Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας που ένας πρόεδρος δίνει τέτοια έμφαση στην καινοτόμο επιχειρηματική δραστηριότητα…
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Αν δεν έβλεπα ότι μιλούσε ο Εμμανουέλ Μακρόν, ο νέος, όγδοος πρόεδρος της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας, θα μπορούσα να υποθέσω ότι στο βήμα βρισκόταν ο περίφημος Αυστριακός οικονομολόγος Γιόζεφ Σουμπέτερ (1883-1950).
Αυτός, δηλαδή, που ανέπτυξε την θεωρία της «δημιουργικής καταστροφής» και τον ρόλο της καινοτομίας στην οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη.
Καινοτομία, επιχειρείν, ελεύθερη δημιουργία και ποιοτική εκπαίδευση για όλους υπήρξαν μερικές από τις θέσεις που ο νέος Γάλλος πρόεδρος ανέπτυξε στην παρθενική του ομιλία αναλαμβάνοντας επίσημα τα όντως βαρύτατα καθήκοντά του.
«Στις 7 Μαΐου», είπε ξεκινώντας την ομιλία του, «οι Γάλλοι επέλεξαν την ελπίδα και το πνεύμα της ανανέωσης.
Αυτής που ανοίγει αγορές, απελευθερώνει την εργασία, στηρίζει τις επιχειρήσεις, καλλιεργεί την καινοτομία και προσφέρει στους Γάλλους την χαμένη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους … Ο κόσμος έχει ανάγκη από μία Γαλλία ικανή να εφευρίσκει το μέλλον.
Άρα οι ελίτ καλούνται να συστρατευθούν προς την κατεύθυνση αυτή και να ξεχάσουν τις στρεβλώσεις του παρελθόντος … Υπό αυτή την έννοια, η δημιουργία και η καινοτομία θα είναι στην καρδιά της δράσης μου … Δράση αργή, απαιτητική, αλλά απαραίτητη, αν θέλουμε να πείσουμε ότι η Γαλλία δεν βρίσκεται σε παρακμή».
Αναφορικά με την Ευρώπη και το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, ο Εμμανουέλ Μακρόν τάχθηκε υπέρ της πολιτικής ολοκλήρωσης και τόνισε ότι πρέπει, μέσα από την αναζωογόνησή της σε θεσμικό επίπεδο, να γίνει εκ νέου ιμάντας ελπίδας, ελευθερίας και δημοκρατίας.
Από αυτά που προηγούνται είναι κατάδηλο ότι ο 39χρονος Γάλλος πρόεδρος ομιλεί μία άλλη γλώσσα, βρίσκεται στον 21ο αιώνα και μάλιστα για τα καλά, και είναι αποφασισμένος να πετύχει. Ξεκινώντας, βέβαια, από μεταρρυθμίσεις στην Γαλλία οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν εφαλτήριο και για την Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ο Μακρόν να πετύχει ως πρόεδρος –έργο ομολογουμένως όχι ιδιαίτερα εύκολο. Εξαρτάται από εσωτερικούς παράγοντες (π.χ. τί θα γίνει στις κοινοβουλευτικές εκλογές στις 11 και 18 Ιουνίου και αν θα μπορέσει να υπάρξει προοδευτική κοινοβουλευτική πλειοψηφία για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων, κ.α.). Εξαρτάται, όμως, και από την στάση της ΕΕ και των χωρών μελών, πρωτίστως της Γερμανίας.
Η Γερμανία οφείλει να συμβάλει καθοριστικά στην επιτυχία Μακρόν. Γιατί μία ενδεχόμενη αποτυχία θα «δικαιώσει» τον εθνολαϊκισμό και θα τον φέρει τελικά στην εξουσία στον επόμενο εκλογικό γύρο, με όλες τις ολέθριες συνέπειες.
Και, κυρίως, η Γερμανία μπορεί να συμβάλει αν, μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, συμπράξει στενά με τον Εμμανουέλ Μακρόν στο σχέδιό του για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης της ευρωζώνης με τρόπο που, ενώ θα διασφαλίζεται η βιωσιμότητά της, δεν θα παράγει κρίσεις, ανισορροπίες και ακραίες μορφές λιτότητας –μείγμα που εκτρέφει τον εθνολαϊκισμό και την γνωστή δημαγωγική ασυναρτησία.
Υπό τις παραπάνω συνθήκες, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιον ότι μία νέα περίοδος ανατέλλει για την Ευρώπη και, αν οι ηγεσίες καταλάβουν την σημασία της, πολλά πράγματα θα μπορούσαν να αλλάξουν.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η προεδρία Μακρόν θα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά θετική αν η κυβέρνηση, αλλά και το πολιτικό σύστημα γενικότερα, καταλάβουν ποιες είναι οι προκλήσεις της εποχής μας –θέμα πάνω στο οποίο ας μάς επιτραπεί να διατηρούμε πολλές επιφυλάξεις, βλέποντας και ακούγοντας ανθρώπους που υποτίθεται ότι απαρτίζουν την ηγεσία της χώρας.