει συσκευή ηλεκτρονικών πληρωμών θα πρέπει να αναρτήσουν ειδική πινακίδα σε εμφανές σημείο της εγκατάστασής τους με την οποία θα ενημερώνουν τους πελάτες τους ότι αποδέχονται ηλεκτρονικές πληρωμές. Το πρόστιμα για μη συμμόρφωση σε αυτή την υποχρέωση ορίστηκε στα 1.000 ευρώ.
-Σταδιακά όλες οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που συναλλάσσονται με τους καταναλωτές θα υποχρεωθούν να εγκαταστήσουν συσκευή αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών.
-Η υποχρεωτική εξόφληση συναλλαγών με τραπεζικό μέσο μειώνεται από τα 1.500 ευρώ στα 500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε οικονομική συναλλαγή άνω των 500 ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να περνάει από το τραπεζικό σύστημα.
-Ιατρικές δαπάνες θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος μόνο εφόσον έχουν εξοφληθεί με κάρτα ή άλλο ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής. Οι λεπτομέρειες για αυτό θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση.
- Δεν προβλέπεται ακατάσχετος επαγγελματικός λογαριασμός στον οποίο θα καταλήγουν οι εισπράξεις των επιχειρήσεων από ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Αυτό δείχνει ότι τελικά δεν είχε αίσιο αποτέλεσμα η διαπραγμάτευση σε αυτό το πεδίο.
-Όλες οι συναλλαγές με τραπεζικό μέσο πληρωμής θα συμμετέχουν σε λοταρία – κληρώσεις χρηματικών ποσών που θα διενεργεί το υπουργείο Οικονομικών. Κάθε χρόνο κατ΄ανώτατο όριο το ΥΠΟΙΚ θα διαθέτει για τις κληρώσεις το ποσό των 12 εκατ. ευρώ, δηλαδή 1 εκατ. ευρώ το μήνα. -Η μισθοδοσία και κάθε άλλου είδους παροχή προς τους εργαζόμενους θα πρέπει να καταβάλλεται μέσω τραπέζης προκειμένου η σχετική δαπάνη να εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα του εργοδότη.
- Το υπουργείο Οικονομικών θα δημιουργήσει μητρώο τραπεζικών λογαριασμών και μέσων πληρωμής στο οποίο θα καταγράφονται όλες οι τραπεζικές συναλλαγές, ακόμη και αυτές με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και εισπράξεων από εταιρείες που εδρεύουν στο εξωτερικό αλλά δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Το μητρώο θα χρησιμοποιείται για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων από την φορολογική διοίκησης.
Αδήλωτα εισοδήματα
Όσο γρηγορότερα τόσο φθηνότερα είναι το μότο του υπουργείου οικονομικών στις διατάξεις που αφορούν την οικειοθελή αποκάλυψη και νομιμοποίηση μη δηλωθέντων εισοδημάτων με αντίτιμο φόρο που μπορεί να κυμαίνεται από 53% για ποσά μετά το 2010 μέχρι και 67% για ποσά που δεν ενώ αποκτήθηκαν πριν από το 2002. Η αποκάλυψη θα γίνεται με συμπληρωματικές και εκπρόθεσμες δηλώσεις όπου θα καταγράφονται τα μη δηλωθέντα εισοδήματα τα έτη της απόκτησής τους. Από εκεί και πέρα:
- Ο φόρος υπολογίζεται με βάση την κλίμακα του έτους που ίσχυε κατά την απόκτηση του εισοδήματος και ανάλογα με το ποσό που δεν είχε δηλωθεί
- Επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 8% εφόσον η δήλωση υποβληθεί έως τις 31-3-17 και κατά 10% εφόσον υποβληθεί έως και τις 31-5-17 ως κίνητρο για την ταχεία αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων
- Ο πρόσθετος φόρος προσαυξάνεται με συντελεστή που φθάνει ακόμη και το 25% του κύριου φόρου ανάλογα με το έτος που αφορά το εισόδημά που αποκαλύπτεται. Όσο πιο πίσω πηγαίνουμε στο παρελθόν τόσο προσαυξάνεται. Για παράδειγμα, για τα έτη πριν το 2002 ο συντελεστής προσαύξησης είναι 25% του κύριου φόρου, ενώ για τα έτη μετά το 2010 είναι μηδέν Συνεπώς ο ανώτερος φορολογικός συντελεστής που ίσχυε τα τελευταία χρόνια ήταν 45%, ο φόρος μαζί με τον πρόσθετο φόρο και την προσαύξηση μπορεί να φθάσει τελικά ακόμη και στο περίπου 67% του ποσού που αποκαλύπτεται οικειοθελώς από τον φορολογούμενο
- Στη ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν και οι υποθέσεις για τις οποίες δεν έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο πράξη οριστικού διορθωτικού προσδιορισμού φόρου μετά από έλεγχο. Για τις περιπτώσεις οι οποίες βρίσκονται από το στάδιο της έκδοσης εντολής φορολογικού ελέγχου έως και το στάδιο της έκδοσης, αλλά μη κοινοποίησης έως και την Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου του οριστικού διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, ο συντελεστής του πρόσθετου φόρου κυμαίνεται από 13% έως και 30%.
- Ο φόρος της ρύθμισης θα πρέπει να πληρωθεί εντός 30 ημερών ή να ρυθμιστεί σε έως και 24 δόσεις με βάση την πάγια ρύθμιση
- Ο φορολογούμενος που υπάγεται στη ρύθμιση απαλλάσσεται από τα προβλεπόμενα πρόστιμα για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις και πρόσθετους φόρους καθώς και από τυχόν ποινικές ευθύνες για φοροδιαφυγή.
- Τα στοιχεία που δηλώνονται από τον φορολογούμενο δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τη φορολογική διοίκηση για πρόκληση νέου φορολογικού ελέγχου