Ξεχάστε την εξόρυξη κρυπτονομισμάτων. Το next big thing αφορά την εξόρυξη… αστεροειδών και είναι πέρα για πέρα αληθινό. Το αληθινό χρήμα κρύβεται εκεί «έξω», στο αχανές διάστημα, και περιμένει τους πρώτους τολμηρούς που θα το κυνηγήσουν.
Διότι πρόκειται περί αληθινού κυνηγιού θησαυρού, μόνο που αυτός δε βρίσκεται στα βουνά και το υπέδαφος, αλλά στα πετρώματα από τα οποία αποτελούνται τα εκατομμύρια των αστεροειδών που περιπλανιώνται στο διάστημα.
Πολλοί από αυτούς αποτελούν κυριολεκτικά γιγαντιαία διαμάντια που αιωρούνται στο διάστημα, αξίας πολύ μεγαλύτερης από… όλα τα λεφτά του κόσμου μαζί.
Μάλιστα, όπως το θέτει ο διάσημος αστροφυσικός Neil de Grasse Tyson, «ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος που θα υπάρξει ποτέ, θα είναι το πρόσωπο που θα εκμεταλλεύεται τους φυσικούς πόρους που υπάρχουν στους αστεροειδείς. Υπάρχει σε αυτό το τεράστιο σύμπαν, απεριόριστη ενέργειας και απεριόριστοι φυσικοί πόροι.»
Ανεξάντλητοι πόροι
«Υπάρχουν πόλεμοι καθώς οι χώρες αγωνίζονται για την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους. Αυτό θα μπορούσε να σταματήσει όταν θα καταστεί δυνατή η πρόσβαση εξόρυξης στους αστεροειδής», οραματίζεται ο αστροφυσικός.
Ωστόσο η ιδέα αποτελεί κάτι παραπάνω από όραμα, καθώς ήδη τράπεζες και κυβερνήσεις έχουν μπει στη νέα αυτή διαστημική κούρσα.
Κι ενώ ο Neil de Grasse βλέπει την εξόρυξη στους αστεροειδής ως το δυναμικό της ειρήνης, η Goldman Sachs διαβλέπει τη ριζική άφιξη μιας βιομηχανίας εξόρυξης που θα αξίζει πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια.
Μπορεί να ακούγεται σαν ένας μακροπρόθεσμος στόχος, αλλά η Goldman Sachs παρακολουθεί από κοντά τις βελτιώσεις στην τεχνολογία και τις τάσεις για την μείωση του κόστους κατασκευής διαστημικών σκαφών.
Πριν από ένα χρόνο, η Goldman σημείωνε σε μια έκθεση 98 σελίδων ότι «αν και ο ψυχολογικός φραγμός για εξόρυξη στους αστεροειδείς εξόρυξης είναι υψηλός, τα πραγματικά οικονομικά και τεχνολογικά εμπόδια είναι πολύ χαμηλότερα.
Το κόστος κατασκευής συσκευών ανίχνευσης φυσικών πόρων ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια η καθεμία και η κατασκευή ενός διαστημικού σκάφους εξόρυξης αστεροειδών κοστίζει 2,6 δισ. δολάρια.
Έτσι, η επιστημονική φαντασία γίνεται η αφήγηση της πραγματικότητας και οι ριζοσπαστικές απόψεις αρχίζουν πλέον να φαντάζουν ρεαλιστικές».
Η εξόρυξη αστεροειδών διεξάγεται από τα συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα που επενδύουν στο διάστημα.
Δύο από τις κορυφαίες εταιρείες που σχηματίστηκαν με αυτό το πνεύμα είναι οι Deep Space Industries στην Καλιφόρνια και η Planetary Resource, που εδρεύει στην Ουάσινγκτον.
Και οι δύο λειτουργούν για αρκετά χρόνια, και οι δύο εταιρίες σχεδιάζουν να επωφεληθούν από την εξόρυξη αστεροειδών.
Ίσως η ελληνική διαστημική υπηρεσία να μην είναι και τόσο… κακή ιδέα τελικά!
Κόμβος διαστημικής εξόρυξης το Λουξεμβούργο
Και μιλώντας για κυβερνήσεις που ατενίζουν το… διάστημα και τις προοπτικές του, υπάρχει ένα πολύ μικρό κράτος με μεγάλες όμως φιλοδοξίες. Στο επίκεντρο βρίσκεται η μικροσκοπική ευρωπαϊκή χώρα του Λουξεμβούργου η οποία ελπίζει να καταστεί κόμβος της διαστημικής εξόρυξης.
Από τραπεζικό κέντρο, το Λουξεμβούργο προσδοκά να μετατραπεί σε «ανθρακωρύχος αστεροειδών». Επομένως, δεν είναι μυστήριο γιατί η Deep Space Industries, για παράδειγμα, έχει γραφεία τόσο στο Λουξεμβούργο όσο και μια εταιρική σχέση με την κυβέρνηση του Λουξεμβούργου.
Το Λουξεμβούργο φιλοξενεί μερικές εταιρείες παροχής δορυφορικών επικοινωνιών και έχει παρόμοια νομοθεσία για την εξόρυξη αστεροειδών με αυτή των ΗΠΑ, γεγονός που καθιστά τη μικρή χώρα, ελκυστικό εναλλακτικό παίχτη για τη διαστημική βιομηχανία.
Το Λουξεμβούργο βλέπει τεράστιες ευκαιρίες και σχεδιάζει να είναι πρωτοπόρος στη διαστημική βιομηχανία.
«Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα γενικό πλαίσιο για την εξερεύνηση και την εμπορική χρήση των πόρων από αστεροειδής ουράνια σώματα, όπως οι αστεροειδείς ή από το φεγγάρι», δήλωσε η Etienne Schneider, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομίας του Λουξεμβούργου.
Το παρελθόν του Λουξεμβούργου, κάποτε διάσημος παραγωγός χάλυβα, εμπορικός κόμβος δορυφορικών υπηρεσιών και τώρα φημισμένο για τις τραπεζικές τους υπηρεσίες και τη χαμηλή του φορολογία, το καθιστούν πρωταρχικό υποψήφιο για τη διαστημική βιομηχανία.
Ο πρώτος ευρωπαϊκός ιδιωτικός δορυφορικός φορέας εκμετάλλευσης, Société Européenne des Satellites, ξεκίνησε το 1985 και σήμερα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός δορυφορικός φορέας στον κόσμο.
Το Λουξεμβούργο άρχισε να επεξεργάζεται νομοσχέδιο για την εξόρυξη αστεροειδών από το 2016 το οποίο τέθηκε σε ισχύ το 2017, δίνοντας στις εταιρείες την κυριότητα για οτιδήποτε, εξορύξουν οι εταιρίες από τα ουράνια σώματα.
O νόμος αυτός είναι πολύ παρόμοιος με τον νόμο του αμερικανού προέδρου Obama που υπογράφηκε το 2015, ο οποίος δίνει επίσης στις επιχειρήσεις εξόρυξης το δικαίωμα να διατηρήσουν στην κυριότητά τους ότι εξορύξουν από ουράνια σώματα και αστεροειδής.
Και οι δύο νόμοι επωφελούνται από ένα «παραθυράκι» στη Συνθήκη για το Εξωτερικό Διάστημα των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο δηλώνει ότι τα έθνη δεν μπορούν να διεκδικήσουν και να καταλάβουν το φεγγάρι και άλλα ουράνια σώματα – αλλά δεν λέει τίποτα για το τι εξορύσσεται από αυτά τα ουράνια σώματα.
Δεν θα υπάρξει ιδιοκτησία αστεροειδών. Η μόνη διαφορά μεταξύ αυτών των νόμων είναι ότι, στην περίπτωση του Λουξεμβούργου, οι εταιρείες δεν χρειάζεται να εδρεύουν στη χώρα προκειμένου να απολαμβάνουν προστασία. Ένα απλό γραφείο αρκεί.
Το Λουξεμβούργο ίδρυσε την πρωτοβουλία για τα διαστημικά μέσα το 2016 και διέθεσε 223 εκατ. δολάρια από τον εθνικό διαστημικό προϋπολογισμό για να παρέχει χρηματοδότηση σε πρώιμο στάδιο και επιχορηγήσεις σε εταιρείες που εργάζονται για την εξόρυξη διαστήματος.
Οι Deep Space και Planetary Resource συνεργάζονται ήδη στενά με την κυβέρνηση του Λουξεμβούργου, η οποία συνέβαλε με χρηματοδότηση για Έρευνα & Ανάπτυξη στη Deep Space Industries και πραγματοποίησε συμφωνία με την Planetary Resource το 2016 για επένδυση ύψους 28 εκατ. δολαρίων έναντι εξαγοράς ποσοστού στην εταιρεία.
Ενώ μπορεί να υπάρχουν απεριόριστοι φυσικοί πόροι από την εξόρυξη αστεροειδών, όπως σημειώνει ο de Grasse Tyson, το πρώτο εμπορικό εμπόρευμα είναι πιθανό να είναι το πολύτιμο νερό.
Μπορεί να υπάρχουν δεκαετίες προτού κάποια εταιρία αρχίσει εξορύξεις σε έναν αστεροειδή και να προσφέρει νέους φυσικούς πόρους, αλλά όταν συμβεί αυτό, το Λουξεμβούργο θα έχει εξασφαλίσει τη θέση του στον διαστημικό χάρτη ως οριστικός κόμβος.
«Βράχος» αξίας 10 πεντάκις τρισεκατομμυρίων δολαρίων!
Οι περισσότεροι αστεροειδείς χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, σύμφωνα με τη ΝΑSA:
C-Type (πλούσιος σε άνθρακα): Περισσότερο από το 75% των γνωστών αστεροειδών βρίσκεται σε αυτή την κατηγορία.
Η σύνθεση των αστεροειδών τύπου C είναι παρόμοια με αυτή του Ήλιου χωρίς το υδρογόνο και το ήλιο.
S-Type (πυριτικό άλας): Περίπου το 17% των αστεροειδών είναι αυτού του τύπου.
Περιέχουν νικέλιο, σίδηρο και μαγνήσιο.
M-Type (πλούσιο σε μέταλλα): Ένας μικρός αριθμός αστεροειδών είναι αυτού του τύπου και περιέχουν νικέλιο και σίδηρο.
Ο αστεροειδής «3554 Amun» θεωρείται ότι περιέχει κοβάλτιο αξίας 6 τρισ. δολαρίων και σίδηρο και νικέλιο αξίας 8 τρισ. δολαρίων αναφέρει ο καθηγητής John S. Lewis, στην έρευνά του «Mining the Sky» (1996)
Ο John S. Lewis, συγγραφέας του «Mining the Sky», υποστηρίζει ότι ένας αστεροειδής με διάμετρο 1 χλμ θα έχει μάζα περίπου 2 δισεκατομμυρίων τόνων.
Υπάρχουν ίσως ένα εκατομμύριο αστεροειδείς αυτού του μεγέθους στο ηλιακό σύστημα. Ένας από αυτούς τους αστεροειδείς, σύμφωνα με τον Lewis, θα περιείχε 30 εκατ. τόνους νικελίου, 1,5 εκατ. τόνους μεταλλικού κοβαλτίου και 7.500 τόνους πλατίνας με μόνη την πλατίνα να έχει αξία μεγαλύτερη από 150 δισ. δολάρια (πηγή: Lewis 1996, Biggs 2013, NASA).
Η NASA θέλει να εξερευνήσει τον αστεροειδή «6 Psyche» αξίας 10 πεντάκις τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Αν δε μπορείς να πας στον αστεροειδή… φέρε τον σε εσένα
Η εξόρυξη αστεροειδών είναι δαπανηρή. Η NASA εκτιμά ότι θα κόστιζε σήμερα 1 δισ. δολάρια για να φέρει πίσω 2 ουγγιές (56,6 γραμμάρια) ενός αστεροειδούς – το βάρος μιας μπάλας του τένις.
Από την άλλη πλευρά, μια μελέτη στο Ινστιτούτο Keck για διαστημικές μελέτες (Keck Institute for Space Studies -KISS) εκτιμά ότι μια αποστολή πλήρους κύκλου για την σύλληψη και επιστροφή αστέρα (Asteroid Capture and Return mission), μετακινώντας έναν αστεροειδή που ζυγίζει περίπου 1.100.000 λίβρες (500.000 κιλά) σε υψηλή σεληνιακή τροχιά μέχρι το 2025, θα κοστίσει περίπου 2,6 δισ. δολάρια.
Μια μελέτη του MIT (Schuler, 2011) διαπίστωσε ότι το άνοιγμα ενός ορυχείου και ενός εργοστασίου διαχωρισμού μπορεί να κοστίσει μέχρι και 1 δισ. δολάρια.
Τέλος, όλα αυτά δεν θα ήταν καθόλου ρεαλιστικά αν δεν υπήρξε πρόοδος στον τομέα της πυραυλικής τεχνολογίας.
Οι προωθητικοί πύραυλοι με τους οποίους εκτοξεύονται τα διαστημόπλοια αποτελούσαν ανέκαθεν «πονοκέφαλος» για τις διαστημικές υπηρεσίες. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια οι τιμές έχουν κατρακυλήσει, γεγονός στο οποίο συνέβαλε και SpaceX του Elon Musk, η οποία παράγει επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους, μειώνοντας δραματικά το κόστος.
Πριν μερικά χρόνια το ταξίδι στο διάστημα κόστιζε πολλές δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Σήμερα, με μόλις 100.000 δολάρια μπορεί ακόμη κι ένας τουρίστας να βρεθεί στο διάστημα.