Ζούμε αναμφίβολα σε περίεργους, δύσκολους αλλά και ενδιαφέροντες καιρούς. Όσα γίνονται το τελευταίο διάστημα στην Ευρώπη, στις Ευρωατλαντικές σχέσεις αλλά και στη χώρα μας υποδηλώνουν ξεκάθαρα ότι οι σταθερές έχουν εκλείψει, πυξίδα δεν υπάρχει, επικρατεί μεγάλη μεταβλητότητα στις διεθνείς σχέσεις μέρα με τη μέρα, αγωνία για τον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων αλλά κυρίως ένας εμπορικός πόλεμος που ξεκινά και θα επηρεάσει βαθύτατα το ευρωοικοδόμημα.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Γράφει ο Γιάννης Μήτσιος*
Η Ευρώπη σε πολιτικό επίπεδο βιώνει μια φάση υπαρξιακή κρίσης και εσωτερικής αναζήτησης. Αν ρωτήσει κάποιος που πάει η ΕΕ και πως θα είναι την επόμενη πενταετία δύσκολα θα απαντηθεί.
Την τελευταία επταετία 2011-2018, βιώσαμε μια φάση αυστηρού ελέγχου της ΕΕ από το διευθυντήριο των Βρυξελλών, τη Γερμανία και την ΕΚΤ με κυβερνήσεις ελεγχόμενες και εκβιαζόμενες για την τήρηση μιας άτεγκτης και σκληρής πολιτικής που έβαζε τις τράπεζες, το ευρώ, τα συμφέροντα μεγάλων χωρών σε πρώτη μοίρα σε βάρος των πολιτών και των ευρωπαϊκών λαών.
Κάνοντας μια μικρή ιστορική αναδρομή στον τρόπο που εξελίχθηκαν τα γεγονότα στην ΕΕ θα δούμε πως ξετυλίχθηκαν οι ευρωπαϊκές πολιτικές εξελίξεις ξεκινώντας από την ελληνική χρεωκοπία του 2010, την κατηγοριοποίηση των χωρών του Νότου, Ισπανίας, Πορτογαλίας, Ελλάδας και Ιταλίας ως (PIGS) με ελλείμματα και ανάγκες μνημονίων κλπ.
Τέλος του 2011 στην Ελλάδα εξαναγκάζεται σε παραίτηση ο Γιώργος Παπανδρέου μετά την επεισοδιακή συνάντηση στις Κάννες στο περιθώριο της διάσκεψης του G20, όταν ο Σαρκοζί και Μέρκελ έξαλλοι τον άκουγαν να ζητάει δημοψήφισμα και ότι εξαπατήθηκαν.
Η συνέχεια γνωστή ανέλαβε ο Παπαδήμος, η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ με Σαμαρά-Βενιζέλο, 2ο-3ο μνημόνιο, πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δημοψήφισμα και πραξικοπηματικό κλείσιμο τραπεζών, 2η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από Σεπτέμβριο 2015 έως σήμερα με απόλυτη υποταγή και τα γνωστά αποτελέσματα για την εξαθλίωση του ελληνικού λαού.
Στην Ιταλία μετά τον Παπανδρεου τον ίδιο μήνα Νοέμβριο του 2011, παραιτείται ο Ιταλός Πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι, για να ακολουθήσει μια περίοδος μη αιρετών πρωθυπουργών, διορισμένων στην ουσία, για να διαχειριστούν την κρίση (Μάριο Μόντι, Ενρίκο Λέτα, Ρέντσι) που οδήγησε στην ουσία στην άνοδο των ευρωσκεπτικιστών και πατριωτικών δυνάμεων της Ιταλίας με την κυβέρνηση που ορκίστηκε πριν λίγες μέρες.
Στην Ιταλία η πρόσφατη πολιτική κρίση, με την αρχική άρνηση του προέδρου να δεχθεί ως υπουργό οικονομικών τον ευρωσκεπτικιστή και πολέμιο της Γερμανίας καθηγητή Σαβόνα άνοιξε τον « ασκό του Αιόλου» επιδιώχθηκε να εκβιαστεί η χώρα και ο λαός της για την επιλογή που έκαναν, εκτέθηκαν ευρωπαίοι αξιωματούχοι για τον άκομψο αλλά και εχθρικό χειρισμό στην αντιμετώπιση της ετυμηγορίας του ιταλικού λαού. Αμέσως ξεκίνησε η αρνητική καμπάνια ενάντια της Ιταλίας, τα χρηματιστήρια, τας spreads, τα ομόλογα, οι ύβρεις και οι ειρωνείες για τον ιταλικό λαό κλπ. Τι μας θυμίζουν;
Βέβαια η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα και αν η Ιταλία καταρρεύσει πάει το ευρώ, το ευρωοικοδόμημα κλπ οπότε μένει να δούμε τι ξημερώνει για την ΕΕ αλλά και την Ιταλία η νέα κυβέρνηση. Στην Ισπανία, πάλι το Νοέμβριο του 2011, χάνει τις εκλογές ο σοσιαλιστής Θαπατέρο, εκλέγεται ο εκλεκτός της Γερμανίας Ραχόι, εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα λιτότητας εσωτερικό, χωρίς δανεισμό μνημονιακού τύπου, για να παραιτηθεί ταπεινωμένος πριν λίγες μέρες όταν έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης στην ισπανική βουλή για τα σκάνδαλα του κόμματος του και τη διαφθορά. Μια τραυματισμένη Ισπανία λόγω της Καταλωνίας, της λιτότητας και αγωνίας του λαού και νέων πολιτικών δυνάμεων στο προσκήνιο δεν θα είναι αυτή που ήταν.
Στη Γαλλία, μετά την άχρωμη και αόρατη θητεία του Ολάντ, η εκλογή του εκλεκτού του συστήματος Μακρόν, εξαφανίζοντας στην ουσία το δεξιό και το σοσιαλιστικό κόμμα απέναντι στη Λεπέν αποτέλεσε ένα νέο κεφάλαιο για την πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Δύσκολα όμως ο Μακρόν να σηκώσει στις πλάτες του μαζί με τη Μέρκελ το ευρωοικοδόμημα υπό τις παρούσες συνθήκες. Εσωτερικά δε η Γαλλία μπαίνει σε κύκλο αμφισβήτησης και αντίδρασης στις μεταρρυθμιστικές πολιτικές Μακρόν.
Στη Γερμανία, και στις εκλογές του 2017, εξαερώθηκε στην κυριολεξία το κόμμα των σοσιαλδημοκρατών με ηγέτη τον Σούλτς (τον θυμάστε που έδινες νουθεσίες, απειλούσε και ήθελε να ψηφίσουμε τον εκλεκτό τους στα ελληνικά πολιτικά πράγματα), η Μέρκελ τραυματισμένη πολιτικά στην τελευταία της θητεία, με την άνοδο των εθνικιστών του AFD, το μεταναστευτικό και μετά από επτά μήνες σχημάτισε κυβέρνηση.
Ο δε εμπορικός πόλεμος που άνοιξε ο Τράμπ με τους δασμούς 25% σε προϊόντα χάλυβα από την Ευρώπη και 10% σε αλουμίνιο, η σειρά των δασμών σε ευρωπαϊκά και κυρίως γερμανικά αυτοκίνητα και οι εμπορικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε Ρωσία και Ιράν επηρεάζουν πρωτίστως την γερμανική εξαγωγική μηχανή αλλά και όλη την Ευρώπη στην ουσία. Παράλληλα το μέλλον και η κατάσταση των ευρωπαϊκών τραπεζών και ιδιαίτερα της Ντόιτσε Μπανκ μπορεί να προκαλέσουν μεγαλύτερη κρίση στο ευρωοικοδόμημα.
Και την ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά η έχουμε την Μεγάλη Βρετανία που αποχωρεί σιγά-σιγά, με πολλά προβλήματα με το Brexit, πολλές χώρες έχουν συγκυβέρνηση με πατριωτικές και εθνικιστικές δυνάμεις (Ουγγαρία, Ολλανδία, Αυστρία, Πολωνία κλπ). Η δε σύνοδος κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στα τέλη του Ιουνίου θα είναι κομβική για το μέλλον της γηραιάς ηπείρου.
Ιδιαίτερα για τη χώρα μας που παλεύει στην κυριολεξία με «συμπληγάδες» η χρονική συγκυρία είναι πολύ δύσκολη και σύνθετη. Η χώρα έχει μπει άτυπα σε προεκλογική περίοδο, τα μέτρα που έχουν ψηφιστεί για τα επόμενα χρόνια θα εξαθλιώσουν ακόμα περισσότερο τους πολίτες, δεν υπάρχει προοπτική για διαγραφή χρέους και ούτε η έξοδος από τα μνημόνια θα είναι ξεκάθαρη. Στα εθνικά θέματα κατασπαταλήθηκε πολύτιμος χρόνος για το Σκοπιανό, έφερε σε αντίθεση την κυβέρνηση με την πλειοψηφία του ελληνικού λαού και αποδείχθηκε περίτρανα ότι, ό,τι γίνεται, γίνεται για τα γερμανικά και αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή όπως αποδείχθηκε μετά τις τελευταίες «πιέσεις».
Στα ελληνοτουρκικά η γεωπολιτική και στρατιωτική ταύτιση με τον άξονα ΗΠΑ-Ισραήλ στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και Κύπρου εγκυμονεί κινδύνους εμπλοκής μετά τις τουρκικές εκλογές, αλλά ίσως και ενωρίτερα αν αισθανθεί η Τουρκία ότι απειλείται, στην προσπάθειά της να πάρει μέρος στους φυσικούς πόρους της περιοχής. Διόλου απίθανο στο τέλος μετά από κάποια τεχνητή κρίση να οδηγηθεί η Ελλάδα στην αναγνώριση δικαιωμάτων της Τουρκίας που μπορεί να έχει και τις «ευλογίες» των Μ. Δυνάμεων για να παραμείνει η Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο.
Το χειρότερο όμως είναι ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ με τις εθνομηδενιστικές πολιτικές της, το ιδεολογικό της μίσος για κάθε τι που έχει να κάνει με το έθνος, την ιστορία, την ταυτότητα, την ορθοδοξία, την στήριξη της οικογένειας και των αξιών του ελληνικού λαού, την «μπαχαλοποίηση» και την ατιμωρησία, έχει υπονομεύσει και τραυματίσει την ενότητα του λαού στις δύσκολες συγκυρίες που ζούμε αλλά και σε αυτές που έρχονται.
*Πολιτικός επιστήμων-διεθνολόγος
*Μέλος της ΔΕ της» Ελεύθερης Πατρίδας» & συγγραφέας του βιβλίου, «Το Στοίχημα της Αναγέννησης-το μέλλον της Ελλάδας σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο»