Πριν από 25 περίπου χρόνια, ο Τούρκος διπλωμάτης Σουκρού Ελεκντάγκ υιοθέτησε την θεωρία των δυόμισι Πολέμων, πλέον γνωστό ως Δόγμα δυόμισι Πολέμων.
Του Βασίλη Καπώνη
Ο Ελεκντάγκ υποστήριζε ότι η Τουρκία πρέπει να είναι πάντα ετοιμοπόλεμη απέναντι σε δυο εχθρικές χώρες γι’ αυτήν. Ο μισός πόλεμος κατά την τότε άποψη του Τούρκου διπλωμάτη είναι το ενδεχόμενο εμφυλίου που θα ξεσπάσει με τους Κούρδους στο εσωτερικό της χώρας ή άλλες μορφές υβριδικού πολέμου.
Η Τουρκία διεξάγει 2 «κανονικούς» πόλεμους, σε Συρία και Λιβύη, ενώ στο εσωτερικό της μαίνεται ένα κυνήγι μελών της οργάνωσης FETO, της οργάνωσης του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, που κατά την άποψη του Προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κρύβεται πίσω από το αποτυχημένο, εναντίον του, πραξικόπημα της 16ης Ιουλίου 2016.
Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, περίπου 80.000 άνθρωποι συνελήφθησαν και περιμένουν να δικαστούν και περίπου 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι και μέλη του στρατιωτικού προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων και άλλοι απολύθηκαν ή τέθηκαν σε διαθεσιμότητα.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Αμερικανικού Ινστιτούτου Rand «στις 15 Ιουλίου 2016, μια κλίκα αντιφρονούντων αξιωματικών εντός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, σχεδίασε συγχρονισμένες αεροπορικές και επίγειες επιθέσεις σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα, πάρα πολύ βιαστικά.
Σκοπός του πραξικοπήματος από την «κλίκα» των αξιωματικών του τουρκικού στρατού ήταν η σύλληψη ή η δολοφονία του Ερντογάν.
Η εκδίωξη και οι συλλήψεις 200 Τούρκων αξιωματικών, πολλοί από τους οποίους είχαν λάβει προκεχωρημένη εκπαίδευση στις ΗΠΑ, επιβράδυνε τις προσπάθειές των τουρκικών δυνάμεων για εκσυγχρονισμό.»
Στις 24 Ιουνίου, οι τουρκικές αρχές διέταξαν την σύλληψη και κράτηση 65 στρατιωτικών, ανέφερε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, φερόμενους για συμμετοχή στη οργάνωση FETO.
Σαράντα ένας από τους Τούρκους στρατιωτικούς συνελήφθησαν σε 23 επαρχίες σε ολόκληρη την Τουρκία.
Αν προσθέσουμε τους στρατιωτικούς αυτούς στο συνολικό αριθμό αυτών που έχουν συλληφθεί ή τεθεί σε διαθεσιμότητα από το 2016 και μετά, φτάνουμε σε ένα νούμερο 40.000 περίπου μελών των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων που έχουν φυλακιστεί και ανήκουν σε όλους τους κλάδους.
Το σύνολο των φυλακισθέντων είναι έμπειρα στελέχη που έχουν εκπαιδευτεί σε Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ των οποίων η εκπαίδευση και τακτική εμπειρία είναι δυσαναπλήρωτη.
Πως ακριβώς μας απειλεί η Τουρκία μετά από τέτοια “αποψίλωση” έμπειρων στελεχών αφού σαφώς υπάρχει σοβαρό θέμα στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις; Σίγουρα αυτό είναι το ερώτημα που γεννάται στο μυαλό των περισσοτέρων.
Ο Ερντογάν γνωρίζει αυτό το πρόβλημα και προσπαθεί να το επιλύσει πιθανόν με συνεχείς στρατιωτικές επιχειρήσεις σε Συρία και Λιβύη, θεωρώντας ότι έτσι θα αντισταθμίσει την έλλειψη σύγχρονης στρατιωτικής εκπαίδευσης με την απόκτηση πολυετούς πολεμικής εμπειρίας.
Βέβαια, στη λογική του Τούρκου προέδρου δεν έχει συγκριθεί πιθανόν ότι οι στρατιωτικοί του πολεμούν με πολιτοφυλακές και αντάρτες και όχι με τακτικές δυνάμεις.
Με την καθιέρωση της παρουσίας της στην Συρία, συγκεκριμένα στην Ιντλίμπ, η Τουρκία έχει επιδοθεί σε εύρεση «αντικαταστάτη» για να συντηρήσει το Δόγμα των 2,5 πολέμων, το οποίο την εξυπηρετεί και σε συνδυασμό με την ιδεολογία του νέο – οθωμανισμού δημιουργεί τις συνθήκες μιας στρεβλής Τουρκικής εθνικής ομοψυχίας.
Δεδομένου ό,τι ο «κανονικός» πόλεμος στην Λιβύη εντείνεται και ο υβριδικός στο εσωτερικό της μαίνεται, πληθώρα Τούρκων αξιωματούχων άρχισαν να αυξάνουν επικίνδυνα την ένταση με την Ελλάδα. Η επιδίωξη τους σαφής. Η απάντηση που έλαβαν όμως, με την ετοιμότητα της Ελληνικής κυβέρνησης στον Έβρο του ξάφνιασε και η υπογραφή συμφωνίας με την Ιταλία για την μεταξύ τους ανακήρυξη ΑΟΖ εκνεύρισε την Τουρκία.
Εκνευρισμός που οδήγησε σε λάθη, τα οποία λάθη περιέπλεξαν επί τα χείρω τα πράγματα για την Τουρκία διότι στις 10 Ιουνίου 2020 τουρκικά πολεμικά πλοία φώτισαν τρεις φορές με τα ραντάρ τους τη γαλλική φρεγάτα Courbet στην ανατολική Μεσόγειο.
Όπως σημείωσε η Γαλλίδα υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων Φλοράνς Παρλί, η Courbet βρισκόταν σε αποστολή του ΝΑΤΟ για να ελέγξει αν ένα τουρκικό πλοίο, το Cirkin, μετέφερε παράνομα όπλα στη Λιβύη καθώς απενεργοποίησε τον αναμεταδότη του, δεν προσδιόρισε την ταυτότητά του και δεν ανέφερε τον τελικό του προορισμό.
Πρόσθεσε ότι κατά τη διάρκεια του συμβάντος οι Τούρκοι ναυτικοί φόρεσαν αλεξίσφαιρα γιλέκα και στάθηκαν φέροντας ελαφρά όπλα.
Το συμβάν αυτό «ενεργοποίησε» την Γαλλία και την έκανε να δει με καθαρό τρόπο τα νέο-οθωμανικά σχέδια της Τουρκίας.
Έτσι στις 25 Ιουνίου ο Πρόεδρος της Γαλλίας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας. Στη συνομιλία, η οποία διήρκεσε πάνω από μισή ώρα, συζητήθηκαν, όπως έγινε γνωστό, οι ελληνογαλλικές σχέσεις, οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η προετοιμασία απάντησης στην Τουρκική προκλητικότητα στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 17 και 18 Ιουλίου.
Ο Έλληνας υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Αλκιβιάδης Στεφανής, κληθείς να απαντήσει σε ενδεχόμενου θερμού επεισοδίου με την Τουρκία είπε χαρακτηριστικά «Δεν φοβόμαστε τίποτα, διότι έχουμε επίγνωση των δυνατοτήτων μας, της εκπαίδευσης της οποίας κάνουμε και γιατί καθημερινά εξετάζουμε πολλαπλά σενάρια. Ένα από αυτά το είδατε να εξελίσσεται τις δύο τελευταίες μέρες.
Χωρίς καμία προειδοποίηση δόθηκε διαταγή από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ να υλοποιηθεί κάποιο σχέδιο και υλοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο», αναφερόμενος στην αεροναυτική άσκηση που για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε σε θαλάσσια περιοχή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.
«Τους λέμε δείτε τι δυνατότητες έχουμε. Οι δυνατότητές μας είναι πάρα πολλές και είναι πολύ ισχυρές. Ξέρουμε τι κάνουμε και το κάνουμε καλά. Οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ένα πολύ μεγάλο μυστικό: το πάθος και την αγάπη προς την πατρίδα, είναι ο τρόπος με τον οποίο υλοποιούν την αποστολή τους», είπε κλείνοντας.
Η Τουρκία από μόνη της έχει εισέλθει σε ένα κύκλο αντιπαλότητας με πληθώρα χωρών, άνευ προηγούμενου στην σύγχρονη ιστορία της.
Σύμφωνα με τον Walid Phares, αρθρογράφο στο Fox News, ειδικό επί θεμάτων ασφαλείας και γραμματέα του Transatlantic Parliamenary Group, Ελλάδα, Γαλλία, και Αίγυπτος μάχονται ουσιαστικά κατά του ''τουρκικού Άφρικα κόρπς'' στην Λιβύη και των σχεδίων της Άγκυρας στην Α.Μεσόγειο.
Ο ίδιος εκτιμά ότι η κυβέρνηση του Wifaq στην Τρίπολη, μπορεί να μην επιτεθεί με 10.000 Σύριους τζιχαντιστές στην Σύρτη, αλλά με την δύναμη του ισχυρότατου ''τουρκικού Άφρικα κόρπς''.
Μια τέτοια μάχη κατά τον ίδιο θα προκαλούσε έναν μεγάλο πόλεμο στη Μέση Ανατολή, καθώς η Αίγυπτος, η Ελλάδα και η Γαλλία θα αντιδρούσαν δυναμικά.
Δεν γνωρίζουμε τι θα γίνει με την έναρξη των τουρκικών επιθέσεων στην Σύρτη, υπάρχουν όμως εκτιμήσεις ότι οι Τούρκοι θα βρεθούν περικυκλωμένοι από γαλλικά, ελληνικά και αιγυπτιακά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία στην Μεσόγειο, που θα διεξάγουν ταυτόχρονες ναυτικές και αεροπορικές ασκήσεις.
Υπάρχει πάντα η τουρκική αλαζονεία η οποία δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη και η οποία μπορεί να προκαλέσει από “ατύχημα μέχρι κανονική πολεμική σύρραξη” για οτιδήποτε θεωρηθεί ως προσβολή από την πλευρά της Τουρκίας, όπως έδειξε και το ναυτικό επεισόδιο με την γαλλική Φρεγάτα.
Εν’ όψει του πραγματικού και σοβαρού αυτού κινδύνου, απαιτείται άμεσα ο επανακαθορισμός μιας νέας εθνικής στρατηγικής και η πολιτική βούληση για την αναχαίτιση των παράνομων διεκδικήσεων της Τουρκίας, φαίνεται να διακατέχει την Ελληνική κυβέρνηση.
Βασικά στοιχεία θα πρέπει να είναι η ενεργή και αποτελεσματική διπλωματία και η εφαρμογή στην περιοχή, των αρχών του Διεθνούς Δικαίου, που προϋποθέτει την άμεση κατάθεση των συντεταγμένων των εξωτερικών ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στον ΟΗΕ, την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια σε όλες τις ελληνικές θάλασσες και την οριοθέτηση της ΑΟΖ με Κύπρο και Αίγυπτο.
Σε συνδυασμό με τα παραπάνω, η Ελλάδα οφείλει άμεσα να προαναγγείλει τη δική της κόκκινη γραμμή απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα και πειρατεία. Η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να δημοσιοποιήσει παντού ότι για την Ελλάδα, όποια τουρκική εισβολή στην ελληνική υφαλοκρηπίδα θα αποτελέσει casus belli. Ως εκ τούτου, κρίσιμος παράγοντας και άμεση προτεραιότητα της Ελληνικής Κυβέρνησης αποτελεί η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων σε ανθρώπινο υλικό και όπλα.
Οι μέρες των ψευδαισθήσεων και των αυταπατών για την Ελλάδα έχουν παρέλθει. Απέναντι στη δομική πλέον τουρκική απειλή, ο Ελληνισμός οφείλει να ξαναβρεί το νήμα του αντιστασιακού του ήθους, του υγιούς πατριωτισμού και του ορθολογισμού, ο συνδυασμός των οποίων είναι αναγκαίος όρος για την αποτροπή νέων εθνικών ακρωτηριασμών.
* Ο Βασίλης Καπώνης είναι Τομεάρχης Εθνικής Άμυνας της ΟΝΝΕΔ