Με ειδική ρύθμιση γίνονται νόμιμα όλα τα κτίσματα που έχουν κτιστεί μέσα σε δασικές εκτάσεις πριν από το 1975 και παίρνουν συγχωροχάρτι τα νεότερα για 30 χρόνια.
Μοντέλο αυθαιρέτων ετοιμάζεται να ακολουθήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη διαχείριση χιλιάδων ακινήτων που βρίσκονται μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις με νομοθετική ρύθμιση που αναμένεται να βγει στον αέρα μέσα στο καλοκαίρι.
Πρόκειται για εκτάσεις που με βάση τις αεροφωτογραφίες του 1945 υπήρξαν δάση, ωστόσο σήμερα αποτελούν διαμορφωμένους, διάσπαρτους οικισμούς που η Πολιτεία είναι αδύνατον να γκρεμίσει στο όνομα της δασικής νομοθεσίας και της συνταγματικής πειθαρχίας. Μέχρι σήμερα κανένας νόμος για την αυθαίρετη δόμηση δεν είχε επιτρέψει την αντιμετώπισή τους, την οποία επιτάχυνε η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί η Ελληνικό Κτηματολόγιο (πρώην ΕΚΧΑ) και παρουσιάζει σήμερα το «business stories», από το πρόγραμμα κύρωσης δασικών χαρτών για το 33% της χώρας που ολοκληρώθηκε στα τέλη του προηγούμενου έτους αλλά και από την ανάρτηση χαρτών για το 17% που είναι σε εξέλιξη, πάνω από 280.000 στρέμματα καταλαμβάνονται από αυθαίρετα σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Η ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή του υπουργείου που είχε συσταθεί για να διαμορφώσει την τελική πρόταση προς την πολιτική ηγεσία για τη διαχείριση των αυθαιρέτων συνεχίζει το έργο της με στόχο να το ολοκληρώσει μέσα στο καλοκαίρι. Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν νομικοί, διασολόγοι και υπηρεσιακά στελέχη, έχει προτείνει, μεταξύ άλλων, την κατηγοριοποίηση των αυθαιρέτων μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις στα προ του 1975, για τα οποία συζητείται να δοθεί η δυνατότητα οριστικής νομιμοποίησης με καταβολή προστίμου, και στα μετά του 1975, για τα οποία θα δίνεται κάποιου είδους πολύχρονη παράταση με μεγαλύτερο αντίτιμο. Γι’ αυτά έχει προβλεφθεί να υπάρχει και ένα είδος δασικού ισοζυγίου, με στόχο τα πρόστιμα να επιστρέφουν στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος, όπως έχει προβλέψει αντίστοιχα ο νομοθέτης από το 2011 στον νόμο των αυθαιρέτων (περιβαλλοντικό ισοζύγιο), χωρίς ποτέ να εφαρμόσει.
Οι «οικιστικές πυκνώσεις»
Προ διετίας το ΥΠΕΝ, στην προσπάθειά του να προχωρήσει την κύρωση των δασικών χαρτών, εξαίρεσε από τη διαδικασία της υποβολής αντιρρήσεων τους αυθαίρετους οικισμούς. Ηταν μια μορφή άμυνας του τότε αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη για να μην εμποδιστεί το έργο των δασικών χαρτών, το οποίο μετά από διαχρονική αδράνεια εμφανίζει σημαντική πρόοδο. Με τη ρύθμιση που έγινε τότε με Υπουργική Απόφαση και αποτέλεσε αντικείμενο οξύτατων αντιδράσεων, οι αυθαίρετοι οικισμοί εξαιρέθηκαν από τους δασικούς χάρτες, ώστε η Πολιτεία να αποφασίσει σε δεύτερο χρόνο τον τρόπο που θα επιλύσει τον γόρδιο δεσμό των αυθαιρέτων. Βασική προϋπόθεση ήταν οι δήμοι να υποβάλουν στοιχεία για τα εγκεκριμένα ή μη Σχέδια Πόλης αλλά και τις «οικιστικές πυκνώσεις», όπως ονομάστηκαν τα αυθαίρετα που φύτρωσαν μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις. Ομως η αδυναμία των ΟΤΑ να ανταποκριθούν στην υποχρέωση αυτή έχει καθυστερήσει τη συμπλήρωση ολόκληρου του παζλ των αυθαιρέτων, το οποίο θα καθορίσει τη μεγάλη θεσμική παρέμβαση της Πολιτείας. Με βάση τα όσα ανακοίνωσε τις προηγούμενες μέρες ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, 50 δήμοι δεν έχουν συμμορφωθεί ακόμη με τις υποδείξεις του υπουργείου για να στείλουν στοιχεία σχετικά με τα όρια των οικισμών τους. Για τον λόγο αυτό δόθηκε νέα παράταση έως τις 16 Ιουλίου.
Στα Μέγαρα και τη... Γαύδο οι περισσότερες αυθαιρεσίες
Aπό τη λίστα με τους καλλικρατικούς δήμους, στην Αττική περιλαμβάνονται περισσότερα από 105.125 στρέμματα αυθαιρέτων σε 55 συνολικά ΟΤΑ που έχουν υποβάλει στοιχεία. Πρωταθλητές σε αυθαίρετα είναι οι Δήμοι Μεγάρων (17.412 στρέμματα), Μαραθώνα (15.444), Σαλαμίνας (12.747), Κρωπίας (12.801), Ωρωπού (9.853), Ραφήνας-Πικερμίου (7.347), Παιανίας (2.513) κ.ά. Στο υπόλοιπο της χώρας, και μολονότι τα νησιά των Κυκλάδων έχουν αποφύγει να στείλουν στοιχεία, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η καταγραφή από το Ελληνικό Κτηματολόγιο για 1.045 στρέμματα στην Κίμωλο, αλλά και 934 στρέμματα στη Γαύδο. Ειδικά για τη Γαύδο, ο επαρχιακός Τύπος έχει φιλοξενήσει το τελευταίο διάστημα ουκ ολίγες δηλώσεις της δημοτικής αρχής, σύμφωνα με τις οποίες η κατάρτιση των δασικών χαρτών έχει βγάλει σχεδόν το 90% του νησιού δασικό. Υπολογίζεται ότι από τα 34 χιλιόμετρα συνολικής επιφάνειας του νησιού, μόνο τα 3,5 έχουν μείνει εκτός δασικής προστασίας. Εντυπωσιακή είναι η έκταση της αυθαιρεσίας στα κεντρικά Τζουμέρκα, όπου καταγράφονται πάνω από 41.095 στρέμματα αυθαιρέτων, ενώ έχουν καταγραφεί 35.599 στον Δήμο Λουτρακίου και 19.500 σε 5 δήμους της Χαλκιδικής (κυρίως σε Σιθωνία και Προποντίδα). Η Υπουργική Απόφαση για την εξαίρεση αυθαιρέτων από τους δασικούς χάρτες έχει προσβληθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας από την περιβαλλοντική οργάνωση WWF Hellas και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο. Μάλιστα με απόφαση του Ε’ Τμήματος που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2017 έχει κηρυχθεί αντισυνταγματική και η υπόθεση έχει παραπεμφθεί για κρίση στην Ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Ωστόσο η εκδίκασή της που ήταν προγραμματισμένη για τις αρχές Μαΐου έχει αναβληθεί για τις 10 Οκτωβρίου. Η Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Α.Ε. έχει καταρτίσει δασικούς χάρτες για το 55% της χώρας, ενώ για το υπόλοιπο 45% έχει προκηρυχθεί σχετικός διαγωνισμός.
Πηγή: Protothema