Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα, έλεγε τον Οκτώβριο του 2014 ο Έλον Μασκ. Ο δισεκατομμυριούχος πρωτοπόρος της τεχνολογίας, που υπόσχεται μια ανθρώπινη αποικία στον Άρη και ταξίδια με ιπτάμενα τρένα σε ταχύτητες 1.100 χιλιομέτρων την ώρα, φοβάται τις μηχανές.
«Με την τεχνητή νοημοσύνη, καλούμε το διάβολο. Σε όλες αυτές τις ιστορίες υπάρχει πάντα ο τύπος με την πεντάλφα και τον αγιασμό και λένε ‘ναι, σίγουρα μπορεί να ελέγξει το δαίμονα’. Αλλά τελικά πάει στραβά», έλεγε τότε ο Μασκ. Σήμερα, δεν είναι ο μοναδικός που φοβάται ότι οι μηχανές θα νικήσουν μια μέρα τον άνθρωπο. «Πιστεύω ότι η ανάπτυξη της εντελώς τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου γένους», έχει πει ο διάσημος φυσικός Στίβεν Χόκινγ. Ο Μπιλ Γκέιτς έχει χαρακτηρίσει την τεχνητή νοημοσύνη πιο επικίνδυνη και από την πυρηνική καταστροφή και ο Χένρι Κίσινγκερ έχει εκφράσει φόβους ότι τα έξυπνα ρομπότ θα διαλύσουν τον πολιτισμό όπως τον γνωρίζουμε.
Όμως ο Μασκ έχει τη λύση. «Εάν δεν μπορείς να τους νικήσεις, πάρε το μέρος τους», λέει ένα παλιό αμερικανικό ρητό και ο ιδρυτής της Tesla πιστεύει ότι ο μόνος τρόπος για να σωθούμε από τα ρομπότ είναι να γίνουμε ένα με την τεχνητή νοημοσύνη. Το σχέδιό του βρίσκεται ήδη σε εφαρμογή, αφού η εταιρεία Neuralink του Νοτιοαφρικανού επιχειρηματία κάνει το Matrix πραγματικότητα, συνδέοντας τον ανθρώπινο εγκέφαλο με τους υπολογιστές. Αυτό που μοιάζει βγαλμένο από σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας συμβαίνει ήδη και στο Building 8, το top secret εργαστήριο του Facebook, όπου ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ θέτει σε εφαρμογή απόρρητα projects ικανά να αλλάξουν τον κόσμο. Εκεί, μια άλλη ομάδα επιστημόνων προσπαθεί να ενώσει τον ψηφιακό κόσμο του ίντερνετ με το ανθρώπινο μυαλό και επιδεικνύει τα πρώτα της αποτέλεσμα, δίνοντας στη δημοσιότητα ένα βίντεο όπου μια γυναίκα πληκτρολογεί 8 λέξεις το λεπτό χρησιμοποιώντας μόνο τη σκέψη της.
Για τον Μασκ, ο καλύτερος τρόπος για να συνυπάρξει αρμονικά το ανθρώπινο γένος με τις μηχανές είναι «να γίνουμε εμείς η τεχνητή νοημοσύνη». Ο ίδιος παρομοιάζει τη λύση που προτείνει με τη συνεργασία ανάμεσα στα δύο μέρη του εγκεφάλου, που ελέγχουν τα ένστικτα και τις σκέψεις, αντίστοιχα. Τα δύο αυτά συστήματα συνεργάζονται άριστα και είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθεί κάποιος που να θέλει να ξεφορτωθεί το ένα από τα δύο, εξηγεί. Κατά την άποψή του, μόνο αυτή η συμβίωση ανθρώπου και τεχνητής νοημοσύνης (AI) μπορεί να προστατεύσει το ανθρώπινο γένος από τις πολύ έξυπνες μηχανές. «Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα εξελιχθεί σε κάποιον κακό δικτάτορα, γιατί όλοι εμείς θα είμαστε η τεχνητή νοημοσύνη», λέει.
Όσο για τα ηθικά και φιλοσοφικά διλήμματα που κάποιοι θα έβλεπαν στο σχέδιό του να μετατρέψει το ανθρώπινο γένος σε σάιμποργκ, δηλαδή κάτι ανάμεσα σε άνθρωπο και ρομπότ; Ο Μασκ δεν δείχνει να προβληματίζεται με αυτά. «Είμαστε ήδη σάιμποργκ. Το τηλέφωνό σου και ο υπολογιστής σου είναι ήδη προέκταση του εαυτού σου, αλλά η διασύνδεση (interface) γίνεται μέσω της κίνησης των δακτύλων ή της ομιλίας, που είναι πολύ αργή», απαντά, αναφέρει το ependisinews.
Το σχέδιο του Μασκ, λοιπόν, είναι να βγάλει στην αγορά μία συσκευή που θα εμφυτεύεται στον εγκέφαλο, με στόχο να ενισχύσει την ανθρώπινη ευφυΐα, σε επίπεδα που θα είναι συγκρίσιμα με αυτά της τεχνητής νοημοσύνης. Μάλιστα, η Neuralink σκοπεύει να κυκλοφορήσει στην αγορά μία πρώτη εκδοχή αυτού του interface σε τέσσερα χρόνια από σήμερα, απευθυνόμενη αρχικά σε άτομα που έχουν υποστεί σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες έπειτα από εγκεφαλικό, καρκίνο κτλ. Σε 8-10 χρόνια, το προϊόν θα είναι έτοιμο για γενική χρήση, προβλέπει ο Μασκ.
Με τσιπάκια που εμφυτεύονται στον εγκέφαλο –αλά Matrix- δουλεύει αυτή τη στιγμή και η ομάδα των 60 επιστημόνων της Facebook που έχει καταφέρει να ενώσει τον ανθρώπινο εγκέφαλο με το ίντερνετ. Όμως, για τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ, αυτή είναι μια προσωρινή λύση, έως ότου καταφέρει να τελειοποιήσει την τεχνολογία του. Στο μέλλον, πιστεύει ο ιδρυτής του Facebook, όλοι μας θα ζούμε μέσα σε μία «μεικτή πραγματικότητα», δηλαδή κάτι ανάμεσα στην πραγματικότητα και την επαυξημένη πραγματικότητα (Augmented Reality – AR). Σταδιακά, τα έξυπνα γυαλιά θα αντικαταστήσουν τα smartphones και θα γίνουν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας, λέει ο Ζάκερμπεργκ.
Σε αυτή τη «μεικτή πραγματικότητα», οι άνθρωποι θα μπορούν να επικοινωνήσουν χωρίς να μιλούν. Έτσι και αλλιώς, οι επιστήμονες στο Building 8 θεωρούν τη γλώσσα αναποτελεσματική, αφού όπως εξηγούν, από το 1 terabyte πληροφοριών που παράγονται από τον εγκέφαλο κάθε δευτερόλεπτο, η ομιλία προλαβαίνει να μεταδώσει μόλις 100 bytes ανά δευτερόλεπτο. Αυτή τη στιγμή, η μυστική ομάδα του Facebook έχει καταφέρει να «πληκτρολογεί» 8 λέξεις το λεπτό με τη σκέψη της, αλλά στόχος της είναι να φτάσει στις 100 λέξεις το λεπτό (την ώρα, για παράδειγμα, που ο μέσος άνθρωπος γράφει περίπου 38-40 λέξεις το λεπτό στον υπολογιστή). Τελικός τους στόχος είναι να επιτρέψουν στον άνθρωπο να «μιλά» μόνο με τη σκέψη του, χωρίς τον περιορισμό του χρόνου ή της απόστασης. Έως τότε, άλλωστε, θα έχουν τελειοποιήσει και την τεχνολογία που θα επιτρέπει στον καθένα να «ακούει» μέσω του δέρματός του, ουσιαστικά «νιώθοντας» τις λέξεις.