Πριν από 10 και 15 χρόνια, κάθε, έστω και μικρή, αύξηση των υγρών καυσίμων προκαλούσε έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση και τις εφημερίδες, όπως και πριν από … 135 χρόνια, όταν ο Δηλιγιάννης αποκαλούσε τον Τρικούπη «Ο Πετρέλαιος", διότι αύξανε τον φόρο του, «φωτιστικού» τότε, καυσίμου
Διάβασα ότι η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης και του πετρελαίου θέρμανσης κατέγραψαν νέο ρεκόρ.
Του Δημήτρη Στεργίου
Συγκεκριμένα, η μέση τιμή της αμόλυβδης πλησίασε το 1,7 ευρώ καθώς διαμορφώνεται στο 1,693, ενώ από τις 26 Μαρτίου, οπότε ξεκίνησε η άνοδος, η βενζίνη έχει ακριβύνει κατά 3,5 λεπτά το λίτρο.
Η δυσμενής αυτή εξέλιξη οφείλεται στην αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου κατά 30% σε σχέση με πέρυσι, αλλά, κυρίως, από τους φόρους και τα τέλη τα οποία «μπουκώνουν» τις αντλίες κατά ποσοστό έως και 60%!
Αλλά, το σχόλιό μου επικεντρώνεται σε μιαν άλλη πτυχή, η οποία δεν είναι οικονομικοκοινωνική, αλλά κυρίως πολιτική ή, καλύτερα, μικροκομματική ή, καλύτερα, λαϊκίστικη ή, καλύτερα, δημαγωγική ή, καλύτερα, πάλαι ποτέ «πονόψυχη»!
Διότι, όπως φαίνεται, η διαμόρφωση σήμερα της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης σε επίπεδα υπερδιπλάσια από εκείνα πριν από 10 και 14 χρόνια, με ίδιες περίπου τις διεθνείς πετρελαίου, δεν «πουλάει» πολιτικά και κομματικά, διότι υπάρχουν άλλα χειρότερα που ταλανίζουν τον ελληνικό λαό τα τελευταία δέκα χρόνια.
Όταν, λοιπόν, η χώρα και οι κάτοικοί της δοκιμάζονται και θα δοκιμάζονται για πολλά ακόμα χρόνια από την υψηλή ανεργία, από το απελπιστικά χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ και διαθέσιμο εισόδημα, από ένα ολοένα αυξανόμενο δημόσιο χρέος, από ένα ολοένα και πιο άγριο φορομπηχτισμό, από ολοένα και αυξανόμενες σπατάλες και από έναν ολοένα ολέθριο μακροοικονομικό και ιδεοληπτικό λαϊκισμό, η αύξηση της βενζίνης μας … μάρανε;
Όμως, πριν από μερικά χρόνια και ιδιαίτερα μετά τις 30 Ιουλίου του 2003, όταν η διεθνής τιμή του πετρελαίου έσπασε το φράγμα των… 40 ευρώ ανά βαρέλι και η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα διαμορφώθηκε γύρω 0,830 ευρώ, το θέμα των καυσίμων είχε γίνει «εθνικό» από την τότε αντιπολίτευση με καταγγελίες, με συνεντεύξεις Τύπου, με «πονόψυχες» κραυγές και καταγγελίες για «επικίνδυνη κατάσταση», για «προκλητική κερδοσκοπία», για «σοβαρές ευθύνες της κυβέρνησης» και άλλα τέτοια ηχηρά παρόμοια.
Αυτό το «ηρωικό» και «πονόψυχο» έπος, η «Βενζινάδα» , μού θύμιζε τότε κάτι παρόμοιο που είχε συμβεί και κατά την οικονομική κρίση του 1883 – 1884, όταν ο Τρικούπης είχε αυξήσει τους φόρους στο φωτιστικό πετρέλαιο.
Για το μέτρο αυτό ο Τρικούπης είχε αποκληθεί «Πετρέλαιος» από την αντιπολίτευση του Θ. Δηλιγιάννη, η οποία είχε επικεντρώσει τις επιθέσεις της κυρίως στη φορολογική πολιτική της κυβέρνησης με το σύνθημα «Κάτω οι φόροι» (από τότε χρονολογείται το σύνθημα αυτό, αλλά η φορολογία συνεχώς αυξάνεται και πληθύνεται με κάθε τρόπο και με κάθε έμπνευση!).
Οι αντιδράσεις αυτές για το «πλήγμα στα νοικοκυριά» και το «οικογενειακό εισόδημα» έγιναν έντονες στις 19 Ιουλίου του 2006, όταν ο Τομέας Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Πολιτικής Καταναλωτών σε σχετικό σημείωμά του για το Συντονιστικό του ΠΑΣΟΚ χαρακτήριζε ως «επικίνδυνη την κατάσταση» στον τομέα των καυσίμων στη χώρα μας, παραθέτοντας στοιχεία που ωχριούν μπροστά στη σημερινή δεινή πραγματικότητα. Συγκεκριμένα, τότε αναφέρονταν τα ακόλουθα:
-«Πριν από λίγες ημέρες τέθηκε σε εφαρμογή η αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και ο αρμόδιος υπουργός δήλωνε πως η αύξηση που αναλογεί είναι μέχρι δύο λεπτά το λίτρο και την ίδια ώρα η αύξηση έφθανε μέχρι και επτά ευρώ το λίτρο!! (τα θαυμαστικά είναι της ανακοίνωσης).
-«Μεταξύ Ιουνίου 2005 – Ιουνίου 2006 η μέση αύξηση για «τα καύσιμα κίνησης» στην ΕΕ ήταν 11,3% και στην Ελλάδα η αύξηση ανήλθε στο 13,9%, δηλαδή ήταν κατά 23% μεγαλύτερη».
-«Μεταξύ Ιανουαρίου – Ιουνίου 2006 η αύξηση της αμόλυβδης στην Ελλάδα, ήταν κατά 3,7% μεγαλύτερη από το μέσο ευρωπαϊκό όρο».
Σημειώνεται ότι τότε, οι διεθνείς τιμές πετρελαίου ήταν περίπου στα ίδια επίπεδα με τα σημερινά (γύρω στα 60 ευρώ), ενώ η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης γύρω στο ένα ευρώ!!!
Οι αντιδράσεις αυτές, οι οποίες ήταν το μείζον θέμα σε όλες τις εφημερίδες, στη Βουλή, στις τηλεοράσεις και στις συνεντεύξεις, κορυφώθηκαν στις 3 Μαρτίου 2009, όταν για το θέμα αυτό σε συνέντευξη Τύπου ο πρώην τότε υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, ως πολιτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ σε θέματα ανάπτυξης (συμμετείχαν και οι Απόστολος Κατσιφάρας, σημερινός περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδος, και ο Φίλιππος Σαχινίδης) είπαν στους δημοσιογράφους, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Κυρίες και κύριοι, παρακολουθήσαμε την προηγούμενη εβδομάδα ένα θέατρο παραλόγου γύρω απ' την προκλητική κερδοσκοπία στην αγορά με πρωταγωνιστή την κυβέρνηση. Το υπουργείο Ανάπτυξης κάνοντας διαπιστώσεις, σχολιασμούς και επικοινωνιακές επιθέσεις, επιχειρεί δήθεν να τα βάλει με το τέρας της ακρίβειας.
Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι με επικοινωνιακά παιχνίδια, με στημένες μάχες, το μόνο που καταφέρνει ο υπουργός Ανάπτυξης είναι να κάνει αντιπολίτευση στον εαυτό του και το κόμμα του. Η πικρή αλήθεια είναι ότι η ακρίβεια είναι εδώ, η κερδοσκοπία επιμένει.
Και οι δυο μαζί γονατίζουν τη χτυπημένη πλέον από την ύφεση ελληνική οικογένεια και οικονομία. Ένα πρώτο και βασικό πρόβλημα είναι τα καύσιμα. Σε μια περίοδο γενικευμένης πτώσης των διεθνών τιμών, η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα αυξάνεται για 7ησυνεχή εβδομάδα, σημειώνοντας σωρευτική αύξηση από την αρχή του χρόνου 10,14%, 8,2 λεπτά το λίτρο.
| ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | Μ. ΤΙΜΗ ΑΜΟΛΥΒΔΗΣ | ΑΥΞΗΣΗ % |
| 2/1/2009 | 0,809 | |
| 9/1/2009 | 0,830 | 2,60% |
| 16/1/2009 | 0,852 | 2,65% |
| 23/1/2009 | 0,864 | 1,40% |
| 30/1/2009 | 0,869 | 0,58% |
| 6/2/2009 | 0,881 | 1,38% |
| 13/2/2009 | 0,891 | 1,14% |
| 20/2/2009 | 0,895 | 0,45% |
Ταυτόχρονα, είναι εξωφρενικό το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει μια απ' τις πιο ακριβές τιμές στην Ευρώπη στην προ φόρων τιμή της βενζίνης και των άλλων καυσίμων. Είμαστε έκτοι στα καύσιμα μεταξύ των 27 της Ευρώπης.
Στις 23 Φεβρουαρίου η τιμή προ φόρων στην Ελλάδα για την αμόλυβδη ήταν 386,8 ευρώ ανά χίλια λίτρα. Την ίδια μέρα στη Γαλλία ήταν 345 ευρώ, στη Γερμανία 313 ευρώ, στη Ισπανία 369 ευρώ. Και το ερώτημα είναι το εξής: Για ποιο λόγο η Ελλάδα έχει πιο ακριβή βενζίνη προ φόρων κατά 70 περίπου ευρώ ανά χιλιόλιτρο από τη Γερμανία; Ποιος ανέχεται αυτό το φαινόμενο;
Γιατί η κυβέρνηση ανέχεται αυτή τη μεγάλη κερδοσκοπία; Ποιους υπηρετεί και ποιους δεν προστατεύει; Δηλαδή την οικογένεια και το εισόδημα των καταναλωτών.
Για ποιο λόγο η Ελλάδα έχει 33 ευρώ ακριβότερη βενζίνη προ φόρων στην Ευρώπη, αφού ο μέσος όρος είναι περίπου 350 ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Και αυτό το οποίο επίσης είναι εξοργιστικό, είναι ότι απ' τις 12 Ιανουαρίου του 2009 μέχρι 23 Φεβρουαρίου, δηλαδή 40 περίπου μέρες, η σούπερ αμόλυβδη βενζίνη προ φόρων είχε αύξηση της τάξεως του 16,3% ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόλις 4%».
Στη συνέχεια, ο κ. Χρυσοχοϊδης έδωσε στους δημοσιογράφους ορισμένα ενδεικτικά μεγέθη «για να αντιληφθούμε όλοι μας και να ενημερωθούν οι καταναλωτές, με ποιον τρόπο αντιλαμβάνεται τη λειτουργία του ανταγωνισμού και την προστασία του καταναλωτή στη χώρα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας», όπως τόνισε.
Προσέξτε μερικές λεπτομέρειες:
Πρώτον, στον πίνακα, που δόθηκε τότε στη δημοσιότητα , παρατίθενται οι μέσες τιμές αμόλυβδης βενζίνης από τις 2 Ιανουαρίου έως τις 20 Φεβρουαρίου του 2009, δηλαδή γύρω στα 0,9 ευρώ, όταν το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας ήταν 94,3% του μέσου κοινοτικού όρου, έναντι 67% σήμερα, και όταν τότε το κόστος βενζίνης αντιπροσώπευε το 14% του μέσου ημερήσιου εισοδήματος, ενώ σήμερα, με το «ράμφισμα» και από τις πλευρές, δηλαδή και με τη μείωση του εισοδήματος και τον υπερδιπλασιαμό της τιμής της βενζίνης, το ημερήσιο εισόδημα λεηλατείται στην κυριλεξία.
Δεύτερον, στη συζήτηση με τους δημοσιογράφους αναφέρουν μόνο τις τιμές βενζίνης προ φόρων, με βάση τις οποίες τότε η Ελλάδα βρισκόταν στην έκτη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ σήμερα είναι πάνω από τη δέκατη θέση! Υπενθυμίζεται ότι το 2001, για παράδειγμα, η χώρα μας βρισκόταν, από την άποψη των τιμών καυσίμων προ φόρων στο 100% του μέσου όρου της Ευρώπης των «15». Το 2003 οι ίδιες αυτές τιμές αυξήθηκαν στο 107% του μέσου όρου των «15» χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τον Ιανουάριο του 2004 η τιμή της βενζίνης προ φόρων είχε φτάσει στα δυσμενέστερα επίπεδα όλων των εποχών και ανερχόταν στο 112% του μέσου όρου της Ευρώπης των «15».
Το πρώτο τετράμηνο του 2006 η τιμή προ φόρων των καυσίμων στη χώρα μας μειώθηκε σχετικά και είχε διαμορφωθεί στο 106% του μέσου όρου των «15» χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2011 η Ελλάδα ήταν η έκτη ακριβότερη χώρα σε επίπεδα προ φόρων βενζίνης ανάμεσα στην Ευρώπη των «15».
Τρίτον, το 2009 η Ελλάδα, με βάση τη μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης κατείχε την … έκτη θέση στον πίνακα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ακριβότερη βενζίνη, ενώ σήμερα είναι στην … τρίτη θέση!!!
Τέταρτον, τότε, στις αρχές του κρίσιμου έτους 2009, όταν η διεθνής οικονομική κρίση σοβούσε και στην Ελλάδας σάρωνε τα πάντα, οι τότε εκπρόσωποι του ΠΑΣΟΚ στη συνέντευξη αυτή έβλεπαν την πραγματικότητα, δηλαδή την «πικρή αλήθεια ότι η ακρίβεια είναι εδώ, η κερδοσκοπία επιμένει, ότι οι δυο μαζί γονατίζουν τη χτυπημένη πλέον από την ύφεση ελληνική οικογένεια και οικονομία ότι ένα πρώτο και βασικό πρόβλημα είναι τα καύσιμα», ενώ την ίδια στιγμή ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ βροντοφώναζε ότι «λεφτά υπάρχουν».
Και υπήρχαν τόσα «λεφτά», που ύστερα από έξι μήνες παρέδωσε τη χώρα στην τρόικα εξασφαλίζοντας ένα χρηματοδοτικό πακέτο που ήταν το υψηλότερο παγκοσμίως, όπως αυτάρεσκα τόνιζε στην ανακοίνωση που έκανε για το θέμα αυτό στο Καστελόριζο στις 23 Απριλίου 2010!
Η θέση της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση με βάση την ακριβότερη βενζίνη
| Έτος | Θέση | Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ως % του μέσου κοινοτικού) |
| 2001 | Έκτη | 74 |
| 2002 | Έκτη | 78 |
| 2003 | Τρίτη | 81 |
| 2004 | Πέμπτη | 81 |
| 2005 | Τέταρτη | 82 |
| 2006 | Τρίτη | 89 |
| 2007 | Πέμπτη | 93 |
| 2008 | Πέμπτη | 94 |
| 2009 | Έκτη | 94 |
| 2010 | Πρώτη | 89 |
| 2011 | Δεύτερη | 80 |
| 2012 | Δεύτερη | 75 |
| 2013 | Τρίτη | 73 |
| 2014 | Τρίτη | 72 |
| 2015 | Τέταρτη | 68 |
| 2016 | Τέταρτη | 68 |
| 2017 | Τέταρτη | 67 |
| 2018 | Δεύτερη | |
| 2019 | Τρίτη |