Η αδυναμία πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη, αλλά και η ηλικία αποτελούν τους συνηθέστερους λόγους που οι ασθενείς με κήλη κοιλιακού τοιχώματος εισάγονται εκτάκτως σε νοσοκομεία και κλινικές προκειμένου να υποβληθούν σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση για την αποκατάστασή της, όπως έχει διαπιστώσει μια μεγάλη αναδρομική μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από το Νοσοκομείο Brigham and Women της Βοστώνης.
«Η κήλη κοιλιακού τοιχώματος αποτελεί μια πολύ συχνή πάθηση και την πιο συχνή χειρουργική πράξη στη δύση, με τις επεμβάσεις να φτάνουν τα 15 εκ. ετησίως σ’ όλον τον κόσμο. Οι λόγοι δεν είναι άλλοι από την επιδημία της παχυσαρκίας και την αυξανόμενη τάση της χρόνιας δυσκοιλιότητας εξαιτίας της κακής και πρόχειρης διατροφής της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Η θεραπεία της κήλης κοιλιακού τοιχώματος, που είναι αποτέλεσμα της εξασθένισης του τοιχώματος της κοιλιάς και της προβολής οργάνου μέσα από τη σχηματισμένη οπή, είναι αποκλειστικά χειρουργική.
Η λαπαροσκοπική προσέγγιση με χρήση πλέγματος έχει μειώσει αισθητά τις υποτροπές, με το ποσοστό να μην υπερβαίνει το 2%. Ο προγραμματισμός της χειρουργικής αποκατάστασης είναι επιβεβλημένος, καθώς η αθεράπευτη κήλη μπορεί να απειλήσει την υγεία του ασθενούς αν το έντερο υποστεί περίσφιξη. Τότε η διάτρηση του εντέρου είναι προ των πυλών και ο κίνδυνος περιτονίτιδας υπαρκτός», προειδοποιεί ο γενικός χειρουργός Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος - Διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών - Ιατρικού Περιστερίου και Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής (www.axiarchos.gr).
Η αμερικανική μελέτη αποσκοπούσε στον προσδιορισμό των παραγόντων που οδηγούν σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση αποκατάστασης της κήλης κοιλιακού τοιχώματος, είτε αυτοί αφορούσαν στα νοσοκομεία είτε σε ατομικούς λόγους των ασθενών. Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα περίπου 453.000 τακτικών και έκτακτων επεμβάσεων που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2003 και 2011, αποκλείοντας τις περιπτώσεις που η κήλη προκλήθηκε από τραυματισμό. Το 40% των περιστατικών αφορούσαν επείγουσες εισαγωγές.
Εκτός από τους ανασφάλιστους και ηλικιωμένους ασθενείς, τα ευρήματα της μελέτης έδειξαν ότι, σημαντικό κίνδυνο για έκτακτη χειρουργική επέμβαση διατρέχουν όσοι έχουν επιβαρυμένη υγεία, καθώς επίσης οι έγχρωμοι και οι ισπανόφωνοι. Αυτές οι ομάδες αντιμετωπίζουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, υψηλότερο κόστος θεραπείας και μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο.
Ειδικότερα, από τα ευρήματα φάνηκε ότι η ηλικιακή ομάδα μεταξύ 65-75 ετών αντιμετώπιζε τον μικρότερο κίνδυνο ανάγκης για έκτακτη χειρουργική επέμβαση, σε σύγκριση με εκείνη των ατόμων κάτω των 45 ετών, ενώ τα άτομα ηλικίας 85 ετών και άνω είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο από όλες τις ηλικίες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι ασθενείς που βρίσκονται σε ανάγκη για έκτακτη υποβολή σε επέμβαση αποκατάστασης της κήλης κοιλιακού τοιχώματος αντιμετωπίζουν 2,58 φορές υψηλότερες πιθανότητες θανάτου, έχουν 26% μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο, αλλά και 15% μεγαλύτερο κόστος ανά παραμονή στο νοσοκομείο.
Η ερευνήτρια Dr. Lindsey Wolf δήλωσε ότι η ηλικία και τα πολλαπλά συνοδά νοσήματα θα πρέπει να αποτελούν κριτήρια για τους χειρουργούς, σε περίπτωση απουσίας κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών, προκειμένου να κατηγοριοποιούν τους ασθενείς και να λαμβάνουν την απόφαση για τον κατάλληλο χρόνο υποβολής τους σε προαιρετική επέμβαση.
Συμπληρώνοντας ο Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος αναφέρει ότι η μελέτη καταδεικνύει την ανάγκη για άμεση πρόσβαση του πληθυσμού σε δομές υγείας. «Η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων σε απώλεια της ασφαλιστικής τους ικανότητας, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να ακολουθήσουν αυτονόητα δικαιώματα των πολιτών ανεπτυγμένων χωρών για προληπτική ιατρική. Συνέπεια των έκτακτων χειρουργείων για την αποκατάσταση της κήλης του κοιλιακού τοιχώματος είναι η αύξηση του κόστους της χειρουργικής θεραπείας, αλλά πρωτίστως του κινδύνου που ελλοχεύει για την υγεία και τη ζωή του ασθενή από την αναβολή της χειρουργικής αποκατάστασης.
Η έκτακτη αναζήτηση ιατρικής βοήθειας, συχνά μετά από πολύωρο πόνο που δεν υποχωρεί, ενέχει τον κίνδυνο χειρουργικής επέμβασης από άγνωστο προς τον ασθενή χειρουργό, σε θεραπευτήριο ή νοσοκομείο που δεν είναι της επιλογής του, ενδεχομένως σε προχωρημένες ώρες, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται τόσο για τον ασθενή όσο και για τον γιατρό.
Αντίθετα, οι προγραμματισμένες χειρουργικές επεμβάσεις δίνουν τη δυνατότητα επιλογής ιατρού και νοσοκομείου, προετοιμασίας των ασθενών με συννοσηρότητες, όπως για παράδειγμα των διαβητικών, των ατόμων που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή, αλλά ακόμα και υγειών ανθρώπων με επιβαρυντικές συνήθειες, όπως το κάπνισμα.
Για την αποφυγή όλων αυτών των δυσάρεστων καταστάσεων, επιβαρυντικών για την υγεία και ζωή του ασθενή, αλλά και για τον έλεγχο του κόστους αποκατάστασης πρέπει οι ασθενείς να προγραμματίζουν τη χειρουργική αποκατάσταση της κήλης τους, προτού αυτή δημιουργήσει επιπλοκές».