Σημαντικές προτάσεις στο 2ο Συνέδριο προβληματισμού Europe in Discourse που διοργάνωσε το Hellenic American University
Μέσα σε μία κρίσιμη περίοδο για την Ευρώπη και για την Ελλάδα το Hellenic American University σε συνεργασία με το Hellenic American College για 2η φορά μετά το 2016 διοργάνωσε ένα τριήμερο προβληματισμού με τίτλο “Europe in Discourse: Agendas of Reform” στο οποίο πήραν μέρος να καταθέσουν θέσεις και απόψεις γνωστοί πολιτικοί, ακαδημαϊκοί και διανοούμενοι από όλη την Ευρώπη.
Tου Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Τα δε κύρια θέματα που εθίγησαν στην διάρκεια των διαφόρων εισηγήσεων και των συζητήσεων που ακολούθησαν ήταν αυτά της κρίσης προσαρμογής που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες-μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης όπως και η Ελλάδα. Κατά κύριο δε λόγο το βασικό ερώτημα που ετέθη από πολλούς ομιλητές ήταν αυτό της βιωσιμότητας του σημερινού ευρωπαϊκού οικοδομήματος και των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να μπορέσει να προχωρήσει, να στερεώσει και να αναπτυχθεί.
Ανοίγοντας τις εργασίες του Συνεδρίου ο Έλληνας επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κύριος Δημήτρης Αβραμόπουλος, αρμόδιος για το Μεταναστευτικό, τόνισε ότι από το 2010 και μετά η Ε.Ε. καλείται να αντιμετωπίσει σειρά κρίσεων οι οποίες δεν ήταν αναμενόμενες. Κατά συνέπεια, τόνισε ο ομιλητής, διαταράχτηκε η υπάρχουσα κοινοτική τάξη και ήρθαν στο προσκήνιο προβλήματα τα οποία για να αντιμετωπιστούν απαιτούν νέους τρόπους προσέγγισής τους.
Δυστυχώς όμως οι εθνικές γραφειοκρατίες, κατά τον κύριο Δημήτρη Αβραμόπουλο, δεν έχουν την δυνατότητα της ταχείας αντιμετώπισης αυτών των εκτάκτων καταστάσεων με αποτέλεσμα και οι πολιτικές εξουσίες να βρίσκονται μπροστά σε θέματα και προβλήματα που αφ’ εαυτά γίνονται δυσεπίλυτα. Υπάρχει έτσι ένας φαύλος κύκλος ο οποίος είναι και ο βασικός τροφοδότης της κρίσης και ειδικότερα αυτής της πτυχής της που αφορά το μεταναστευτικό.
Πάντως, είπε ο Επίτροπος, παρά τις δυσκολίες οι σημερινές πολιτικές εξουσίες αντιμετωπίζουν τα νέα φαινόμενα δεχόμενες εντούτοις πιέσεις, από δυνάμεις που απεργάζονται την διάλυση της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, ο κύριος Αβραμόπουλος υπογράμμισε με ιδιαίτερη έμφαση, ότι αν οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις οδηγήσουν στην κατάργηση της συμφωνίας Σένγκεν, τότε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα μετά από 70 χρόνια υπάρξεώς του θα καταρρεύσει. Με ότι αυτό συνεπάγεται για την πλήρη αποδυνάμωση της Ευρώπης στον σημερινό μεταβαλλόμενο κόσμο.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πολλές δυσκολίες μπροστά της οικονομικές, πολιτιστικές και κοινωνικές οι οποίες τροφοδοτούν τον λαϊκισμό, τον εθνικισμό και νέες ανορθόλογες συμπεριφορές. Πρόκειται για φαινόμενα που απαιτούν ειδικούς χειρισμούς, υπογράμμισε ο Πρόεδρος του Hellenic American University, κύριος Λεωνίδας Φοίβος Κόσκος, ο οποίος στην εμπνευσμένη ομιλία του μέσα από ερωτήματα έθεσε και τις θεμελιώσεις προκλήσεις στις οποίες καλείται να ανταποκριθεί η Ευρώπη. Μια Ευρώπη εξάλλου η οποία κατά τον ομιλητή δεν μπορεί να κινείται με τους ίδιους θεσμικούς κανόνες σε εποχές που οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες αλλάζουν με γρήγορους ρυθμούς.
Στο επίπεδο αυτό ο καθηγητής κύριος Γιώργος Πρεβελάκης που διδάσκει Γεωπολιτική και Γεωγραφία στην Σορβόννη, αναφέρθηκε στην διαφορά μεταξύ ηπειρωτικής και θαλάσσιας Ευρώπης και τόνισε ότι στην παρούσα φάση των εξελίξεων η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να στραφεί προς την θάλασσα. «Οι αξίες της θάλασσας είναι οι μόνες που μπορούν να εμπνεύσουν μία γενιά η οποία, σωστά ή λάθος, αισθάνεται απελευθερωμένη από τους παλαιούς φόβους του πολέμου και της δικτατορίας.
Συμπληρωματικά με το πνεύμα της περιπέτειας, της περιέργειας, του ανοίγματος στον υπόλοιπο κόσμο, η ναυτική παράδοση υπαγορεύει μια γεωπολιτική αρχιτεκτονική που ενθαρρύνει τα δίκτυα και θέτει όρια στις ιεραρχίες. Υπό την έννοια αυτή στις μεγάλες ιστορικές στιγμές της η ναυτική προοπτική ήταν αυτή που έκανε την Ευρώπη αυτό που είναι. Είναι συνεπώς εκ νέου ανάγκη να αντλήσουμε έμπνευση από την διπλή ναυτική μας παράδοση, την μεσογειακή και την ατλαντική, με σκοπό να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά και άρα με επιτυχία στις νέες προκλήσεις ενός μεταβαλλόμενου κόσμου», είπε ο καθηγητής Γ. Πρεβελάκης.
Προκλήσεις που κατά τον πολεμικής καταγωγής Σουηδό καθηγητή Michał Krzyżanowski,συνιστούν σήμερα τον φαντασιακό κόσμο της κρίσης στη Ευρώπη, προσφέροντας έτσι ευκαιρίες πολιτικής νομιμοποίησης στους εχθρούς των μεταρρυθμίσεων και κατ’ επέκταση, στους καιροσκόπους του λαϊκισμού και του εθνικισμού. «Υπό αυτή την έννοια», είπε ο καθηγητής Krzyżanowski, «ο λαϊκισμός και ο εθνικισμός είναι καιροσκοπικά πολιτικά φαινόμενα που αναπτύσσονται από ανθρώπους που επιδιώκουν να αξιοποιήσουν όσο πιο καλά για τους ίδιους την πολυπλοκότητα της κρίσης, όπως αυτή διαμορφώνεται στο ευρωπαϊκό κοινωνικό και πολιτικό φαντασιακό.
Συνεπώς πρέπει κανείς να δει από πολύ κοντά και προσεκτικά την δυναμική του δημοσίου λόγου που αναπτύσσεται για την κρίση σε συνάρτηση με φαινόμενα που έχουν ιδιαίτερο βάρος στην σημερινή ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Και που είναι το Brexit, και η προσφυγική κρίση».
Τα φαινόμενα αυτά στην διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου αναλύθηκαν και σχολιάστηκαν και από άλλους διαπρεπείς εισηγητές οι οποίοι στις παρουσιάσεις τους έθιξαν τα θέματα της ασφάλειας, των ευρωτουρκικών σχέσεων, του Ισλάμ, των νέων γαλλογερμανικών σχέσεων, της περιφερειακής Ευρώπης και βέβαια της θέσεως της Ελλάδος σε ένα νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον που όπως ήδη τονίσαμε επιβάλλει νέες προσεγγίσεις.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτές οι τελευταίες θα είναι και ένα βασικό αντικείμενο των δραστηριοτήτων του Hellenic American College/ Hellenic American University και της συμβολής του στο ελληνικό γίγνεσθαι.
