Αίσθηση προκάλεσε η αναφορά του πρωθυπουργού στο ελληνικό φιλότιμο, ως το «εμβόλιο» για να αντιμετωπιστεί ο κοροναϊός. Ηταν η έκκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη να κάνουμε χρήση της μάσκας και να τηρούμε τους κανόνες.
Η λέξη φιλότιμο, πάντως, είναι λίγοι εκείνοι που γνωρίζουν ότι δεν… μεταφράζεται. Είναι λέξη σύνθετη και στα αγγλικά μεταφράζεται ως «Love of honour» («αγάπη για την τιμή»).
Σε πρόσφατο άρθρο του το BBC με τίτλο «The Greek word that cant ’t be translated» είχε αναφέρει:
Όλα ξεκίνησαν από το Τολό, όπου ένας Γερμανός συγγραφέας, ο Andreas Deffner κάνοντας διακοπές, έμαθε… κατά λάθος τι σημαίνει η λέξη «φιλότιμο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο άρθρο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην αλληλεγγύη που επέδειξε ο λαός της Λέσβου στους πρόσφυγες – και στην προτεινόμενη για να λάβει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, το 2016, γιαγιά Αιμιλία Καμβύση, που μαζί με άλλους νησιώτες πρόσφεραν έμπρακτη στήριξη και βοήθεια στους πρόσφυγες.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, φαίνεται ότι όχι μόνο η λέξη παραμένει αμετάφραστη, αλλά και ότι οι ίδιοι οι Έλληνες δυσκολεύονται να συμφωνήσουν σε έναν ενιαίο ορισμό.
«Πράγματι, η λέξη είναι αδύνατο να μεταφραστεί με ακρίβεια σε καμία γλώσσα », εξηγεί ο Βασίλειος Π. Βερτουδάκης, λέκτορας της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
«Ωστόσο, το φιλότιμο αποτελεί δομικό στοιχείο της ελληνικής ιδιοσυγκρασίας λόγω της μοναδικής στάσης της Ελλάδας σε σχέση με αυτό που αποκαλούμε Δύση».
Ο κ. Βερτουδάκης σημειώνει ότι η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «φιλοτιμία», της οποίας η πρώτη επιβεβαιωμένη γραπτή αναφορά χρονολογείται στην αυγή της ελληνικής κλασικής περιόδου (6ος και 7ος αιώνας π.Χ.) στα γραπτά του λυρικού ποιητή Πίνδαρου.
Πηγή: BBC