Ο καρκίνος του ορθού, του τελικού δηλαδή τμήματος του εντέρου, είναι μια νόσος πολύ συχνή, με περίπλοκη θεραπεία. Εκτός από την απειλή για την ζωή που φέρουν όλοι οι καρκίνοι, ο καρκίνος του ορθού συνοδεύεται σε πολλές περιπτώσεις από τον κίνδυνο να χρειασθεί μόνιμη κολοστομία (παρά φύση έδρα).
Η παραδοσιακή χειρουργική θεραπεία, περιλαμβάνει πολύωρες επεμβάσεις με κίνδυνο επιλοκών ειδικά για ηλικιωμένους και για ανθρώπους με άλλα προβλήματα υγείας. Πολλή ιατρική έρευνα έχει αναλωθεί την τελευταία 20ετία στο πώς θα γίνει λιγότερο επέμβατική και ασφαλέστερη η χειρουργική του καρκίνου του ορθού και πως θα αποφευχθεί η κολοστομία.
Οι νέες μή επεμβατικές τεχνικές αποσκοπούν στο να απομακρύνουν την ανάγκη μόνιμης κολοστομίας και ταυτόχρονα να υποβάλλουν τον άρρωστο σε μικρότερες χειρουργικές τομές, λιγότερο πόνο και ταχύτερη ανάρρωση.
Ο συνδυασμός Ενδοσκοπικής Χειρουργικής μέσω φυσικών στομίων (NOTES = Natural Orifice Transluminal Endoscopic Surgery) και Λαπαροσκοπικής χειρουργικής μας προσφέρει κάποιες συναρπαστικές δυνατότητες αφαίρεσης του καρκίνου του ορθού χωρίς κολοστομία. Αυτές είναι κατά περίπτωση και στάδιο :
• Επέμβαση TEMS (Transanal Endoscopic Micro Surgery) . Είναι αποκλειστικά ενδοσκοπική χειρουργική δια μέσου του πρωκτού, χωρίς χειρουργικές τομές. Με ειδικό επεμβατικό ενδοσκόπιο και χειρουργικά εργαλεία αφαιρείται ολόκληρος ο όγκος και επισκευάζεται το ορθό. Ο ασθενής πηγαίνει σπίτι την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Ενδείκνυται για στάδια Τ1 και Τ2 με αρνητικούς λεμφαδένες. Σε ορισμένες περιπτώσεις συνδυάζεται με ακτινοθεραπεία και επιτυγχλανεται ίαση στα ίδια ποσοστά με τις μεγάλες επεμβάσεις.
• Επέμβαση ELRR (Endoluminal Loco Regional Resection). Παραπλήσια με την TEMS αλλά με επιπρόσθετη αφαίρεση των λεμφαδένων της περιοχής. Συνδυάζεται με ακτινοθεραπεία με αποτελέσματα ίδια με τις μεγάλες επεμβάσεις. Ενδείκνυται για καρκίνο σταδίου 1-3.
• Επέμβαση Ta-TME (Transanal Total Mesorectal Excision). Πρόκειται για την τελέυταία λέξη της εξέλιξης στην χειρουργική του καρκίνου του ορθού που εφαρμόζει διπλή προσπέλαση σε περιπτώσεις πολύ χαμηλών όγκων του ορθού που αγγίζουν τους σφιγκτήρες. Γίνεται αφαίρεση ολόληρου του ορθού, του όγκου και των λεμφαδένων δια μέσου του ορθού (χωρίς χειρουγική τομή) και ταυτόχρονη λαπαροσκοπική κινητοποίηση του υπόλοιπυ παχείος εντέρου για δημιουργία αναστόμωσης. Με την μέθοδο αυτη σώζονται οι σφιγκτήρες και αποφεύγεται η κολοστομία ακόμα και σε πολύ χαμηλούς όγκους με πλήρη αφαίρεση των λεμφαδένων και αποφυγή κολοστομίας. Ενδείκνυται για θεραπαία καρκίνου όλων των σταδίων σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.
Ολες οι ανωτέρω τεχνικές εφαρμόζονται απο το τμήμα που διεθύνω στο King’s College London όπου η επιβίωση του καρκίνου του ορθού είναι η υψηλότερη στον κόσμο και ξεπερνά το 80%. Τις ίδιες τεχνικές εφαρμόζω στο Νοσοκομείο METROPOLITAN στην Αθήνα.
Ο Σάββας Παπαγρηγοριάδης είναι Διεθυντής και Καθηγητής Χειρουργικής του Εντέρου στο King’s College London και Διευθυντής στο Νοσοκομείο Metropolitan.