Εν μέσω της ανασφάλειας που προκαλεί στον κ. Τραμπ (σαν άλλος «Ιαβέρης» του) ο ανακριτής κ. Μιούλερ (για τα θέματα της παρεμβάσεως της Ρωσίας στις τελευταίες Αμερικανικές εκλογές, της πορνοστάρ Ντάνιελς κλπ) ο πρόεδρος των ΗΠΑ ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει έναν φλεγόμενο από προγραμματισμένα και μη γεγονότα Μάϊο.
Για τον Μάιο (ή αρχές Ιουνίου) έχει προσδιοριστεί ο χρόνος συνάντησης του κ. Τραμπ με τον πρόεδρο της Β.Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν, με θέμα την «αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής χερσονήσου».
Στις 12 Μαΐου αναμένεται η επίσημη αξιολόγηση για το κατά πόσον ετηρήθησαν οι όροι της διεθνούς συνθήκης του 2015 (με ΗΠΑ, Γαλλία, Αγγλία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία) για το πυρηνικό πρόγραμμα του από πλευράς του Ιράν.
Του Λάμπρου Ρόιλου*
Μετά την ουσιαστική αναγνώριση της Ιερουσαλήμ από τους Τραμπ/ΗΠΑ σαν πρωτεύουσας του Ισραήλ, έχουν οριστεί για τις 14 Μαΐουτα εγκαίνια της Αμερικανικής πρεσβείας σε αυτή την πόλη για να συμπέσει με την επέτειο των 70 χρόνων (1948) από την ίδρυση του Ισραήλ ως κράτους στη σύγχρονη εποχή και αντίστοιχα της «Νάκμπα» καταστροφικής ημέρας για τους Παλαιστίνιους που εκτοπίστηκαν από τον τόπο τους λόγω του νεοσύστατου τότε εβραϊκού κράτους.
Τα πιο κάτω δεδομένα θα γίνουν περισσότερο κατανοητά αν επιγραμματικά αναφερθούν οι στόχοι των «μεγάλων» εμπλεκομένων:
Η Ρωσία: Θέλει να διατηρήσει τουλάχιστον την μοναδική της βάση στη Μεσόγειο (Λατάκεια) και την επιρροή της στην περιοχή βασιζόμενη στο καθεστώς Άσαντ (που υποστηρίζει όλα αυτά τα χρόνια) αλλά και στους υποστηρικτές του Χεζμπολάχ και Ιράν.
Οι ΗΠΑ και Ισραήλ: Μετά την εδαφικήσυντριβή του Ισλαμικού κράτους,επιθυμούν αλλαγή του καθεστώτος Άσαντ ή την αποδυνάμωση του. (Δεν διδάχθηκαν τίποτα από Λιβύη και Ιράκ με το κενό εξουσίας που δημιούργησαν εκεί). Έτσι ώστε να πλήξουν μέσω αυτού την Ρωσία και τη δύναμή της στην περιοχή. (Άλλωστε υποστήριξαν όλα αυτά τα χρόνια τους αντάρτες «Συριακή αντιπολίτευση» στον πόλεμο κατά του Άσαντ.) Μετά από αυτό θέλουν να πλήξουν το τόξο επιρροής του Ιράν που ξεκινάει από την Συρία διασχίζει το Λίβανο με την Χεζμπολάχπερνάει από το Σιιτικό Ιράκ και καταλήγει στο Ιράν. Εν συνεχεία θέλουν αποδυνάμωση ή/και αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν. Το τελευταίο να θυμίσουμε μαζί με το Ιράκ και τη βόρειο Κορέα αποτελούσε το «τρίγωνο του κακού» επί προεδρίας Μπους.
Ο Τραμπ αλλά και ο Πομπέο (μέλλων υπουργός εξωτερικών) έχουν επανειλημμένως εκφραστεί αρνητικά στο πιο πάνω ερώτημα για την συνθήκη με το Ιράν του 2015. Παρομοίως ο κ.Μπόλτον τον οποίο διόρισε πρόσφατα στη θέση του συμβούλου ασφαλείας ήταν από την αρχή αντίθετος με την συνθήκη και υπέρμαχος της λήψεως στρατιωτικής δράσης κατά της χώρας αυτής. Μάλιστα ο διορισμός των κ.κ. Μπόλτον και Πομπέο έρχεται σε χρονικό σημείο που να προοιωνίζεται την αρνητική στάση του προέδρου έναντι της συνθήκης αυτής και τον διευκολύνουν για επιθετική διάθεση κατά του Ιράν.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα και εντός του Μαΐουεκτιμάται ότι μπορεί να ξεκαθαριστεί η περαιτέρω εμπλοκή ή όχι των Αμερικανικών δυνάμεωνμετά τον στοχευμένο βομβαρδισμό της 14/4/2018 (με την Γαλλία/Αγγλία), στην Συρία και η προέλαση ή/και αποχώρηση των Τουρκικών στρατευμάτων από την περιοχή του Αφρίν και Δυτικά του Ευφράτη γενικότερα. Παράλληλα, αίσθηση προκάλεσε το Ισραήλ όταν την9/4/18 βομβάρδισε στρατιωτική βάση στην Συρίασκοτώνοντας Ιρανούς μαχητές. Αν και τα συνοριακά επεισόδια με τη Συρία δεν έχουν λείψει μέχρι τώρα, η πρωτοβουλία αυτή του Ισραήλ με τη δικαιολογία της ανησυχίας για τον ρόλο που διαδραματίζουν οι Ιρανικής προέλευσης ή Ιρανικής υποστήριξης (βλέπε Χεσμπολάχ) δυνάμεις στην Συρία ξεχωρίζει και προβληματίζει για την συνέχεια.
Υπάρχει η διεθνής ανησυχία ότι ο τορπιλισμός εκ μέρους του Τραμπ της πιο πάνω συνθήκης με το Ιράν, ο διορισμός των κ.κ. Μπόλτον και Πομπέο, η εν τη πράξει ουσιαστική αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Ιερουσαλήμ ως ισραηλινής πρωτεύουσας, τα πλήγματα του Ισραήλ κατά των Ιρανών μαχητών, η αναγνώριση εκ μέρους του ισχυρού άνδρα της Σαουδικής Αραβίας του δικαιώματος του Ισραήλ να υπάρχει σαν κράτος, με ταυτόχρονη καταδίκη εκ μέρους του του ανώτατου Ιρανού ηγέτη Χαμεϊνί ως χειρότερου του Χίτλερ (διότι δήθεν επιθυμεί την παγκόσμια κυριαρχία), μπορούν να οδηγήσουν σε μια στρατιωτική επέμβαση Ισραήλ-ΗΠΑ ή σε Ισραηλινή επέμβαση με απλή υποστήριξη των ΗΠΑ κατά του καθεστώτος του Ιράν.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει με αιφνίδιο βομβαρδισμό των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, αλλά και άλλων καίριων πληγμάτων στο αμυντικό του σύστημα (διακαής πόθος της ισραηλινής στρατιωτικής ηγεσίας από ετών), κατά το πρότυπο του παρελθόντος με τον βομβαρδισμό πυρηνικού εργοστασίου του Ιράκ και της Συρίας. (Γαλλία, Αγγλία και Γερμανία έδειχναν μέχρι πρότινος, αντίθετες με την ρήξη της συνθήκης του 2015).
Αυτό το διάστημα, με την Συρία πληγωμένη και κατακερματισμένη από τον πολυετή «εμφύλιο» (κατ’ ευφημισμόν εμφύλιο λόγω των πολλών παικτών που λαμβάνουν μέρος σε αυτόν και των αντικρουομένων διαφορετικών συμφερόντων τους). Με το Ιράκ αποδυναμωμένο και υπό έλεγχο, την Αίγυπτο σε αγαστή σχέση με το Ισραήλ και την Δύση, η μόνη ισχυρή (μουσουλμανική δύναμη) στην περιοχή που να αποτελεί απειλή στρατιωτικά (κυρίως για το Ισραήλ) και να ασκεί πολιτική επιρροή σε αυτήν προβάλλει μόνο το Ιράν.
Θα χρειαστεί βέβαια για καλύτερη δικαιολόγηση μιας ενδεχόμενης τέτοιας «προληπτικής» επιθετικής ενέργειας να προκληθεί το Ιράν με νέο πλήγμα των δυνάμεων του στη Συρία ή προς την φίλα προσκείμενη Χεζμπολάχ, ή με αφορμή γεγονότα στη Γάζα για τον εορτασμό των 70 χρόνων της ταυτόχρονης εγκατάστασης τηςΑμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ (που δημιουργεί τετελεσμένα σε βάρος των Παλαιστινίων), ώστε να αντιδράσουν οι ευρύτερες Ιρανικές δυνάμεις (φρουροί της επανάστασης, Χεζμπολάχ κλπ) ή στα πλαίσια υποστήριξης του Άσαντ από Αμερικανικά πλήγματα.
Σε επιβεβαίωση μάλιστα των πιο πάνω ήρθε να προστεθεί η πρόσφατη κατηγορία των ΗΠΑ και Γαλλίας (-αμφιβόλου βασιμότητας και με υποψία για προβοκάτσια, λόγω χρονικής συγκυρίας και συνθηκών -) για χρήση χημικών όπλων από πλευράς του Άσαντ στην Ντούμα και των στοχευμένων βομβαρδισμών της 14/4/18. Επισημαίνουμε από το διάγγελμα πριν τον βομβαρδισμό του Τραμπ την αναφορά του ότι «δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να εκμεταλλευτεί την εξόντωση του Isisστην Συρία και Ιράκ».
Βεβαίως παράλληλα μπορεί να προκληθεί το Ιράν με την κατάλυση της πιο πάνω συνθήκης εκ μέρους των ΗΠΑ και της μη άρσης κυρώσεων σε βάρος του ή της επιβολής νέων και να αντιδράσει.
Παράλληλα η Σαουδική Αραβία βλέπει και αυτή (σαν Σουνιτική χώρα) την ανάγκη να πληγεί η δύναμη του (Σιιτικού) Ιράν ως ανταγωνιστή της όχι μόνο γεωπολιτικά αλλά και στη διεθνή αγορά σαν πλούσιας σε πετρέλαιο χώρας. Μεταξύ άλλων η Σαουδική Αραβία κατηγορεί το Ιράν ότι ενισχύει με πυραύλους και άλλα μέσα τους αντάρτες στην Υεμένη εναντίον της. Δεν είναι τυχαία η περιοδεία του Σαουδάραβα ηγέτη Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάνστην δυτική Ευρώπη και ΗΠΑ, ούτε οι πιο πάνω δηλώσεις του. Σε αυτές έρχονται να δέσουν οι δηλώσεις του Χαμεϊνί ότι δεν θα αφήσει τον Άσαντ αβοήθητο αν πληγεί από την Δύση η Συρία.
Η Τουρκία που διεκδικεί και αυτή τα σκήπτρα της ηγέτιδος στον μουσουλμανικό κόσμο δύναμης, πώς θα συμπεριφερθεί σε όλα αυτά; Αν λάβει κανείς υπ’ όψιν ότι αν και Σουνιτική και αντίθετη στην παραμονή του Άσαντ, εμφανίζεται τουλάχιστον ευκαιριακά σύμμαχος στο Συριακό με το Ιράν και τη Ρωσία; Ενώ παρά τις διαφορές του Ερντογάν με τις ΗΠΑ δεν έχει έρθει σε μη αναστρέψιμη ρήξη και διανύει μια περίοδο τουλάχιστον εκατέρωθεν ανοχής με το Ισραήλ.
Τέλος σοβαρό ερωτηματικό παραμένει η στάση της Ρωσίας σε ένα ενδεχόμενο προληπτικό κτύπημα κατά του Ιράν, αλλά πριν από αυτό ο Πούτιν ξεκαθάρισε ότι θα έρθει ακόμα και σε στρατιωτική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ σε πλήγμα κατά του Άσαντ στη Συρίακαι ότι ο τελευταίος βομβαρδισμός θα έχει «συνέπειες».
Οι Τζιχαντιστέςκαιροφυλαχτούνευελπιστώντας στο κενό εξουσίας που θα δημιουργηθεί μετά τις πιο πάνω επαπειλούμενες συγκρούσεις και αλλαγή καθεστώτος, να ανασυστήσουν το Ισλαμικό κράτος αριθμό 2.
Άγνωστη και η μελλοντική συμπεριφορά των για δεύτερη φορά (σε Συρία και Ιράκ) προδομένων Κούρδων.
Τα μόνα που εμείς μπορούμε να κάνουμε πέραν της επαγρύπνησης, είναι ΑΦΕΝΟΣ να ευχόμαστε ή καλύτερα να προσευχόμαστε, να πρυτανεύσει η λογική και να μην επαναληφθεί η ιστορία του μεσοπολέμου, όπου μετά την δεινή οικονομική ύφεση υπερίσχυσαν άφρονες ηγέτες και καθεστώτα ακροδεξιά (εθνοσοσιαλιστικά) και απολυταρχικά, που κατέληξαν στον καταστροφικώτερο πόλεμο που γνώρισε μέχρι τώρα η ανθρωπότητα τον Β΄ παγκόσμιο.
ΑΦΕΤΕΡΟΥ επειδή ιδιότητα της ιστορίας είναι αυτή να επαναλαμβάνεται, ή επί το ορθότερον, επειδή η ανθρώπινη φύση και οι εκφάνσεις της παραμένουν αναλλοίωτες και επαναλαμβανόμενες, (-λες και οι μνήμες του παρελθόντος αποθνήσκουν μαζί με τις προηγούμενες γενεές-) επιβάλεται όσοι από εμάς μπορούν τις μνήμες αυτές -όσο και δυσάρεστες αν είναι- να τις κρατάμε ζωντανές και όσο πιο εφιαλτικές γίνεται…
*Συντ δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω – συγγραφέας-ερευνητής