Έντονη ανησυχία για την εντεινόμενη παροχολογία και τις προσδοκίες που έχει καλλιεργήσει η κυβέρνηση αναφορικά με τα θετικά μέτρα, τα οποία επιδιώκει να εφαρμόσει το 2019, εκφράζουν τις τελευταίες ημέρες κύκλοι των δανειστών, τονίζοντας ότι η αποφυγή της μείωσης των συντάξεων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Όπως προειδοποιούν, τον τελευταίο λόγο για το επίμαχο μέτρο θα τον έχει το Eurogroup και ο κίνδυνος να κρατήσει εκεί σκληρή στάση η Γερμανία είναι αυξημένος, μετά τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις και την αποδυνάμωση της καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι τεχνοκράτες των ευρωπαϊκών θεσμών εξακολουθούν να εντοπίζουν «τρύπα» τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2019, εάν δεν περικοπούν οι συντάξεις και εάν εφαρμοστούν οι εξαγγελίες, συνολικού ύψους 765 εκατ. ευρώ, τις οποίες έκανε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη. «Υπάρχει καλή διάθεση για τις συντάξεις, το κενό έχει μικρύνει, αλλά πρέπει να μηδενιστεί και αυτό θα απαιτήσει να εγκαταλειφθούν βασικές εξαγγελίες της Θεσσαλονίκης», ανέφερε στο protothema.gr πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων.
Πρόσθεσε δε ότι οι Ευρωπαίοι έχουν θορυβηθεί από τις διαρροές που εμφανίζουν την κυβέρνηση έτοιμη να καταθέσει το επόμενο διάστημα σειρά νομοσχεδίων για διανομή κοινωνικού μερίσματος φέτος και για μείωση ασφαλιστικών εισφορών, αύξηση του επιδόματος θέρμανσης, σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ, μείωση των συντελεστών ΦΠΑ από το 2021 κ.ά. Επιπλέον, προβληματισμό προκαλεί η μεταρρυθμιστική απραξία της Αθήνας, που καλείται να πατήσει γκάζι σε ιδιωτικοποιήσεις, μείωση «κόκκινων» δανείων, βελτίωση επενδυτικού περιβάλλοντος κ.λπ.
Σύμφωνα με άλλη πηγή, η μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ την προσεχή χρονιά κατά 10% φιγουράρει πρώτη στη λίστα των θετικών μέτρων που κινδυνεύουν να μείνουν στα χαρτιά. Πρόκειται για το θετικό μέτρο με το μεγαλύτερο δημοσιονομικό κόστος (230 εκατ. ευρώ), όπως προκύπτει από το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2019. Τα υπόλοιπα μέτρα του πακέτου Τσίπρα είναι: μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών, μείωση φόρου στα μερίσματα, σταδιακή μείωση φόρου στις επιχειρήσεις, επιδότηση ενοικίου, επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους, ενίσχυση της ειδικής αγωγής και του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι». Το εντυπωσιακό είναι ότι, ενώ οι Ευρωπαίοι επιμένουν ότι θα χρειαστεί «κούρεμα» των θετικών μέτρων, κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν ότι στο τέλος της διαπραγμάτευσης όχι μόνο δεν θα υπάρχει δημοσιονομικό κενό, αλλά αντιθέτως θα προκύψει δημοσιονομικός χώρος για παροχές!
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα συζητηθεί τη Δευτέρα στο Eurogroup, μαζί με τα προσχέδια των υπολοίπων κρατών-μελών της ευρωζώνης. Έτσι, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος θα έχει την ευκαιρία για ένα crash test των αντιδράσεων των ομολόγων του απέναντι στο ελληνικό αίτημα να μη θιγούν οι συντάξεις. Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης έχουν συμφωνήσει να μη μεταφέρουν προς τα έξω όσα θα συζητηθούν στις 5 Νοεμβρίου για τις συντάξεις και να περιμένουν είτε μέχρι την έκτακτη σύνοδο της 19ης Νοεμβρίου είτε –το πιθανότερο– μέχρι το Eurogroup της 3ης Δεκεμβρίου, προκειμένου να λάβουν τις οριστικές αποφάσεις τους.
Η ελληνική πλευρά προσπαθεί να πιέσει, ώστε να λυθεί το θέμα στις 19 Νοεμβρίου, ενόψει της κατάθεσης του τελικού σχεδίου προϋπολογισμού του 2019 στη Βουλή δύο ημέρες αργότερα. Ωστόσο, ευρωπαϊκές πηγές συνιστούν στην κυβέρνηση να μη βιάζεται, γιατί οι τεχνοκράτες των δανειστών διαπίστωσαν φορολογική κόπωση με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού για τον μήνα Σεπτέμβριο και θέλουν να πάρουν στα χέρια τους και τα οριστικά στοιχεία του Οκτωβρίου.
Ακόμα και αν ξεπεραστούν οι παραπάνω δυσκολίες, το πρόβλημα είναι πως πυκνώνουν τα μηνύματα ότι το ελληνικό αίτημα να μη μειωθούν οι συντάξεις και να εφαρμοστούν οι εξαγγελίες της Θεσσαλονίκης υπάρχει κίνδυνος να προσκρούσει στο… τείχος του Βερολίνου, με το επιχείρημα να μην ξηλωθούν «συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις». Ευρωπαϊκές πηγές εκτιμούν ότι τα αρνητικά δημοσιεύματα της Handelsblatt προχθές και της Frankfurter Allgemeine Zeitung την περασμένη Πέμπτη, τα οποία έκαναν λόγο για «προεκλογικά δωράκια» της ελληνικής κυβέρνησης, αδυναμία εξόδου στις αγορές και πιθανότητα να χρειαστεί νέα χρηματοδοτική στήριξη, δεν είναι τυχαία και προμηνύουν σκλήρυνση της γερμανικής στάσης.
«Προνομοθετημένες μεταρρυθμίσεις», που πρέπει να εφαρμοστούν κανονικά, χαρακτήρισε την περικοπή των συντάξεων και τη μείωση του αφορολογήτου ορίου ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Τζέρι Ράις, που έσπασε την περασμένη Πέμπτη τη διπλωματική σιωπή του ΔΝΤ. Βεβαίως, παραδέχθηκε ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν από τους Ευρωπαίους και την Ελλάδα και πως το Ταμείο έχει μόνο συμβουλευτικό ρόλο. Εντούτοις, η άποψή του έχει μεγάλη βαρύτητα για τις αγορές.