Πως οι οικονομικοί νόμοι λοιδορούν όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις που τους ποδοπατούν και χλευάζουν τα «παραμύθια» για «ανάκαμψη», για «ανάπτυξη» και «αλλαγή σελίδων, χωρίς επενδύσεις και χωρίς μεταρρυθμίσεις!
O αείμνηστος καθηγητής μου Άγγελος Αγγελόπουλος συνεχώς μού έλεγε ότι οι οικονομικοί νόμοι είναι πολύ φιλέκδικοι, με την επισήμανση, όμως, ότι, δυστυχώς, τιμωρούν όχι εκείνους που τους κακοποιούν, αλλά τους αθώους, δηλαδή τους φορολογούμενους, τις επιχειρήσεις και τη χώρα ολόκληρη, η οποία συνεχώς γίνεται ανυπόληπτη και αναξιόπιστη.
Του Δημήτρη Στεργίου*
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά την καταιγίδα της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε στη χώρα μας ήδη από 2008 και συνεχίζεται ολοένα και πιο εφιαλτικά, οι οικονομικοί νόμοι έχουν αρχίσει να λοιδορούν όλους εκείνους που τους κακοποιούν ή θέλουν να τους θυσιάσουν στο βωμό των περιβόητων κομματικών ή ιδεοληπτικών σκοπιμοτήτων.
Ήδη, για πολλοστή φορά τα τελευταία τριάντα χρόνια συνετρίβησαν οι προβλέψεις ελληνικών κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών για την εξέλιξη του ΑΕΠ στη χώρα μας.
Μάλιστα, η μεγαλύτερη συντριβή μεγαλοστομιών για «επιστροφή στην ανάπτυξη», για «ισχυρή ανάκαμψη» κι άλλα τέτοια ηχηρά δημαγωγικά έγινε και γίνεται και κατά την περίοδο των επαίσχυντων Μνημονίων κατά την οποία υποτίθεται ότι οι κυβερνήσεις που τα υπέγραφαν (σοσιαλιστικές, δεξιές, αριστεροδεξιές) θα ήταν πιο σοβαρές και πιο υπεύθυνες.
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε ότι αναθεωρήθηκε η πρόβλεψη για μηδενική μεταβολή το 2016 και ότι συνεχίσθηκε η ύφεση (0,2%) με το ΑΕΠ να μειώνεται κατά την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά 4,4 δις. ευρώ!
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, η αρνητική εξέλιξη αποδίδεται στη μείωση της καταναλωτικής δαπάνης, δηλαδή ενός από τους βασικούς παράγοντες που προσδιορίζουν το ΑΕΠ κάθε χρόνο. Επίσης, αναθεώρηση του ΑΕΠ ανακοινώθηκε και για το 2015 επί τα χείρω, έστω και οριακή από το -0,2% στο -0,3%.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι αναθεώρηση ανακοινώθηκε και για την ανάπτυξη το 2014, η οποία τελικά ήταν υψηλότερη φτάνοντας το 0,7% αντί για 0,3% της προηγούμενης εκτίμησης, αλλά, σε καμιά περίπτωση, δεν έχει καμιά σχέση με «μια μεγάλη έκρηξη –bigbang ανάκαμψης και ευημερίας», που ήταν ο στόχος του τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, όπως τον παρουσίασε σε συνέντευξή του στον «Ελεύθερο Τύπο» στις 16 Μαρτίου του 2013, επισημαίνοντας ότι «έχουμε εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη»!
Μάλιστα, έθετε τότε ο Σαμαράς αυτόν τον εκκωφαντικό στόχο, όταν, στην ίδια συνέντευξη, αντιφάσκοντας, είπε ότι «τώρα κυνηγάμε την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και την προσέλκυση επενδύσεων», όταν επί τρία χρόνια όλοι μιλούσανε για «μεταρρυθμίσεις», αλλά δεν είχε πραγματοποιηθεί ούτε μία! Τρανή απόδειξη ότι στα τρία αυτά χρόνια έως τότε δεν είχε γίνει ούτε μία σχεδόν ιδιωτικοποίηση.
Διότι και οι ιδιωτικοποιήσεις είναι μείζων διαρθρωτική αλλαγή. Τρανή απόδειξη ότι στα τρία αυτά χρόνια έως τότε των «παραμυθιών» για μεταρρυθμίσεις δεν είχε γίνει κανένας ουσιαστικός εξορθολογισμός του σπάταλου και άναρχου δημόσιου τομέα, ο οποίος εξακολουθεί να «ρουφάει» λαίμαργα σημαντικούς πόρους που εισρέουν στα δημόσια ταμεία με τη μορφή φόρων, περικοπών μισθών και συντάξεων, «κουρεμάτων, παρεμβάσεων και δανείων από την τρόικα.
Διότι, και ο οργανωτικός και λειτουργικός εξορθολογισμός του δημόσιου τομέα είναι σημαντική διαρθρωτική αλλαγή.
Είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις των Γιάννη Στουρνάρα και Γιώργου Προβόπουλου για ανάκαμψη το 2014, η οποία πράγματι έγινε, αλλά δεν ήταν «εκρηκτική» (μόνο 0,7%).
Υπενθυμίζεται ότι, σε επιβεβαίωση της διαπίστωσής μας ότι η ιστορία στην Ελλάδα επαναλαμβάνεται ως … ιλαροτραγωδία, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ για το «ανέκδοτο» αυτό του Σαμαρά για «bigbang ευημερίας και δημιουργίας» σε σχετική ανακοίνωσή του, σχολιάζοντας τη συνέντευξη αυτή του τότε πρωθυπουργού, τόνιζε τα εξής:
«Δεν γνωρίζουμε από πού ακριβώς αντλεί αυτή του την αισιοδοξία περί ανάκαμψης και bigbang δημιουργίας ο πρωθυπουργός. Από τους εκατομμύρια ανέργους, τα εκατοντάδες χιλιάδες λουκέτα στις επιχειρήσεις, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά; Ή μήπως από τις προβλέψεις για χειροτέρευση της κατάστασης μέσα στο 2013;»!
Αλλά, η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει. Τέσσερα χρόνια ακριβώς αργότερα (αρχές Μαρτίου του 2017), ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης επανέλαβε κι εκείνος στον Guardian τα ίδια, δηλαδή ότι «αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι σοκ ανάπτυξης». Αμ δε!
Μετά από λίγο «εισέπραξε» τα απογοητευτικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για την εξέλιξη του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο του 2016, τα οποία συνέτριψαν τις υπεραισιόδοξες προβλέψεις των πάντων, του πρωθυπουργού, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για έναρξη της ανάκαμψης στην Ελλάδα από το 2016, που στηρίζονταν στα ευνοϊκά στοιχεία των τριών προηγούμενων τριμήνων.
Και το «ανέκδοτο» αυτό για ανάκαμψη το 2016 συνέχισε να λέει και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας για το τέλος της ύφεσης και την έναρξη της αναπτυξιακής πορείας της χώρας στο υπουργικό συμβούλιο στη συνέχεια, χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί τα προαπαιτούμενα για την ανάκαμψη, δηλαδή οι παράγοντες που προσδιορίζουν το ΑΕΠ, όπως κατανάλωση, επενδύσεις, για παράδειγμα, δηλαδή χωρίς να έχουν εφαρμοσθεί οι οικονομικοί νόμοι, οι οποίοι ορίζουν τους παράγοντες που διαμορφώνουν το ΑΕΠ μιας χώρας.
Όταν οι οικονομικοί Νόμοι λοιδορούν τους παραβάτες τους
Στις 6 Μαρτίου του 2017 ο Τσίπρας στην ομιλία του κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, χωρίς να έχει ενημερωθεί για τις δυσμενείς εξελίξεις στο ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο, είπε μεταξύ άλλων, τα εξής: «Η επόμενη μέρα είναι εδώ. Οι εκτιμήσεις όλων είναι ότι για πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια ύφεσης, η ελληνική οικονομία θα γυρίσει σε εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, τους υψηλότερους σε επίπεδο Ευρωζώνης.
Αυτή η αδήριτη πραγματικότητα μας υποχρεώνει να σχεδιάσουμε με σοβαρότητα την επόμενη μέρα για τη χώρα, την επόμενη μέρα για την ελληνική οικονομία. Μας υποχρεώνει αυτή την επόμενη μέρα να μην την αφήσουμε στην τύχη. Ελλάδα έχει γυρίσει σελίδα και το αληθινό διακύβευμα για το αύριο της ελληνικής οικονομίας και του τόπου δεν παίζεται στο χώρο της συνεδρίασης τεχνικών κλιμακίων, αλλά στο πεδίο της πραγματικής οικονομίας.
Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν ακόμα στις διαπραγματεύσεις των τεχνικών κλιμακίων και στις γνωστές και συνήθεις δυσκολίες στα συνήθη εμπόδια και τις καθυστερήσεις που θέτουν κάθε φορά γνωστοί μας φίλοι, ωστόσο είναι πλέον σαφές πως όσο κι αν θελήσουν να κωλυσιεργήσουν τις διαπραγματεύσεις σε τεχνικό επίπεδο, το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Η Ελλάδα έχει ήδη γυρίσει σελίδα.
Γιατί, είτε αρέσει σε κάποιους είτε όχι, η οικονομία άντεξε, η οικονομία ανέκαμψε. Και όλοι πλέον καταλαβαίνουν ότι το αληθινό διακύβευμα για το αύριο της οικονομίας και του τόπου δεν παίζεται στο χώρο συνεδρίασης τεχνικών κλιμακίων, αλλά παίζεται στο πεδίο της πραγματικής οικονομίας».
Αμ δε! Την ίδια ημέρα το απόγευμα, ξεπετάχτηκαν οι οικονομικοί νόμοι και «είπαν» την πραγματικότητα για την επόμενη ημέρα.
«Είπαν», μέσω των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ που έδωσε στη συνέχεια στη δημοσιότητα, ότι λόγω της αβεβαιότητας, των εκκρεμοτήτων στη διαπραγμάτευση, των εμπλοκών, των επιπλοκών και των συνήθων κυβερνητικών λεονταρισμών , κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2016 το ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε κατά 1,2% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο, έναντι αρχικής εκτίμησης για μείωση μόνο 0,4!
Ακόμη και σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015, το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 1,1% τελικά, αν και η ΕΛΣΤΑΤ εκτιμούσε αύξηση κατά 0,2%. Η αρνητική εξέλιξη οφείλεται στο γεγονός ό, όπως προκύπτει από τον παρατιθέμενο πίνακα, στο τέταρτο τρίμηνο, σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο, όλοι οι παράγοντες που προσδιορίζουν το ΑΕΠ, δηλαδή η κατανάλωση, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές συνετρίβησαν.
Ακόμα και οι εισαγωγές που ευνοούν τη διαμόρφωση του ΑΕΠ όταν συρρικνώνονται, αυξήθηκαν σημαντικά. Τελικά, μετά τη σχετική ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat το ΑΕΠ το 2016 δεν παρουσίασε μόνο μία μεγαλοπρεπή μηδενική μεταβολή (0,0%) του ΑΕΠ, αλλά ένα ηχηρό ραπιστικό -0,2% (ύφεση).
Το εκπληκτικό είναι ότι, επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται, όπως είπαμε, ως … ιλαροτραγωδία, η Νέα Δημοκρατία σχολίασε τότε με τον ίδιο περίπου τρόπο την αισιόδοξη πρόβλεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο υπουργικό συμβούλιο ότι η χώρα «αλλάζει σελίδα» και το «ποτάμι δεν γυρίζει πίσω».
Το ίδιο έκανε και τώρα.Σε σχετική ανακοίνωσή της επισημαίνει τα ακόλουθα: Η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ύφεση για το 2016 ύψους -0,2%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για στασιμότητα (0,0%).
Ταυτόχρονα, αναθεώρησε προς τα πάνω το Α.Ε.Π. του 2014, με αποτέλεσμα να διαμορφώνει πλέον την ανάπτυξη στο +0,7%, αντί προηγούμενης εκτίμησης για +0,4%, και προς τα κάτω το Α.Ε.Π. του 2015 ανεβάζοντας την ύφεση στο -0,3%, αντί προηγούμενης εκτίμησης για -0,2%.
Δυστυχώς, από ιδεοληψία και ανικανότητα χάνεται για την ελληνική οικονομία η μία ευκαιρία μετά την άλλη Όπως αναδεικνύει η πρόσφατη Έκθεση του Δ.Ν.Τ. για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (WEO O.c.t. 2017) την ώρα που όλες οι προηγμένες χώρες αναπτύσσονται ταχύτερα από ό,τι προβλεπόταν, η Ελλάδα καταγράφεται ως η μόνη αρνητική αναπτυξιακή έκπληξη.
Η υπερφορολόγηση, η αλλεργία στις μεταρρυθμίσεις και στις αποκρατικοποιήσεις, η αβεβαιότητα και η έλλειψη εμπιστοσύνης που προκαλεί αυτή η Κυβέρνηση, δυστυχώς, οδήγησε το Δ.Ν.Τ. να αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις του για το 2017 από +2,8% σε +1,8%.
Επιπρόσθετα υποβάθμισε τις προβλέψεις του για το μεσοπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης της Ελλάδας στο καταθλιπτικό +1%. Συμπερασματικά, επί της προηγούμενης Κυβέρνησης με κορμό τη Νέα Δημοκρατία η ύφεση -9,1% του 2011, μετατράπηκε σε ανάπτυξη +0,7% σε δύο χρόνια.
Αντίθετα, τη διετία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ η ανάπτυξη + 0,7% έγινε ύφεση -0,2%. Και σήμερα, μετά από 3 χρόνια οπισθοχώρησης, ζημιά 100 δις ευρώ και μέτρα 14,5 δις ευρώ ο «πρωθυπουργός των φόρων» πανηγυρίζει εάν πιάσουμε το μισό ρυθμό ανάπτυξης από όσο θα είχαμε, αν δεν είχε κυβερνήσει ο ίδιος».
Αλήθεια, πότε θα σταματήσουν να λένε και οι νεώτεροι πολιτικοί τέτοια συνθήματα του παρελθόντος με τα οποία «πνίξανε» τη χώρα όλα τα «ποτάμια» της δημαγωγίας και του λαϊκισμού…
Η ανάπτυξη ουκ έρχεται μόνη της
Σε σχόλιό μου που αναρτήθηκε στις 18 Ιουνίου του 2016 διερωτώμουνα μελαγχολικά αν μπορεί να γίνουν αυτά που προτείνονταντότε για μιαν ακόμη φορά τα τελευταία τριάντα χρόνια από τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος για να έρθει η ανάπτυξη και να μη μας προσπεράσει ξανά στη χώρα της πολιτικής και κομματικής φαιδράς πορτοκαλέας.
Διερωτώμουνα αν μπορεί να γίνουν τέτοια πράματα που χρειάζονται λογική, σύνεση, υπευθυνότητα, ικανότητα και, κυρίως, θαρραλέα πολιτική βίωση για τη δημιουργία μιας ισχυρής και, κυρίως, με αξιοπιστία και κύρος, Ελλάδος.
Και διαπίστωνα ότι, δυστυχώς, όλα κατά έχουν εκλείψει τα τελευταία σαράντα χρόνια στη χώρα μας, διότι όλοι οι «αγώνες» γίνονταν «περί πάρτης» κομματικής, πολιτικής, συνδικαλιστικής, ρουσφετολογικής, δανειοβίωτης, μακάριας και αποθέωσης της ισοπέδωσης και θεοποίησης της ανικανότητας, της μετριότητας, του ρουσφετιού και του κομματισμού.
Σε επίρρωση, λοιπόν, των σκέψεων αυτών, παρέθετα τις προϋποθέσεις για επιστροφή σε βιώσιμη ανάπτυξη, τις οποίες απαριθμούσε στη νέα έκθεσή του για τη Νομισματική Πολιτική 2015-2106 ο άνθρωπος, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας. Διαβάστε και «τσιμπηθείτε» μήπως είσθε σε κατάσταση ονείρου:
Πρώτον, εμπέδωση της εμπιστοσύνης και ενίσχυση της εκτίμησης ότι η ελληνική οικονομία έχει επανέλθει στην κανονικότητα και δεν επιφυλάσσει ανεπιθύμητες παλινδρομήσεις. Για να συμβεί αυτό, πρέπει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων να εφαρμόζεται με συνέπεια και συνέχεια. Μπρρρ…
Δεύτερον, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, ταυτόχρονα με την υλοποίηση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων, η αξιοποίηση της αδρανούσας δημόσιας περιουσίας και η ταχεία προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων είναι τα ισχυρότερα μέσα όχι μόνο για την τόνωση της επενδυτικής δραστηριότητας και την επίτευξη διατηρήσιμων ρυθμών ανάπτυξης, αλλά και για την υποβοήθηση της δημοσιονομικής προσαρμογής, καθώς συμβάλλουν στην αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους. Συνεχώς ακούμε: απελθέτω το ποτήριον τούτο…
Τρίτον, αντιμετώπιση του υψηλού αποθέματος μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση για το τραπεζικό σύστημα. Καλά κρασιά…
Τέταρτον, μεταρρυθμίσεις για τόνωση της εξωστρέφειας. Η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και στη λειτουργία του δημόσιου τομέα θα οδηγήσει σε αύξηση των επενδύσεων και της απασχόλησης, ενώ παράλληλα αναμένεται να διευκολύνει την καινοτομία και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών μέσω της ενίσχυσης του ανταγωνισμού. Χαιρέτα μας τον … πλάτανο…
Πέμπτον, ελάφρυνση των φορολογικών βαρών με παράλληλη περικοπή των μη παραγωγικών δαπανών του Δημοσίου. Η ίδια πρόταση έχει γίνεις σε όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις μετά τη μεταπολίτευση, δηλαδή τάχα «φιλελεύθερες», τάχα «σοσιαλιστικές», τάχα «νεοφιλελεύθερες», αλλά, όπως καταδείχθηκε, ήταν όλες σκέτες… «αριστερές»…
Το παραμύθι των χαζοχαρούμενων προβλέψεων
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε άρθρο του στην ετήσια έκδοση του Economist «Ο Κόσμος το 2017», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά η εφημερίδα «Αγορά», και υπό τον τίτλο «Η Ελλάδα παράγοντας σταθερότητας, συνεργασίας και ανάπτυξης το 2017» για την ελληνική οικονομία μού θύμισαν τον… Αντώνη Σαμαρά και την τρόικα της εποχής με τα καλά λόγια και τις «προφητείες» με τις οποίες μας παραμύθιαζαν.
Συγκεκριμένα, ο Τσίπρας επεσήμαινε ότι η χώρα βρίσκεται στο μέσο μιας σταθερής πορείας ανάκαμψης και υπέρβασης της οικονομικής κρίσης, με υπερκάλυψη -για δεύτερη συνεχή χρονιά το 2016 και με αναμενόμενα ανάλογα αποτελέσματα τα επόμενα δύο έτη- των συμφωνηθέντων με τους πιστωτές δημοσιονομικών στόχων, ενώ το 2017 «θα είναι έτος ανάπτυξης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσδιορίζει το ύψος της στο 2,7% και το 2018 στο 3,1%».
Τα ίδια λέει και σήμερα, επαναλαμβάνοντας για το … 2017, επαναλαμβάνοντας τον Αντώνη Σαμαρά. Σε επιβεβαίωση του διδακτικού μύθου για τον λύκο και τον βοσκό, παραθέτω δηλώσεις, με αφορμή στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, του τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στις 14 Νοεμβρίου 2014, στις οποίες περιχαρής κι εκείνος, επεσήμαινε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ανάκαμψη άρχισε ήδη για την ελληνική οικονομία. Και μάλιστα με μεγαλύτερους ρυθμούς απ’ ό,τι περίμεναν και οι πιο αισιόδοξοι… Όσοι, λοιπόν, αμφισβητούσαν την ανάκαμψη, διαψεύστηκαν πανηγυρικά… Σας υπόσχομαι σήμερα ότι η ανάπτυξη θα συνεχιστεί με ακόμα ταχύτερους ρυθμούς. Αυτό, άλλωστε, προβλέπουν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί…». Είναι αλήθεια ότι ύστερα από ύφεση έξι ετών, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,7% το 2014, αλλά βλέπετε τι έγινε έως σήμερα …Σημειώνεται ότι τότε όλα τα κόμματα και ο ΣΥΡΙΖΑ (βεβαίως, βεβαίως!) σχολίασαν επικριτικά τις δηλώσεις αυτές.
Επίσης, παραθέτω μερικά σημεία της έκθεσης αξιολόγησης, την οποία έδωσε στη δημοσιότητα Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 25 Απριλίου 2014 και με την οποία τότε απελευθερώθηκε η δόση των 6,3 δις. ευρώ:
-Πρόβλεπε επιστροφή στην ανάπτυξη το 2014, με ρυθμό +0,6%, ο οποίος θα επιταχυνόταν στο +2,9% το 2015 και στο +3,7% το 2016.
-Επεσήμαινε ότι «Η Ελλάδα ….κάνοντας μια εντυπωσιακή προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής τα τελευταία χρόνια, ξεπέρασε τον δημοσιονομικό της στόχο το 2013, καθώς καταγράφηκε πρωτογενές πλεόνασμα βάσει των όρων του προγράμματος» (τα ίδια λένε και σήμερα!)
–Τότε το υπουργείο Οικονομικών, όπως και σήμερα, σε ανακοίνωσή του τόνιζε περιχαρές τα ακόλουθα: «H Ελλάδα βρίσκεται πια στο δρόμο της ανάκαμψης, σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της Κομισιόν. Η χώρα μας γυρίζει πλέον σελίδα και μπαίνει στο δρόμο της ανάκαμψης. Το παραδέχονται πια και επίσημα οι πιο αυστηροί κριτές, με τα πιο συντηρητικά κριτήρια».
Ήταν πράγματι αδικαιολόγητα υπεραισιόδοξες οι προβλέψεις για ανάκαμψη το 2016
10/3/17«Η δική μας απαισιοδοξία ότι δεν θα έρθει το «σεφέρι» της ανάπτυξης, τουλάχιστον, στα επίπεδα που συνεχώς προβλέπονται και συνεχώς συντρίβονται, ούτε το 2016, εδράζεται (στην Ελλάδα ζούμε!) στην παταγώδη διάψευση όλων των προηγούμενων για το ΑΕΠ και στη διαπίστωση ότι όλοι σχεδόν οι παράγοντες που επικαλείται ως προϋπόθεση ο κ. Στουρνάρας ή που προσδιορίζουν τη διαμόρφωση του ΑΕΠ εξακολουθούν να είναι αρνητικοί ή προβληματικοί».
Αυτά, μεταξύ άλλων, γράφαμε στο σχόλιο μας που αναρτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου του 2016 υπό τον εύγλωττο τίτλο «Γιατί είναι υπεραισιόδοξη η πρόβλεψη του κ. Στουρνάρα γα ηπιότερη ύφεση το 2015 και ανάκαμψη το 2016».
Και αμ έπος, αμ πραγματικότητα, όπως την παρουσίαζε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και στη συνέχεια και η Eurostat, για το ΑΕΠ της χώρας μας που από πρόβλεψη για οριακή αύξηση 0,1% αρχικά και μεγαλοπρεπή μηδενική μεταβολή, τελικά διαμορφώθηκε στο -0,2%.
Στη συνέχεια, σε σχόλιό μας που αναρτήθηκε στις 10 Μαρτίου του 2017 με τον παρατιθέμενο πίνακα, επισημαίναμε ότι η αρνητική αυτή εξέλιξη πρέπει να αναζητηθεί στους ίδιους παράγοντες που προσδιορίζουν τη διαμόρφωση του ΑΕΠ, δηλαδή στις εξαγωγές, τις επενδύσεις και την κατανάλωση της γενικής κυβέρνησης που υποχώρησαν.
Απογοητευτική είναι η διαπίστωση ότι οι ίδιοι παράγοντες παρουσίαζαν επιδείνωση και κατά τους πρώτους μήνες του 2017, γεγονός που ενίσχυαν τη δική μου εκτίμηση ότι θα συντρίβονταν και οι προβλέψεις για αύξηση του ΑΕΠ κατά (υπεραισιόδοξο κι αυτό ) 2,7%!
Και μια και μιλήσαμε για προβλέψεις, υπενθυμίζουμε ότι έως σήμερα και επί δεκάδες χρόνια, ουδεμία τέτοια «προφητεία» για την εξέλιξη βασικών οικονομικών μεγεθών και, φυσικά, του ΑΕΠ, επαληθεύθηκε. Ιδιαίτερα, για το ΑΕΠ του 2016 είχαν κατά καιρούς γίνει οι ακόλουθες προβλέψεις, οι οποίες απέτυχαν όλες. Συγκεκριμένα:
-Το υπουργείο Οικονομικών με τους προϋπολογισμούς του είχε προβλέψει ύφεση μεταξύ 0,3% και 1,3%!
-Η Τράπεζα της Ελλάδος εμφανιζόταν πιο αισιόδοξη με προβλέψεις αρχικά για ύφεση -0,3% και τελευταία για οριακή ανάκαμψη κατά 0,1%.
-Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις γνωστές (εποχικές) εκθέσεις της εμφανίζεται με προβλέψεις που κυμαίνονται μεταξύ ανάπτυξης … 3,6% και ύφεσης -0,3%.
-Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με τις εκθέσεις του πρόβλεπε στην αρχή ύφεση -0,6% και τελευταία ανάπτυξη κατά 0,4%.
-Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης στην αρχή εμφανιζόταν υπεραισιόδοξο με πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,3%, αλλά στη συνέχεια «προσγειώθηκε» με πρόβλεψη για ύφεση -0,2%.
Τα ίδια θα γίνουν και το 2017 για τους ίδιους λόγους
Τι θα γίνει το 2017; Τα ίδια Παντελάκη μου! Διότι, όπως έχουμε επισημάνει, όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις και ιδιαίτερα η σημερινή αριστεροδεξιά, μισούν τους οικονομικούς νόμους, ποδοπατούν όλες τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη που έχει απαριθμήσει ο Γιάννης Στουρνάρας και, κυρίως, κακοποιούν όλους τους παράγοντες που διαμορφώνουν το ΑΕΠ ναι χώρα, όπως είναι η κατανάλωση, οι επενδύσεις, οι εξαγωγές, αφού έχουν «ρουφήξει»όλο το χρήμα, δηλαδή το «αίμα» που είναι το αίμα για μιαν οικονομία που λειτουργεί σωστά και χωρίς ιδεολογικές ή κομματικές σκοπιμότητες.
Η ιστορία, λοιόν, επαναλαμβάνεται στη χώρα μας ως ιλαροτραγωδία. Και διαβάστε την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για το πώς διαμορφώθηκε, ύστερα από διάφορες προβλέψεις και «μύθους», το ΑΕΠ το 2016 και η χώρα μας εξακολουθεί να βρίσκεται σε εφιαλτική ύφεση:
Σύμφωνα, λοιπόν, με την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) του έτους 2016 σε όρους όγκου παρουσίασε μείωση κατά 0,2% σε σχέση με το 2015, έναντι μεταβολής 0,0% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017, διότι:
-Η τελική καταναλωτική δαπάνη του έτους 2016 σε όρους όγκου παρουσίασε μείωση κατά 0,3% σε σχέση με το έτος 2015, έναντι αύξησης 0,6% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
-Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών του έτους 2016 σε όρους όγκου παρουσίασαν αύξηση κατά 0,3% σε σχέση με το έτος 2015, έναντι μείωσης 0,4% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
-Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών έτους του 2016 σε όρους όγκου παρουσίασαν μείωση κατά 1,8% σε σχέση με το έτος 2015, έναντι μείωσης 2,0% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
– Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) του έτους 2016 σε τρέχουσες τιμές παρουσίασε μείωση κατά 1,2% σε σχέση με το 2015, έναντι αύξησης 0,1% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
-Η τελική καταναλωτική δαπάνη του έτους 2016 σε τρέχουσες τιμές παρουσίασε μείωση κατά 1,2% σε σχέση με το έτος 2015, έναντι αύξησης 0,3% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών του έτους 2016 σε τρέχουσες τιμές παρουσίασαν μείωση κατά 2,7% σε σχέση με το έτος 2015, έναντι μείωσης 2,9% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών έτους του 2016 σε τρέχουσες τιμές παρουσίασαν μείωση κατά 5,1% σε σχέση με το έτος 2015, έναντι μείωσης 5,4% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση, τον Μάρτιο 2017.
Περιμένετε καμιά «σωτηρία» το 2017, όταν οι επενδύσεις στέλνονται τα «τσακίδια» και η κατανάλωση στα τάρταρα με την υπερφορολόγηση;
Εφιαλτική εξέλιξη παραγόντων που προσδιορίζουν το ΑΕΠ μετά το 2010
| Παράγοντες | 2006* | 2006** | 2010* | 2010** | 2011* | 2011** | 2012* | 2012** |
| Ιδιωτική κατανάλωση | 4,3 | 3,0 | -6,4 | -4,4 | -9,9 | -6,8 | -7,9 | -5,5 |
| Δημόσια κατανάλωση | 2,3 | 0,4 | -4,2 | -0,9 | -7,0 | -1,5 | -7,2 | -1,6 |
| Επενδύσεις | 20,4 | 4,2 | -19,3 | -0,4 | -20,7 | -3,6 | -23,5 | -3,6 |
| Εγχώρια τελική ζήτηση | 7,0 | 7,7 | -8,3 | -9,3 | -11,0 | -12,0 | -10,0 | -10,7 |
| Εξαγωγές | 3,1 | 0,7 | 4,5 | 0,9 | 0,7 | 0,2 | 1,0 | 0,3 |
| Εισαγωγές | 8,2 | 2,7 | -3,4 | 1,0 | -8,3 | 2,5 | 9,4 | 2,9 |
| ΑΕΠ | 5,5 | 5,5 | -5,5 | -5,5 | -9,2 | -9,2 | -7,3 | -7,3 |
| Παράγοντες | 2013 * | 2013** | 2014* | 2014** | 2015* | 2015** | 2016* | 2016** |
| Ιδιωτική κατανάλωση | -2,7 | -1,9 | 0,6 | 0,4 | -0,3 | -0,2 | 1,4 | 0,9 |
| Δημόσια κατανάλωση | -5,5 | -1,2 | -1,2 | -0,3 | 0,0 | 0,0 | -2,1 | -0,5 |
| Επενδύσεις | -8,4 | -1,1 | -4,6 | -0,5 | -0,1 | 0,0 | -0,8 | -0,2 |
| Εγχώρια ζήτηση | -4,0 | -4,1 | -0,4 | -0,4 | -0,2 | -0,2 | -0,3 | |
| Εξαγωγές | 1,1 | 0,3 | 7,7 | 2,1 | 3,1 | 0,9 | -2,0 | -0,6 |
| Εισαγωγές | -3,4 | 1,0 | 7,6 | -2,3 | 0,3 | -0,1 | -0,4 | 0,7 |
| ΑΕΠ | -3,2 | -3,2 | 0,4 | 0,4 | -0,3 | -0,3 | 0,0 | 0,0 |
Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή, Έκθεση διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2016
* Μεταβολή σε %
**Συμβολή στη μεταβολή του ΑΕΠ σε εκατοστιαίες μονάδες
*Πρωην αρχισυντακτης του Οικονομικου Ταχυδρομου και συγγραφεας