Συμπληρώνονται 43 χρόνια από την ιστορική ημέρα της πολιτειακής αλλαγής και του σχηματισμού κυβρνησης εθνικής ενότητας.
Ξεφυλίιζοντας τα ιστορικά αρχεια της εποχής, μπορούμε να δούμε τις εικόνες που συνόδευαν τις δραματικές εξελίξεις του καλοκαιριού του ’74 και είναι, ίσως, μια καλή ευκαιρία να αναρωτηθούμε, για πολλοστή φορά, πόση σημασία δίνουμε σαν κοινωνία στην πραγματική κι όχι φαινομενική εξέλιξη της ιστορίας, πόσο ορθολογικά κι όχι παρορμητικά ή συναισθηματικά βλέπουμε τα γεγονότα, και τι συμπεράσματα βγάζουμε (αν μπαίνουμε σε τέτοιο κόπο).
Του Κώστα Νεοφώτιστου
Από τη βραδιά της 24ης Ιουλίου του ’74, θα ξεχωρίσω δύο χαρακτηριστικές, σχεδόν εμβληματικές, φωτογραφίες για να διατυπώσω ξανά κάποια ερωτήματα-απορίες, που εξακολουθούν να μένουν αναπάντητα ή να συνοδεύονται από απαντήσεις που ταιριάζουν με συγκεκριμένες σκοπιμότητες.
Η πορτα ενος αεροπλανου ανοιγει, ξεπροβαλει ο Κ. Καραμανλης, κι ακολουθειται απο διαφορα γνωστα και αγνωστα προσωπα της εποχης.
Ο Παν. Λαμπριας, ο Μιχ. Λιαπης, καποιοι παρατρεχαμενοι και μερικοι αγνωστοι. Το αεροπλανο ηταν της Γαλλικης Προεδριας, συνεπως δεν εφυγε απο το Ελληνικο για να φερει τον Καραμανλη. Ο ιδιος (μαζι με τον μπατλερ του), ειναι οι μονοι που αποδεδειγμενα ηταν μονιμα στο Παρισι.
Ολοι οι αλλοι που τον συνοδευαν (ακομα κι αν βρεθηκαν λιγο καιρο πριν στο Παρισι) ουσιαστικα πηγαν εκει για να τον συνοδευσουν στο ταξιδι της επιστροφης.
Και το ερωτημα ειναι ‘’Ποιο πουλακι τους ψιθυρισε στο αυτι πως ο Καραμανλης θα επιστρεψει για να αναλαβει την κυβερνηση εθνικης ενοτητας, ωστε να φροντισουν εγκαιρως να τον πλαισιωσουν;’’ Προφανως, αυτη η πληροφορια δεν μπορει να τους δοθηκε την ιδια μερα ή εστω την προηγουμενη. Το ηξεραν αρκετο καιρο πριν αλλα μεχρι σημερα, 43 χρονια μετα, αυτη η ασαφεια παραμενει.
Η επομενη φωτογραφια τραβηχτηκε αρκετες ωρες αργοτερα, περασμενα μεσανυχτα. Ο Καραμανλης εχει σχηματισει την κυβερνηση εθνικης ενοτητας, κι ολοι μαζι ορκιζονται μπροστα στον τοτε αρχιεπισκοπο και τον Γκιζικη. Αναμεσα τους, βλεπουμε και παλαιους πολιτικους απο την προ του 1967 εποχη, που ταξιδεψαν μεχρι κι απο την Κρητη, για να βρεθουν κουστουμαρισμενοι και περιποιημενοι στην μεταμεσονυχτια ορκομωσια τους.
Και το ερωτημα ειναι ‘’Ποιο πουλακι τους ψιθυρισε στο αυτι πως ο Καραμανλης θα τους επελεγε σαν μελη της κυβερνησης εθνικης ενοτητας, ωστε να φροντισουν να αερισουν και να σιδερωσουν τα κουστουμια τους και να ερθουν εγκαιρως απο τις περιφερειες τους ωστε να ειναι εκει περασμενες 3 μετα τα μεσανυχτα;’’.
Προφανως, αυτη η πληροφορια δεν μπορει να τους δοθηκε ουτε τα μεσανυχτα ουτε καν μεσα απο το αεροπλανο, στη διαδρομη Παρισι-Αθηνα. Το γνωριζαν αρκετο καιρο πριν αλλα μεχρι σημερα, 43 χρονια μετα, αυτη η ασαφεια παραμενει.
Σημερα συμπληρωνονται ακριβως 43 χρονια απο την ιστορικη ημερα της πολιτειακης αλλαγης και του σχηματισμου κυβερνησης εθνικης ενοτητας, και 50 χρονια απο το πραξικοπημα του 1967. Οποιο οροσημο και να επιλεξουμε, ο χρονος ηταν υπεραρκετος ωστε οι πολιτες αυτης της χωρας να εχουν μαθει να κρινουν και να αξιολογουν προσωπα και καταστασεις με ορθολογισμο και σκεψη.
Δυστυχως δεν το εμαθαν γιατι δεν θελουν να διδαχτουν. Προτιμουν τον πολιτικο οπαδισμο, τα ‘’τσιτατα’’, τις προκατασκευασμενες αποψεις και την παρορμητικη ερμηνεια των γεγονοτων.
Προτιμουν εθναρχες, εθνοσωτηρες, εθνοπατερες και καθε αλλου ειδους ‘’πατερουληδες’’ που θα τους αναθεσουν την ευθυνη του συνειδητου πολιτη που οι ιδιοι οφειλαν να εχουν, ωστε να μπορουν ανεμελοι και απερισπαστοι να ασχοληθουν με ‘’τα μπανια του λαου’’, ‘’το survivor’’, ‘’το lifestyle’’ και με το trendy διδυμο ‘’Μυκονος το καλοκαιρι και Αραχωβα το χειμωνα’’.
Ακριβως 43 χρονια απο την επεισοδιακη νυχτα της 24ης Ιουλιου του 74, οι κατοικοι του προτεκτορατου ασχολουνται με το τελευταιο πονημα του Βαρουφακη. Γιατι μπορει να περασαν 43 χρονια απο το στιγμιοτυπο της αφιξης Καραμανλη, αλλά κανεις δεν θελει να κανει τις καιριες και κρισιμες ερωτησεις. Ουτε τοτε, ουτε τωρα!