Από 60 έως και 230 εκατ. ευρώ το μήνα απλήρωτο ΦΠΑ αφήνουν επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες από τις αρχές του έτους, με το ποσοστό εισπραξιμότητας να κυμαίνεται από 80% έως και 88%.
Κάπως έτσι στο τέλος του πρώτου εξαμήνου ο συνολικά οφειλόμενος ΦΠΑ ήταν 5,466 δισ. ευρώ και από αυτά στα ταμεία είχαν μπει 4,509 δισ. ευρώ ή περίπου 1 δισ. ευρώ λιγότερα.
Τα ποσά αυτά, προκύπτουν στη βάση των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ που έχουν υποβληθεί, πρόκειται δηλαδή για ΦΠΑ ο οποίος δεν έχει κλαπεί μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων αλλά για ΦΠΑ ο οποίος έχει εισπραχθεί, έχει δηλωθεί αλλά δεν έχει αποδοθεί.
Το πρόβλημα εκτιμάται πως οξύνθηκε περαιτέρω τον Ιούλιο, πρώτο μήνα απόδοσης του φόρου με τον αυξημένο συντελεστή 24% και όταν είναι ήδη γνωστό ότι οι φετινές εισπράξεις ήταν 60 εκατ. ευρώ χαμηλότερες σε σχέση με τον Ιούλιο του 2015.
Τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων για την παρακολούθηση της Φορολογικής Διοίκησης και επιμέρους αναφορικά με τους δείκτες συμμόρφωσης ΦΠΑ δείχνουν ότι τον Ιανουάριο ο συνολικά οφειλόμενος ΦΠΑ ήταν 1,365 δισ. ευρώ. Στο ταμείο μπήκαν 1,135 δισ. ευρώ.
Μήνα μήνα, παρόμοια εικόνα με τη μεγαλύτερη εισπραξιμότητα (88,66%) να καταγράφεται τον Μάρτιο. Οι επιδόσεις δεν είναι τυχαίες. Τον Μάρτιο ο συνολικά οφειλόμενος ΦΠΑ ήταν 564 εκατ. ευρώ και πληρώθηκαν τα 500 εκατομμύρια. Μικρή -σχετικά φορολογική υποχρέωση- αυξημένη εισπραξιμότητα.
Για την αύξηση της εισπραξιμότητας του ΦΠΑ, πηγές του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ποντάρουν σε δύο μέτρα τα οποία παρ’ ότι σχεδιάζονται μήνες έχουν κολλήσει, κυρίως στη βάση ενστάσεων των δανειστών.
Το πρώτο αφορά στη δημιουργία ειδικού ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού για την επιχειρηματική κοινότητα, αίτημα το οποίο επανέφερε στο προσκήνιο η ΕΣΕΕ με την επιστολή της στον υπουργό Οικονομικών. Το project τρέχει η ομάδα του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη και επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι τελικά θα προχωρήσει.
Σύμφωνα με την αρχική πρόταση της κυβέρνησης προς τους δανειστές, στον ακατάσχετο επιχειρηματικό λογαριασμό, θα έμπαιναν όλες οι εισπράξεις από τα POS, οι επιχειρηματίες θα έδιναν πάγια εντολή άμεσης πληρωμής των τρεχουσών ασφαλιστικών και φορολογικών οφειλών, πλην όμως δεν θα χωρούσε κατάσχεση από την εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία για παλαιότερα ληξιπρόθεσμα χρέη.
Το αρχικό σχέδιο απερρίφθη από την τρόικα. Επανήλθε με πρόβλεψη προστασίας ενός ποσοστού (π.χ του 80%) του τραπεζικού λογαριασμού και σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, εκτιμάται ότι θα μπορούσε να προχωρήσει. Ίσως, με όριο προστασίας χαμηλότερο του 80% των εισπράξεων.
Το δεύτερο μέτρο αφορά στο νομοσχέδιο για τη χρήση πλαστικού χρήματος με παράλληλη πιλοτική διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το Taxis. Παρ’ ότι στα σχέδια της κυβέρνησης ήταν η κατάθεση του νομοσχεδίου πριν τον Αύγουστο, φαίνεται πως ακόμα έχει δρόμο μπροστά του.
Η αύξηση της εισπραξιμότητας των φόρων είναι καθοριστική για την κυβέρνηση καθώς η ικανοποίηση των στόχων εσόδων κρίνεται ικανή να διατηρήσει στην αφάνεια τον αυτόματο δημοσιονομικό κόφτη και το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων ή ενδεχόμενης ταχύτερης εφαρμογής ήδη ψηφισμένων μελλοντικών φορολογικών παρεμβάσεων στο σκέλος της έμμεσης φορολογίας.
Η κάθοδος των δανειστών στην Αθήνα, στα μέσα Σεπτεμβρίου με στόχο την επισκόπηση της προόδου ικανοποίησης των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ, φιλοδοξούν στο υπουργείο Οικονομικών ότι θα γίνει σε περιβάλλον ομαλής εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
Οι αστοχίες που παρατηρήθηκαν τον Ιούλιο (υστέρηση καθαρών εσόδων της τάξεως των 350 εκατ. ευρώ) ήταν βέβαια ένα καμπανάκι αλλά τώρα η προσοχή στρέφεται στα στοιχεία του Αυγούστου για να φανεί αν οι επιδόσεις του Ιουλίου ήταν συγκυριακές ή κάτι βαθύτερο.