Για πρώτη φορά από το 1989 ο οίκος αξιολόγησης Moody's προέβη σε υποβάθμιση της αξιολόγησης του χρέους της Κίνας, αμφισβητώντας την άποψη ότι η ηγεσία της χώρας θα μπορέσει να αναχαιτίσει τη μόχλευση διατηρώντας παράλληλα και το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. Συγκεκριμένα υποβάθμισε το αξιόχρεο σε Α1 από Αa3, κίνηση που άσκησε πιέσεις στις αγορές.
Ο οίκος αξιολόγησης επικαλέστηκε την πιθανότητα «ουσιαστικής αύξησης» του χρέους σε όλη την οικονομία και του βάρους που θα υποστούν τα οικονομικά της Κίνας, αναβαθμίζοντας ωστόσο την προοπτική (outlook) σε σταθερή από αρνητική.
Με ανακοίνωσή του, το Υπουργείο Οικονομικών της Κίνας δήλωσε πως είναι «απόλυτα αβάσιμο» το επιχείρημα του Moody’s πως τα τοπικά κυβερνητικά οχήματα χρηματοδότησης και το χρέος των κρατικών εταιριών ενδεχομένως θα διογκώσουν της υποχρεώσεις της κυβέρνησης. Ο οίκος έχει υποτιμήσει την ικανότητα της κυβέρνησης να βαθύνει τις μεταρρυθμίσεις και να τονώσει τη ζήτηση, πρόσθεσε.
Το κρατικό χρέος της Κίνας βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο μέρος στα χέρια εγχώριων επενδυτών, πράγμα που θωρακίζει κατά κάποιον τρόπο τη χώρα από τον αντίκτυπο αλλαγών στη βαθμολόγηση. Ωστόσο, η κίνηση υπογραμμίζει τις αμφιβολίες για το αν η κυβέρνηση του Ξι Ζινπίνγκ μπορεί ταυτόχρονα να μειώσει την υπερβολική μόχλευση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και να διατηρήσει την οικονομική ανάπτυξη άνω του στόχου για τουλάχιστον 6,5%, αναφέρει το newmoney.
«Είναι ένα ψυχολογικό πλήγμα το οποίο η Κίνα δεν θα πάρει με καλό μάτι και σίγουρα ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες χρηματοοικονομικές πιέσεις», ανέφερε ο Christopher Balding, αναπληρωτής καθηγητής στο HSBC School of Business του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Από εκεί και πέρα, «δεν έχει μεγάλη σημασία αν δούμε τη συνολική εικόνα, γιατί μεγάλο μέρος του κινεζικού χρέους είναι στα χέρια του κράτους ή σχεδόν κρατικών παικτών και ελάχιστο κομμάτι αντιστοιχεί σε διεθνείς επενδυτές», εξήγησε.
Χρέος
Το συνολικό χρέος σε εκκρεμότητα εκτοξεύτηκε περίπου στο 260% του ΑΕΠ μέχρι τα τέλη του 2016, από 160% το 2008, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence. Ταυτόχρονα, το εξωτερικό χρέος της Κίνας είναι χαμηλό βάσει διεθνών προτύπων, περίπου στο 12% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, σύμφωνα με το ΔΝΤ, πράγμα που σημαίνει πως η υποβάθμιση δεν είναι πιθανό να προκαλέσει τόσο μεγάλη αναταραχή όσο εάν η χώρα βασιζόταν περισσότερο στη διεθνή χρηματοδότηση.
Τα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους θεσμοί από το εξωτερικό υποχώρησαν σε 830 δισ. γουάν (121 δισ. δολάρια) στα τέλη Μαρτίου, από 853 δισ. γουάν τρεις μήνες νωρίτερα, όπως καταδεικνύουν στοιχεία της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας. Αυτό αντιστοιχεί σε λιγότερο από 1,5% των 63,7 τρισ. γουάν σε τίτλους που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg βάσει στοιχείωντης κεντρικής τράπεζας.
Η τελευταία φορά κατά την οποία ο Moody’s υποβάθμισε το χρέος της Κίνας ήταν το 1989, σε Baa2 από Baa1, τόνισε εκπρόσωπος του οίκου αξιολόγησης.
Οι οίκοι προειδοποιούν
Ο Moody’s υποβάθμισε την προοπτική για το χρέος της Κίνας σε αρνητική από σταθερή το Μάρτιο του 2016, επικαλούμενος το αυξανόμενο χρέος, την υποχώρηση των συναλλαγματικών αποθεμάτων και την αβεβαιότητα για την ικανότητα των αρχών να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις. Περίπου έναν μήνα αργότερα, ο S&P Global Ratings επίσης προειδοποίησε ότι το αυξανόμενο χρέος πιέζει τη βαθμολογία της χώρας.
Ο S&P αυτή τη στιγμή δίνει στην Κίνα βαθμολογία AA- με αρνητική προοπτική, ενώ ο Fitch της δίνει A+ με σταθερή προοπτική. Η κίνηση του Moody’s τοποθετεί τη χώρα στην ίδια κατηγορία όπου ο οίκος κατατάσσει την Ιαπωνία, τη Σαουδική Αραβία και την Εσθονία.
Οι βαθμολογίες αυτές δεν συνάδουν με την αξιολόγηση του εγχώριου οίκου Dagong Global Credit Rating, ο οποίος δίνει ΑΑ+ στο κρατικό χρέος της Κίνας σε όρους τοπικού νομίσματος και ΑΑΑ σε όρους ξένων νομισμάτων, δηλαδή την τοποθετεί στα υψηλότερα επίπεδα. Αντίθετα, ο κινεζικός οίκος βαθμολογεί με Α- το αμερικανικό χρέος και των δύο κατηγοριών, δηλαδή χαμηλότερα από της Ρωσίας και της Γαλλίας.
«Ισορροπημένοι κίνδυνοι»
Πάντως, ο οίκος Moody’s δεν πατάει το «κουμπί πανικού». «Η σταθερή προοπτική αντανακλά την αξιολόγησή μας πως, στο επίπεδο του Α1, οι κίνδυνοι είναι ισορροπημένοι», ανέφερε ο οίκος σε ανακοίνωσή του. «Η διάβρωση του πιστωτικού προφίλ της Κίνας θα είναι σταδιακή και, όπως αναμένουμε, εντέλει θα περιοριστεί καθώς θα βαθαίνουν οι μεταρρυθμίσεις. Οι δυνάμεις του πιστωτικού προφίλ της θα επιτρέψουν στο κρατικό χρέος να παραμείνει ανθεκτικό σε αρνητικές αναταράξεις, με την ανάπτυξη του ΑΕΠ πιθανώς να παραμείνει ισχυρή σε σχέση με άλλα κράτη», πρόσθεσε.
Αν και οι κίνδυνοι για το χρέος της Κίνας υπάρχουν εδώ και χρόνια, η υποβάθμιση απ' τη Moody's έρχεται σε μάι στιγμή που η πίεση κάπως περιορίζεται. Η ονομαστική ανάπτυξη στο α' τρίμηνο αυξήθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό απ' το 2012 - 11,8% σε τρέχουσες τιμές - καθιστώντας το πρόβλημα της υπερβολικής μόχλευσης κάπως πιο διαχειρίσιμο, ενώ η επιστροφή του πληθωρισμού στις τιμές παραγωγού τονώνει την κερδοφορία των καταχρεωμένων βιομηχανιών, βοηθώντας τους να ανταποκριθούν και να αποπληρώνουν τα χρέη τους.