Drones, 3D εκτυπωτές, αιολική ενέργεια, σύγχρονες ψηφιακές εφαρμογές, big data, ρομποτική, υβριδικά μοντέλα διαχείρισης στόλου και πλήθος νέων σύγχρονων τεχνολογιών μας ωθούν να αναρωτηθούμε: Ποιο είναι το δυνητικό όφελος για τη ναυτιλία από αυτές τις νέες αναδυόμενες τεχνολογίες;
Ποιες εξελίξεις θα μπορούσαν να προκύψουν την επόμενη δεκαετία; Ποιες νέες τεχνολογίες για τις οποίες σήμερα δεν έχουμε καμιά εικόνα, θα δούμε στη ναυτιλιακή βιομηχανία στα επόμενα χρόνια;
Στην διάρκεια του περαυμένου έτους είδαμε να μπαίνει σε εφαρμογή ένα νέο σύστημα μεταφοράς φορτίου αερίου, μια νέα συσκευή για την καταπολέμηση των πυρκαγιών.
Είδαμε επίσης δοκιμές πάνω σε ένα νέο βιοκαύσιμο, νέες λύσεις αποθήκευσης υδρογόνου και πολλές άλλες καινοτόμες ιδέες. Στην διάρκεια του 2020 χωρίς καμιά αμφιβολία θα ζήσουμε και πάλι μερικές πρωτόγνωρες στιγμές με ακόμη νεώτερες καινοτόμες ιδέες.
Είδαμε ταυτόχρονα μια εκτεταμένη χρήση των νέων υβριδικών μοντέλων διαχείρισης πλοίων, καθώς επίσης και πολλές νέες καινοτόμες εφαρμογές στην απομακρυσμένη διαχείριση στόλου.
Τι συμβαίνει με τη ναυτιλία;
Σήμερα παράλληλα με τα παραδοσιακά ναυτικά επαγγέλματα, ένα πλήθος νέων επαγγελμάτων που συνδέονται άμεσα με το πλοίο και την λειτουργία του, αναδεύονται στο ναυτιλιακό τομέα.
Επαγγέλματα που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες που με την σειρά τους προϋποθέτουν την ύπαρξη της κουλτούρας της δια βίου μάθησης.
Ειδικότητες όπως οι ηλεκτρολόγοι – μηχανικοί, ειδικοί στα πνευματικά συστήματα, ειδικοί στην ρομποτική, ΙΤ, ειδικοί στις επικοινωνίες, ειδικοί στο cyber-security και τόσες άλλες νέες, άγνωστες πριν από κάποια χρόνια, ειδικότητες.
Όλα αυτά και όσα ακόμη εμφανιστούν στα επόμενα χρόνια επαναφέρουν στο προσκήνιο το μείζον θέμα της ναυτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Εκκινώντας από την παραδοχή πως η μεγαλύτερη ναυτιλία του κόσμου (σε μεταφορική ικανότητα) δεν μπορεί παρά να διαθέτει μια αντίστοιχη ναυτική εκπαίδευση η οποία θα εστιάζει στην διατήρηση της ναυτικής τέχνης σε Ελληνικά χέρια, αυτό δηλαδή που συνηθίζουμε να αποκαλούμε ναυτοσύνη των Ελλήνων, οφείλουμε να προωθήσουμε πολιτικές που αφενός θα ενσωματώσουν όλες τις νέες καινοτομίες στο περιεχόμενο των σπουδών και αφετέρου θα δημιουργήσουν ένα νέο είδος ναυτικού ικανού να εργαστεί από την μια άκρη του κόσμου ως την άλλη.
Προοδευτικά τα ναυτικά επαγγέλματα θα πάψουν να αποτελούν το τελευταίο σύνορο μιας αξιοπρεπούς επαγγελματικής απασχόλησης με κοινωνική αποδοχή και πολύ καλές οικονομικές απολαβές σε σύγκριση με τα επαγγέλματα της ξηράς και θα γίνουν επαγγέλματα που θα απευθύνονται σε νέους με ένα τελείως διαφορετικό προφίλ από αυτό που είχαμε συνηθίσει ως τώρα.
Η Ελλάδα, μια κατεξοχήν ναυτική χώρα, δεν έχει ούτε την πολυτέλεια, ούτε το περιθώριο να χάσει αυτή την μοναδική ευκαιρία να παίξει κυρίαρχο ρόλο σε αυτή την διαδικασία, δεδομένου ότι διαθέτει τον ισχυρότερο και πλέον σύγχρονο εμπορικό στόλο του κόσμου.
Για τον λόγο αυτό μόνο θετικό αντίκτυπο μπορεί να έχει η απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να θέσει πολύ ψηλά στην ατζέντα των πολιτικών της τον κρίσιμο τομέα της ναυτικής εκπαίδευσης.
Η ολιστική προσέγγιση στα θέματα της ναυτικής εκπαίδευσης που προωθεί ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννης Πλακιωτάκης κινείται προς την ορθή κατεύθυνση, ενώ η απόφαση του να προχωρήσει άμεσα στην πλήρη αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου της λειτουργίας της, επιτρέποντας παράλληλα και στην ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση να συμμετέχει ενεργά αλλά υπό όρους στην παραγωγή στελεχών υψηλών προδιαγραφών και απαιτήσεων θα μας οδηγήσει στο ναυτικό του 21ου αιώνα.
*Τομεάρχης Ναυτιλίας ΟΝΝΕΔ