Σχεδόν διπλάσιο πρωτογενές πλεόνασμα σε σχέση με ό,τι υπολόγιζε πριν 5 μήνες η κυβέρνηση, εμφανίζουν τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού που ανακοίνωσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τον μήνα Οκτώβριο. Στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα το καλοκαίρι εκτιμούσε ότι στο 10μηνο θα είχε πρωτογενές πλεόνασμα 3,584 δισ. ευρώ, αλλά τα τελευταία (προσωρινά) στοιχεία δείχνουν πρωτογενές πλεόνασμα 6,460 δισ. ευρώ, δηλαδή 2,877 δισ. ευρώ περισσότερα, σύμφωνα με το protothema!
Πώς προκύπτει το υπερπλεόνασμα των 2,9 δισ. ευρώ που εμφανίζει ο Κρατικός Προϋπολογισμός στο δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου:
- 2 δισεκατομμύρια εξοικονομήθηκαν με «ψαλίδι» στις κρατικές δαπάνες που δόθηκαν. «Κόπηκαν» ή «πάγωσαν» 717 εκατ. ευρώ πρωτογενείς κρατικές δαπάνες, έναντι των στόχων στον προϋπολογισμό. Άλλα 1,321 δισ. ευρώ δεν δόθηκαν για επενδύσεις. Η κυβέρνηση προέβλεπε ότι οι δαπάνες για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα έφταναν ως τον Οκτώβριο στα 3,410 δισ. ευρώ, αλλά τελικά δόθηκαν μόλις 2,089 δισ. ευρώ.
- Επιπλέον, δόθηκαν 770 εκατομμύρια λιγότερα για επιστροφές φόρων από τον κρατικό Προϋπολογισμό. Το καλοκαίρι υπολογιζόταν να δοθούν 3,866 δισ. ευρώ, αλλά τελικώς δεν ξεπέρασαν τα 3,097 δισ. ευρώ. Πέρυσι είχαν δοθεί 4,5 δισ. ευρώ ως τον Οκτώβριο.
Χωρίς τις περικοπές αυτές, που φτάνουν στα 2,859 δισ. ευρώ, δεν θα υπήρχε υπερπλεόνασμα 2,877 δισ. ευρώ. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί ότι τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ήταν κατά 746 εκατ. ευρώ λιγότερα από το αναμενόμενο, στο 10μηνο το πρωτογενές πλεόνασμα θα έπρεπε να ήταν περίπου στα 2,1 δισ. ευρώ, δηλαδή κάτι από τον στόχο!
Για να επιτύχει όμως πρωτογενές πλεόνασμα 6,5 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση αξιοποίησε την φοροεπιδρομή αλλά και το ειδικό δάνειο που πήρε για αποπληρωμή ληξιπροθέσμων (που βαραίνει το δημόσιο χρέος αλλά καταγράφεται εκτός προϋπολογισμού). Συγκεκριμένα:
1. Τα "ακαθάριστα" έσοδα (πριν δοθούν οι επιστροφές φόρων) ξεπέρασαν κατά 861 εκατ. ευρώ τον στόχο του δεκαμήνου. Ανήλθαν σε 43,618 δισ. ευρώ, έναντι πρόβλεψης για έσοδα 42,757 δισ. ευρώ. Και αυτό παρά την υστέρηση των εσόδων που ανέμενε η κυβέρνηση από αποκρατικοποιήσεις (-46 εκατ. ευρώ έναντι των στόχων). Αν και τα αναλυτικά στοιχεία θα εκδοθούν την ερχόμενη εβδομάδα, διαφαίνεται ότι απέδωσαν εντυπωσιακά αποτελέσματα οι εισπράξεις από ληξιπρόθεσμα χρέη περασμένων ετών –και ιδιαίτερα οι συμψηφισμοί οφειλών με χρέη του κράτους ή επιστροφές φόρων σε δικαιούχους ιδιώτες.
2. Δαπάνησε 1,346 δισ. ευρώ για αποπληρωμές κρατικών χρεών σε ιδιώτες, χρησιμοποιώντας το ειδικό «Πρόγραμμα» που όμως, δεν μετράνε σε επίπεδο Κρατικού Προϋπολογισμού, αλλά μόνον σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης (αλλά και στο δημόσιο χρέος καθώς συνδέονται με ειδικό δάνειο από τους πιστωτές).
Από το «μαξιλαράκι» αυτής της «ειδικής πίστωσης» (που αρχικά προοριζόταν για να πληρωθούν τα 7 δισ. ευρώ από τα παλαιά χρέη που σωρεύτηκαν την περίοδο Βαρουφάκη και όχι αυτά που δημιουργήθηκαν από το 2016 και μετά) εξοφλήθηκαν ως τον Οκτώβριο φέτος:
- 1,346 δισ. για εκκρεμείς επιστροφές φόρων
- 765 εκατ. ευρώ για τακτοποίηση υποχρεώσεων φορέων Γενικής Κυβέρνησης (αντί για να δοθούν επιχορηγήσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό στον ευρύτερο δημόσιο τομέα )
- 517 εκατ. ευρώ για να εξοφληθούν εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, για συνταξιούχους που περιμένουν επί τουλάχιστον 2 χρόνια τα λεφτά τους αλλά βγαίνουν «ληξιπρόθεσμα» επειδή δεν υπήρχε «το ειδικό λογισμικό» για να υπολογιστούν οι νέες συντάξεις από το 2016.
Τι λέει το υπουργείο Οικονομικών
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2018, εμφανίζουν πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.650 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 1.127 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2019-2022, για το αντίστοιχο διάστημα του 2018 και πλεονάσματος 144 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2017.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 6.460 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3.584 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 5.330 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2017.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 42.436 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 839 εκατ. ευρώ ή 2,0% έναντι του στόχου. Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 40.753 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.585 εκατ. ευρώ ή 4,0% έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 3.097 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 770 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (3.866 εκατ. ευρώ). Η μείωση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι ένα σημαντικό ποσό επιστροφών εσόδων χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπροθέσμων και ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνεται στο στόχο και εμφανίζεται στον πίνακα 1Β (σσ: αφορά την "ειδική πίστωση" για πληρωμή ληξιπροθέσμων χρεών)..
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.683 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 746 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Οκτώβριο 2018 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.222 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 263 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.108 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 576 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 114 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 314 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων του Οκτωβρίου 2018 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 146 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 262 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (409 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2018 ανήλθαν στα 40.786 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.939 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (42.725 εκατ. ευρώ). Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 38.696 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 618 εκατ. Ευρώ έναντι του στόχου. Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα ΥΠΕΘΑ κατά 234 εκατ. ευρώ και οι επιδοτήσεις γεωργίας κατά 147 εκατ. ευρώ. Μέρος των αρχικών πιστώσεων των επιδοτήσεων γεωργίας αφορούσαν σε προγράμματα τα οποία πλέον εκτελούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 κατά 358 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 230 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και 203 εκατ. ευρώ για οικογενειακά επιδόματα.
Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 2.089 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 1.321 εκατ. ευρώ.
Ειδικά για τον μήνα Οκτώβριο oι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.850 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 396 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ oι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.433 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 313 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 417 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 83 εκατ. ευρώ.