Ένας σκληρός, υπόγειος πόλεμος γύρω από τα «κόκκινα» δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων βρίσκεται σε εξέλιξη. Αντίπαλοι αυτή τη στιγμή από τη μια η κυβέρνηση και οι τράπεζες κι από την άλλη μικρά και μεγάλα ξένα funds που όμως κατατάσσονται στην πλευρά των λεγόμενων «κορακιών».
Σύμφωνα με την Ημερησία, πρόκειται για εταιρείες που ζητούν να αγοράσουν πακέτα δανείων σε εξευτελιστικές τιμές και στη συνέχεια να κερδοσκοπήσουν πουλώντας τα με μεγάλο κέρδος είτε πιέζοντας τους δανειζόμενους για να αποκομίσουν οι ίδιες σημαντικά οφέλη. Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον 40 εκπρόσωποι ξένων funds, τα περισσότερα κερδοσκοπικά και με βραχυχρόνιο ορίζοντα επένδυσης, έχουν έρθει στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες και πιέζουν για αγορά δανείων σε εξευτελιστικές τιμές.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι τα «κοράκια» των αγορών προσφέρουν ελάχιστα για την απόκτηση ακόμη και πακέτου δανείων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Φήμες στην τραπεζική αγορά αναφέρουν ότι ένα τέτοιο μεγάλο fund, το οποίο έχει επενδύσει πάνω από 20 δις ευρώ στο εξωτερικό, και ειδικά στη Λατινική Αμερική, ήρθε πρόσφατα στην Ελλάδα με τη... στήριξη κορυφαίου υπουργού της κυβέρνησης.
Πολλές συναντήσεις
Οι εκπρόσωποι του εν λόγω επενδυτικού σχήματος είχαν συναντήσεις με πολλούς φορείς και τραπεζικά στελέχη και κατέθεσαν μια πρόταση που από πολλούς χαρακτηρίστηκε... βόμβα. Ζήτησαν από μεγάλο τράπεζα να του δώσει ένα πακέτο «κόκκινων» δανείων όλων των ειδών συνολικής αξίας 1 δις ευρώ. Ωστόσο, η πρόταση δε φαίνεται να προχωρά καθώς λέγεται ότι η προσφορά που κατέθεσαν δεν ξεπερνούσε τα? 70 με 100 εκατ. ευρώ. Δηλαδή ήθελαν να αγοράσουν τα δάνεια αυτά στο 7% με 10% της αξίας τους, παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα μεικτό πακέτο που περιελάμβανε και μη εξυπηρετούμενα δάνεια χωρίς καλύμματα αλλά και δάνεια που είχαν υποθήκες, κυρίως σπίτια, γραφεία ή καταστήματα.
Η περίπτωση του εν λόγω fund είναι χαρακτηριστική, αλλά όχι η μοναδική. Πληροφορίες από τις τράπεζες αναφέρουν ότι οι περισσότεροι από τους 40 εκπροσώπους που ήρθαν στην Αθήνα κινούνταν στη λογική των «κορακιών». «Μύρισαν... αίμα στην ελληνική τραπεζική αγορά και στο real estate κι έρχονται κάνοντας εξωφρενικές προσφορές που δεν μπορούμε σε καμιά περίπτωση να δεχθούμε», λένε τραπεζικά στελέχη.
Συγκεκριμένα, προσφέρουν ένα ποσό της τάξης των 5 έως 10 σεντς για κάθε ένα ευρώ δανείου που δεν έχει καλύψεις. Πρόκειται κυρίως για καταναλωτικά δάνεια που δεν αποπληρώνονται, παρά τις πιέσεις προς τους οφειλέτες.
Οι ξένοι πιστεύουν ότι προσφέροντας το 5% με 10% του δανείου θα μπορέσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα είτε να πιέσουν τους «κόκκινους» δανειολήπτες να πληρώσουν ένα ποσό που θα αντιστοιχεί στο 30% έως 50% του δανείου, είτε θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ώστε να τα επαναπωλήσουν κερδίζοντας μεγάλα ποσά.
Αλλωστε, όπως λένε κύκλοι της αγοράς «τα funds που λειτουργούν με τη λογική του? γύπα ή του κορακιού, δεν έχουν κοινωνικές ευαισθησίες, δεν κάνουν κοινωνική πολιτική όπως οι ελληνικές τράπεζες. Εχουν τους τρόπους για να εξαναγκάσουν τους δανειολήπτες να πληρώσουν τουλάχιστον ένα μέρος των οφειλών τους, ειδικά οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τραπεζίτες αρνούνται κάθε συζήτηση με τους «γύπες», προχωρώντας σε «κούρεμα» καταναλωτικών δανείων κατά περίπτωση. Σε δανειολήπτες με αντικειμενική αδυναμία αποπληρωμής φθάνουν να «κουρεύουν» το χρέος έως και 70%. Ετσι, οι τράπεζες εξασφαλίζουν το 30% αντί να πωλήσουν το δάνειο σε funds, παίρνοντας μόνο 5% ή 10%.
Στεγαστικά δάνεια
Ενδιαφέρουσες χαρακτηρίζονται οι προτάσεις που καταθέτουν για δάνεια επιχειρήσεων που έχουν εγγυήσεις ακίνητα (κυρίως εμπορικά και βιομηχανικά) αλλά και στεγαστικά δάνεια με υποθήκη το σπίτι. Στις περιπτώσεις αυτές προσφέρουν ένα ποσό μεταξύ 30% έως και 50% επί της πραγματικής αξίας, ανάλογα με τα καλύμματα που υπάρχουν. Δίνουν δηλαδή 30 έως 50 ευρώ ανά 100 ευρώ δανείου με σκοπό στη συνέχεια να διαπραγματευτούν τα funds με τους δανειολήπτες την αποπληρωμή τους, όχι βεβαίως στο 100% αλλά στο 60% έως 80%. Αλλωστε, υπάρχει και η υπόσχεση της κυβέρνησης να έχει ο δανειολήπτης τον πρώτο λόγο στην αγορά του δανείου του, προτού αυτό καταλήξει σε funds, προσφέροντας μεγαλύτερο ποσό από αυτό που δίνουν οι ξένοι.
Η ελληνική πλευρά θέλει να αποφύγει την πώληση δανείων επιχειρήσεων και νοικοκυριών σε ξένους και μάλιστα σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, κι επιδιώξει μαζικές αναδιαρθρώσεις. Για παράδειγμα δεν μπορεί να δεχθεί πώληση?. Κοψοχρονιά δανείων, ειδικά αν πρόκειται για επιχειρήσεις που είναι βιώσιμες, που μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν, να έχουν κερδοφορία και να αποπληρώσουν τις οφειλές τους. Προκρίνει τη λύση του εξωδικαστικού συμβιβασμού και των μαζικών αναδιαρθρώσεων δανείων ώστε οι επιχειρήσεις να μείνουν σε ελληνικά χέρια αλλά και ακίνητα (κυρίως αστικά, κι όχι ακριβά εξοχικά) να μη χαθούν για νοικοκυριά που δυσκολεύονται να πληρώσουν τα στεγαστικά τους.
Μοντέλο Banca di Bari
«Πακέτο» δανείων μόνο αν ανέβουν οι αξίες
Κορυφαίος τραπεζικός παράγοντας επισημαίνει ότι για τους επόμενους μήνες είναι δύσκολη έως αδύνατη η πώληση έστω κι ενός δανείου σε ξένα funds, πολύ περισσότερο πακέτου δανείων. Οι πληροφορίες από την αγορά ανέφεραν ότι οι τράπεζες εξετάζουν το μοντέλο «Banca di Bari» για τα «κόκκινα» δάνεια. Πρόκειται για ένα μοντέλο το οποίο στην ουσία προβλέπει τη δημιουργία πακέτου δανείων που έχουν καλές εξασφαλίσεις και καλή προοπτική ανάκτησης. Τα δάνεια θα αποτιμώνται στην τρέχουσα αξία τους και θα παίρνουν μια καλή αξιολόγηση ώστε να μπορούν στη συνέχεια να πουληθούν σε ξένους οι οποίοι θέλουν να χρηματοδοτήσουν ένα τέτοιο πακέτο. Ετσι, λένε κύκλοι της αγοράς, τη διαχείριση θα κάνουν οι χρηματοδότες μαζί με τις τράπεζες και θα αποφεύγοντας τα επιπλέον κόστη. Οι τραπεζικοί κύκλοι που μιλούν στην «Η» αναφέρουν ότι κάτι τέτοιο βρίσκεται μόνο στα χαρτιά καθώς οι αποτιμήσεις των δανείων βρίσκονται στα... Τάρτατα και μόνο αν ανέβουν θα μπορούσε να γίνει «πακετοποίηση» και πώληση.
Από την άλλη, περιμένουν αλλαγή του κλίματος στην αγορά ακινήτων και ανάκαμψη από το 2017, κάτι που θα βοηθήσει στο να υπάρξουν καλύτερες αποτιμήσεις και για τα συνδεδεμένα δάνεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ΤτΕ, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν τα επόμενα χρόνια κατά 42 δισ. τα κόκκινα δάνειά τους. Ωστόσο, μόλις 5 δισ. δάνεια θα μπορούσαν να πωληθούν σε ξένα funds ενώ τα υπόλοιπα εμπίπτουν στη διαδικασία των ρυθμίσεων με διάφορους τρόπους. Ενας από αυτούς είναι και ο εξωδικαστικός συμβιβασμός που προωθεί το υπουργείο Οικονομίας για τη διάσωση χιλιάδων επιχειρήσεων μέσω κουρέματος οφειλών, «παγώματος» χρέους, επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής, αλλαγής του management με απομάκρυνση δύστροπων μετόχων κ.λπ.