Αλλάζει το σκηνικό στην τακτοποίηση των αυθαιρέτων το 2020. Παράλληλα, από τη νέα χρονιά δυσκολεύουν τα πράγματα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν εκκρεμότητες με το Κτηματολόγιο.
Σχετικά τα αυθαίρετα, όσοι καλούνται να τακτοποιήσουν μεγάλες αυθαιρεσίες πρέπει να το κάνουν 30η Ιουνίου.
Από την 1η Ιουλίου και μετά τα αυθαίρετα με τις πολύ μεγάλες αυθαιρεσίες (αυτά που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5) είτε θα κατεδαφίζονται, είτε θα καταστεί πολύ υψηλό το κόστος διατήρησής τους.
Στο Κτηματολόγιο, τα νέα δεδομένα αυτής της χρονιάς είναι τα νέα κλιμακωτά πρόστιμα, η έναρξη της συλλογής δηλώσεων σε Κέρκυρα, Θεσπρωτία, Κυκλάδες, Χανιά, Ρέθυμνο, το μισό Ηράκλειο αλλά και η εκκίνηση της ανάρτησης στον Δήμο της Αθήνας (και άλλες περιοχές της χώρας), σύμφωνα με «Τα Νέα».
Ακολουθούν όλες οι αλλαγές που προωθούνται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και που θα πρέπει να έχουν υπόψη οι ιδιοκτήτες οι οποίοι θέλουν να τακτοποιήσουν τα αυθαίρετά τους και όλες τις πληροφορίες για το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στο Κτηματολόγιο, καθώς και τις περιοχές που αναμένεται να δοθούν παρατάσεις στη συλλογή των δηλώσεων.
Προθεσμία έξι μηνών για τις πολύ μεγάλες αυθαιρεσίες
Έξι μήνες περιθώριο έχουν οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων προκειμένου να τακτοποιήσουν τις πολύ μεγάλες αυθαιρεσίες.
Για την ακρίβεια, όσοι ιδιοκτήτες έχουν εντελώς αυθαίρετα κτίρια (δηλαδή δεν διαθέτουν καμία οικοδομική άδεια) ή με υπέρβαση – τουλάχιστον – κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ’ ύψος πάνω από 20% (πρόκειται για τα κτίσματα που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5) έχουν στη διάθεσή τους 181 μέρες προκειμένου να επωφεληθούν από τις προβλέψεις του νόμου.
Σημειώνεται ότι από την 1η Ιουλίου 2020 ο νόμος για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων αλλάζει. Aκόμα, οι μεγάλες παραβάσεις δεν θα τακτοποιούνται και η τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου θα θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο (δηλαδή αυτόν που ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2020) οι ιδιοκτήτες με ακίνητα που ανήκουν στην κατηγορία 5 αλλά και με μικρότερες παραβάσεις μπορούν να τα τακτοποιήσουν σε 100 δόσεις.
Την ίδια ώρα, οι μακροχρόνια άνεργοι μπορούν να προβούν σε τακτοποίηση των αυθαιρέτων τους καταβάλλοντας το 30% των προβλεπόμενων προστίμων, αλλά και οι δικαιούχοι του προγράμματος κοινωνικής αλληλεγγύης καταβάλλοντας το 20%.
Σχετικά με τις υπόλοιπες κατηγορίες αυθαιρέτων, δηλαδή αυτά με λιγότερες αυθαιρεσίες, όσοι από τους ιδιοκτήτες ενταχθούν στον νέο νόμο (δηλαδή αυτόν που θα ισχύσει από την 1η Ιουλίου 2020 και μετά) θα έχουν περιθώριο να τα τακτοποιήσουν έως το 2025.
Δεν πρόκειται για μια απλή παράταση. Ωστόσο, όπως ξεκαθαρίζουν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, αυτή τη φορά δεν θα είναι μια απλή πενταετής παράταση. Κι αυτό επειδή το σκηνικό γύρω από τις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων αλλάζει.
Με το νέο καθεστώς θεσπίζονται, μεταξύ άλλων, κλιμακωτά πρόστιμα και σύνδεση, όπως προαναφέρθηκε, με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Ειδικότερα, τα πρόστιμα θα κινούνται στη λογική των (νέων) προστίμων που σχεδιάζονται για το Κτηματολόγιο. Δηλαδή θα είναι κλιμακωτά και θα υπολογίζονται ανάλογα με τον χρόνο τακτοποίησής τους και σύνδεσης – εφαρμογής με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Και χωρίς Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου δεν θα μπορεί να γίνει καμιά μεταβίβαση ή άλλη πράξη.
Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων (που ανήκουν στις κατηγορίες από 1 έως 4, δηλαδή έχουν μικρότερες παραβάσεις) θα μπορούν να τα τακτοποιούν και μετά τις 30 Ιουνίου 2020 με καταληκτική ημερομηνία την 31η Δεκεμβρίου 2025.
Ωστόσο, θα πρέπει να καταβάλλουν προσαυξημένα κατά 20% πρόστιμα για το πρώτο έτος καθυστέρησης και επιπλέον 5% για κάθε χρόνο καθυστέρησης. Δηλαδή αν ένας ιδιοκτήτης καθυστερήσει έναν χρόνο ακόμη θα πληρώσει 25%, αν καθυστερήσει τρία χρόνια θα πληρώσει 30%.
Στην ουσία, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι μία ηλεκτρονική δήλωση, η οποία συνοδεύεται από μία σειρά στοιχείων/εγγράφων όπως είναι για παράδειγμα η οικοδομική άδεια, τα σχέδια του κτιρίου και το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) έχουν δηλωθεί 1.455.068 αυθαίρετα και τα έσοδα από την τακτοποίηση ανέρχονται σε 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Κλιμακωτά πρόστιμα
Νέα κλιμακωτά πρόστιμα, που θα υπολογίζονται με βάση την αξία του ακινήτου και τον χρόνο καθυστέρησης, έναρξη της συλλογής δηλώσεων, σε Θεσπρωτία, Κέρκυρα, Κυκλάδες Ρέθυμνο, Χανιά, Ηράκλειο (μισό) και εκκίνηση της ανάρτησης στον δήμο της Αθήνας (αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας) είναι τα νέα δεδομένα του Κτηματολογίου για το 2020.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να γνωρίζουν πως έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την κατάργηση της σιωπηρής παράτασης που έχει δοθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη συλλογή δηλώσεων αφού μέσα στο πρώτο εξάμηνο της νέας χρονιάς θα αρχίσουν να ενεργοποιούνται τα νέα κλιμακωτά πρόστιμα που θα επιβάλλονται σε όσους δεν δηλώσουν έγκαιρα την ακίνητη περιουσία τους στο Κτηματολόγιο.
Το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται τα πρόστιμα θα υπολογίζονται, όπως προαναφέρθηκε, με βάση την αξία του ακινήτου και τον χρόνο καθυστέρησης. Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης που θα καθυστερήσει τρία χρόνια θα πληρώσει περισσότερα από αυτόν που θα καθυστερήσει τρεις μήνες. Και η αξία των ακινήτων θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες.
Οι ιδιοκτήτες που καθυστερούν να δηλώσουν στο Κτηματολόγιο την περιουσία τους θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα μπορούν – εκ των πραγμάτων – να αξιοποιήσουν όσο εύκολα νομίζουν την περιουσία τους.
Και αυτό διότι, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά τα θέματα του Κτηματολογίου, θα ταλαιπωρούνται κάθε φορά που θα θέλουν να μεταβιβάσουν ή να αλλάξουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ακινήτων τους.
Υπενθυμίζεται πως το Κτηματολόγιο σε μια προσπάθεια να μην μπλοκάρει το σύστημα έδωσε τη δυνατότητα σε αργοπορημένους ιδιοκτήτες να λαμβάνουν ένα πιστοποιητικό εμπρόθεσμης δήλωσης, δηλαδή στην ουσία να κλείσουν ένα ραντεβού στο μέλλον.
Για παράδειγμα, στο Ηράκλειο της Κρήτης για 270.000 δικαιώματα δόθηκαν βεβαιώσεις εμπρόθεσμης προσέλευσης των ιδιοκτητών μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Απριλίου. Η ημερομηνία αυτή ισχύει και για την Αρκαδία για 100.000 δικαιώματα.
Την ίδια ώρα, στην Αιτωλοακαρνανία για 85.000 δικαιώματα δόθηκαν βεβαιώσεις για τα τέλη Μαΐου, σε Βοιωτία / Φθιώτιδα για 190.000 δικαιώματα κλείστηκαν ραντεβού για τα μέσα Ιουνίου 2020, ενώ για την Ηλεία για περίπου 130.000 δικαιώματα έως τον ερχόμενο Ιούλιο.