Είναι οι συνέπειες της επιτυχίας, που έβαλε τέλος στις ψευδαισθήσεις. Της επιτυχίας στην διαχείριση, που έθεσε τέλος στους μύθους για την προέλευση και επιδιώξεις αυτών, που εισέρχονται παράνομα στην χώρα.
Του Δημήτριου Βαρτζόπουλου*
Με ένα μέσο μηναίο όρο 4514 καταληκτικών αποφάσεων το 2020 είναι πλέον εμφανής η αλματώδης επιτάχυνση των διαδικασιών διεκπεραιώσεως των αιτήσεων ασύλου. Δεδομένου, ότι περί το 65% αυτών απορρίπτεται, ενώ εκκρεμούν 97023 σε Α’ βαθμό και 17464 σε προσφυγή είναι προφανές, ότι σε εξαιρετικά ορατό χρόνο θα αποδειχθεί τελεσιδίκως, ότι πολλές δεκάδων χιλιάδων διαμένουν λάθρα στην χώρα και πρέπει να απελαθούν.
Είναι εξ ίσου απολύτως σαφές, ότι η διαδικασία απελάσεων - για λόγους αντικειμενικούς έχει και θα έχει για το προβλέψιμο μέλλον εξαιρετικά πτωχά αποτελέσματα. Συνολικά, από την αρχή της χρονιάς, πραγματοποιήθηκαν 139 απελάσεις και 861 εθελούσιες επιστροφές. Όσο και αν επιταχυνθούν μετά τον κορωνοϊό, είναι σταγών εν τω ωκεανώ.
Ο Νόμος προβλέπει, ότι τα άτομα αυτά τίθενται υπό κράτηση για την προετοιμασία και την διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης. Εκ πρώτης αναγνώσεως, τούτο σημαίνει, ότι δεκάδες χιλιάδων θα πρέπει, να μεταφερθούν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα σε κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα.
Από την άλλη πλευρά βέβαια ο Νόμος δίνει την δυνατότητα, σε περίπτωση, που το αρμόδιο Αστυνομικό όργανο κρίνει, ότι δεν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής και ο ξένος υπήκοος είναι συνεργάσιμος, να εφαρμόζονται και λιγότερο επαχθή μέτρα, όπως πχ η υποχρέωση παραμονής σε ορισμένο μέρος.
Το ερώτημα, που αμέσως όμως εν προκειμένω αναδύεται, είναι ποια Αστυνομική Αρχή και με ποια διαδικασία θα κρίνει την επικινδυνότητα αυτών των δεκάδων χιλιάδων. Άλλωστε, τα άτομα αυτά στερούνται οιωνδήποντε περιουσιακών στοιχείων και δεν επιτρέπεται να εργασθούν, οπότε το μόνον αξιόπιστο μη επαχθές μέτρο είναι ο αυστηρός έλεγχος της παραμονής και κινήσεων τους σε συγκεκριμένο μέρος, που θα εξασφαλίζει και την αξιοπρεπή διαβίωση τους.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν πρέπει, να μένουν σε αστικού τύπου καταλύματα (διαμερίσματα, ξενοδοχεία) του προγράμματος «Εστία». Η βεβαιότητα της απέλασης οδηγεί σε ριζοσπαστικοποίηση. Δημιουργείται συνεχής ώσμωση με τις πολλές χιλιάδες μηδέποτε ταυτοποιηθέντων μεταναστών, που εισήλθαν από τον Έβρο οι περισσότεροι, πριν κλείσουμε τα σύνορα και οι οποίοι ζουν στην απόλυτο παρανομία.
Στα χρόνια της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, όταν αυτοί ερχόταν σε επαφή με τον νόμο, η συνήθης πρακτική ήταν να τους χορηγείται προθεσμία οικειοθελούς αποχωρήσεως, έως και 1 έτους(!). Κατ´ ουσίαν αφίεντο δηλαδή απολύτως ελεύθεροι. Η πρακτική αυτή είναι εκ των βασικών αιτίων της σημερινής καταστάσεως στα αστικά κέντρα και πρέπει φυσικά, να εγκαταληφθεί εξ ολοκλήρου.
Η κατάσταση αλλάζει ουσιαστικά με την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Όσοι συλλαμβάνονται κατά τους συνεχείς ελέγχους παραπέμπονται πλέον αμέσως στα κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα. Συνεχείς είναι και οι επιτυχίες εξαρθρώσεως συμμοριών Αφγανών και Πακιστανών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Οι επιτυχίες όμως αυτές αναδεικνύουν και την έκταση του προβλήματος. Είναι εμφανής η ύπαρξη πολλών ανηλίκων και νεαρών ενηλίκων μεταναστών με βίαιη παραβατική συμπεριφορά, ενός εκτεταμένου δηλαδή υποκόσμου.
Άρα είναι απαραίτητη μία σωστή διαδικασία επιλογής εγκλεισμού των τελεσιδίκως πλέον χαρακτηρισθέντων ως παρανόμων μεταναστών σε κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα ή σε δομές με λιγότερο επαχθείς αλλά απόλυτα ελεγχόμενες και ασφαλείς συνθήκες. Οι απαραίτητες αυτές υποδομές πρέπει, να είναι βέβαια εγκαίρως διαθέσιμες.
Εντός των υποδομών αυτών είναι δυνατόν, να παρέχονται όλες οι υπηρεσίες, που εξασφαλίζουν αξιοπρεπή διαμονή: νομικές, κοινωνικές, υγειονομικές, εκπαιδευτικές. Ιδίως όσον αφορά τα Σχολεία, η ένταξη των παιδιών των προς απέλαση οικογενειών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι εις βάρος της ορθής ανάπτυξης τους. Η βεβαιότητα της απομάκρυνσης τους επιβάλλει την εκπαίδευση τους στην μητρική είτε στην πλησιέστερα στην κουλτούρα τους διεθνή γλώσσα, σε όσο το δυνατόν πολιτισμικώς ομοιογενέστερο περιβάλλον.
Η πολυπλοκότητα και το μέγεθος των αναγκών, έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια την Αυστρία και Γερμανία στην δημιουργία των πολυλειτουργικών αυστηρά ελεγχομένων κέντρων “ANKER” ( ακρωνύμιο για « Άφιξη, Απόφαση, Επιστροφή ή Ενσωμάτωση»), που χρησιμοποιούνται για όλες τις περιπτώσεις των εν αναμονή εκδίκασης αιτήσεων ασύλου όπως και των προς απέλαση. Είναι μια δοκιμασμένη λύση και απορώ πράγματι, γιατί δεν την υιοθετούμε.
*Ο Δημήτριος Βαρτζόπουλος είναι βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης με τη Νέα Δημοκρατία