Εντείνονται οι έλεγχοι για τον εντοπισμό των οφειλετών προς τα ταμεία, οι οποίοι έχουν «κρυφά» εισοδήματα, είτε ανήκουν στην ομάδα αυτών που οφείλουν πολλές χιλιάδες ευρώ, με χρέη τα οποία δημιουργήθηκαν πριν από την κρίση, είτε στην ομάδα των «μικρών».
Ο κλοιός του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) σφίγγει καθώς στο υπουργείο Εργασίας έχουν αντιληφθεί ότι μπροστά στον κίνδυνο κατάρρευσης των εσόδων του νεοπαγούς υπερ-φορέα κύριας ασφάλισης όλων των εργαζόμενων, πρέπει να ξεκινήσει κυνήγι εντοπισμού «κρυφών» εισοδημάτων ακόμη κι αν αυτά προέρχονται από ενοίκια, μισθούς ή κληρονομιές.
Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους αναμένεται να έχει τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα, δηλαδή να αυξήσει την εισφοροδιαφυγή - εισφοροαποφυγή και κατά συνέπεια να μειώσει τα έσοδα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Όσο μάλιστα παραμένει “παγωμένη” η πρωθυπουργική εξαγγελία για πάγωμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών των ελεύθερων επαγγελματιών, τόσο μεγαλώνει η ανησυχία, καθώς εκμηδενίζονται οι πιθανότητες να ενταχθούν στο σύστημα κάποιοι από τους περίπου 280.000 ανενεργούς ασφαλισμένους, που λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών δεν πληρώνουν τίποτα.
Οι αλλαγές στις εισφορές σε συνδυασμό με τις φορολογικές επιβαρύνσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δυσχεραίνει το ήδη επιβαρυμένο κλίμα, με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι η μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, το κλείσιμο των Δελτίων Παροχής Υπηρεσιών και η μετατροπή ΑΕ σε ΙΚΕ θα επιδεινώσει την κατάσταση.
Συνολικά, τα χρέη προς τα ταμεία που έχουν ενταχθεί ή θα ενταχθούν στον ΕΦΚΑ υπολογίζεται ότι αγγίζουν τα 30 δισ. ευρώ.
Στο τέλος του 2016, οι οφειλέτες που είχαν καταγραφεί στο Μητρώο του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών έφθασαν τις 315.000. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό οφειλετών που έχει προκύψει έως τώρα και ο οποίος έχει δημιουργήσει ληξιπρόθεσμες οφειλές που υπερβαίνουν τα 17,5 δισ. ευρώ. Μάλιστα, μόνο μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, οι οφειλές αυξήθηκαν κατά περίπου 500.000 ευρώ. Οι οφειλέτες αυξήθηκαν το δ’ τρίμηνο του 2016, συγκριτικά με το γ’ τρίμηνο, κατά 12.500.
Μάλιστα, ο αριθμός των οφειλετών αναμένεται να αυξηθεί δραματικά καθώς στο ΚΕΑΟ εντάσσονται πλέον και οφειλές έως 5.000 ευρώ ώστε να είναι όλες, που μέχρι πρότινος ήταν σχεδόν «παρκαρισμένες» στα ταμεία όπως ο ΟΓΑ, ο ΟΑΕΕ, το ΕΤΑΑ και το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, χρέη έως 5.000 ευρώ έχουν 320.000 οφειλέτες του ΙΚΑ και 210.000 του ΟΑΕΕ.
Πλέον, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας σε συνεργασία με τον ΕΦΚΑ και το ΚΕΑΟ αναζητούν λύσεις προκειμένου οι αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου να φθάσουν σε αυτούς που πραγματικά έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν και δεν το κάνουν, ενώ παράλληλα θα προσεγγίζουν τους υπόλοιπους με βάση τις πραγματικές τους δυνατότητες. Όπως δηλώνουν μάλιστα, χαρακτηριστικά, πρόκειται για έναν επιστημονικό τρόπο επεξεργασίας των στοιχείων που διαθέτει το ΚΕΑΟ, ώστε εντός του 2017 να εφαρμοστούν επιστημονικές πολιτικές που θα επιφέρουν αύξηση των εισπράξεων.
Κεντρικό ρόλο στο... σαφάρι ελέγχων αναμένεται να διαδραματίσει το ΚΕΑΟ, το οποίο μάλιστα εντός του 2016 και κυρίως κατά τους τελευταίους μήνες του προηγούμενου έτους έχει καταφέρει να αυξήσει σημαντικά τα έσοδά του. Μάλιστα, τα έσοδα του Κέντρου έκλεισαν στο τέλος του προηγούμενου έτους, αυξημένα κατά 70 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά, το ΚΕΑΟ πέτυχε ρεκόρ εισπράξεων, «αιμοδοτώντας» το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης με 820 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για 750 εκατ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο τον περασμένο Δεκέμβριο εισπράχθηκαν 108 εκατ. ευρώ.
Μπλόκο και στις μεταβιβάσεις ακινήτων
Χαρακτηριστικό της έντασης των προσπαθειών είναι ότι με πρόσφατη εγκύκλιό του το ΚΕΑΟ διεκδικεί μερίδιο ακόμη και από τις αγοραπωλησίες ακινήτων σε περίπτωση ύπαρξης οφειλών.
Όπως ξεκαθαρίζεται ρητά μάλιστα, τόσο προς τον ΕΦΚΑ όσο και προς τους Συλλόγους Συμβολαιογράφων, εάν οι οφειλές δεν είναι ρυθμισμένες, η πώληση - μεταβίβαση ακινήτου απαγορεύεται.
Αναλυτικά, η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει πως αν υπάρχει οφειλή μη ρυθμισμένη, η μεταβίβαση του ακινήτου δεν είναι δυνατή και δεν
δίνεται ασφαλιστική ενημερότητα. Αλλά και στην περίπτωση ρύθμισης, ο οφειλέτης που μεταβιβάζει το ακίνητο θα πρέπει να υποβάλει αίτηση χορήγησης «διασφάλισης της οφειλής», προσκομίζοντας στο ΚΕΑΟ βεβαίωση Οφειλής ή Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας. Στην περίπτωση αυτή μάλιστα, ο συμβολαιογράφος θα πρέπει να καταθέσει στο Κέντρο στοιχεία για την αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου αλλά και για το
συμφωνηθέν τίμημα.
Η οφειλή προς το ΚΕΑΟ μπορεί να διασφαλίζεται με τους εξής τρόπους:
- Με την προσκόμιση εγγυητικής επιστολής τράπεζας για όλο το διάστημα της ρύθμισης και για ποσό τουλάχιστον ίσο με την αντικειμενική αξία του ακινήτου που μεταβιβάζεται.
- Με την εγγραφή υποθήκης επί άλλου ακινήτου ελευθέρου βαρών αντικειμενικής
αξίας τουλάχιστον ίσης είτε με την αντικειμενική αξία του ακινήτου που
μεταβιβάζεται, είτε με το επιπλέον του τιμήματος ποσού μέχρι του ύψους της
αντικειμενικής αξίας (αν το τίμημα είναι μικρότερο), ή μέχρι του ύψους της οφειλής όπου απαιτείται.
- Με την κατάσχεση άλλου ακινήτου ελευθέρου βαρών.
- Ειδικά στην περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου χωρίς τίμημα (όπως για παράδειγμα δωρεά ακινήτου), διασφάλιση συνιστά και η αναδοχή του χρέους από το πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται το ακίνητο.
Αφού ελεγχθούν τα στοιχεία από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, βάσει της εγκυκλίου θα δίνονται βεβαιώσεις διάρκειας 1 μήνα.
Στην περίπτωση μάλιστα που το τίμημα είναι μικρότερο από την αντικειμενική αξία, θα παρακρατείται μέρος του τιμήματος. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι για να επιτραπεί η μεταβίβαση, θα πρέπει να διασφαλίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στην αντικειμενική αξία του ακινήτου.