Φθηνότερα θα μπορούν να αγοράσουν τους πλασματικούς χρόνους πολλές κατηγορίες μισθωτών, δημοσίων υπαλλήλων, ελευθέρων επαγγελματιών, αλλά και αγροτών, γλιτώνοντας τα 67 και βγαίνοντας στα 62, στα 60 ή ακόμη και στα 55, δηλαδή κατά 5, 7 ή και 12 χρόνια νωρίτερα.
Υπάρχουν όμως και κατηγορίες που θα δώσουν πολλά περισσότερα από πριν.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου, κριτήριο είναι το εισόδημα. Οσοι έχουν ως 10.000 ευρώ το χρόνο, αγοράζουν φθηνότερα τα πλασματικά έτη ως 30%. Από εκεί και πάνω το κόστος αυξάνεται.
Με το νέο καθεστώς, που ισχύει για αιτήσεις που υποβλήθηκαν και υποβάλλονται από 13/5/2016 και μετά, οι εξαγορές πλασματικού χρόνου υπολογίζονται με επτά διαφορετικούς τρόπους που ανά κατηγορία ασφαλισμένων είναι οι εξής:
1. ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΣΤΟ ΙΚΑ: Για τους ασφασιλισμένους στο ΙΚΑ εξαγορά με εισφορά εργαζομένου (6,67%) και εργοδότη (13,33%), δηλαδή με εισφορά 20% επί των μικτών μηνιαίων αποδοχών του τελευταίου μήνα εργασίας, επικαιροποιημένων με τους δείκτες τιμών καταναλωτή για το προηγούμενο έτος ή τα προηγούμενα έτη απασχόλησης.
2. ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Για τους ασφαλισμένους στα Ταμεία ΔΕΚΟ, Τραπεζών και άλλα πρώην Ειδικά Ταμεία το κόστος βγαίνει με την εισφορά εργαζομένου και εργοδότη κατά την υποβολή αίτησης. Στα Ειδικά Ταμεία το σύνολο των εισφορών δεν είναι 20% αλλά παραπάνω, που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι, σε ΔΕΚΟ-Τράπεζες κυρίως, θα πληρώνουν αντί 20%, 25% ή και 28% του μισθού για να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους. Από το 2019 όμως οι εισφορές τους εξομοιώνονται με του ΙΚΑ στο 20% (6,67% ο εργαζόμενος και 13,3% ο εργοδότης).
3. ΔΗΜΟΣΙΟ: Για τους δημοσίους υπαλλήλους η εξαγορά πλασματικού χρόνου για αιτήσεις ως τις 31/12/2016 βγαίνει με εισφορά 6,67% των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών (επικαιροποιημένες με δείκτη τιμών καταναλωτή), ενώ για αιτήσεις από 1/1/2017 με εισφορά 10% (6,67% εργαζόμενου και 3,33% του εργοδότη-Δημοσίου).
4. ΟΑΕΕ (ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ): Για τους ελεύθερους επαγγελματίες του ΟΑΕΕ η εξαγορά ενσήμων υπολογίζεται με το 20% του μηνιαίου εισοδήματος προηγούμενου έτους, όπως θα διαμορφωθεί με την αναπροσαρμογή του ετήσιου δείκτη τιμών καταναλωτή.
5. ΕΤΑΑ (ΓΙΑΤΡΟΙ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ, ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ): Για τους αυτοαπασχολούμενους (γιατρούς, μηχανικούς, δικηγόρους) ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ η εξαγορά ενσήμων βγαίνει με το 20% του εισοδήματος που δήλωσαν το προηγούμενο έτος (με την αναπροσαρμογή του δείκτη τιμών καταναλωτή) και μετά την έκπτωση εισφορών που προβλέπει ο νόμος, ανάλογα με το εισόδημά τους.
6. ΑΓΡΟΤΕΣ: Για τους αγρότες η εισφορά 20% μπαίνει κατ’ ελάχιστο σε «μηνιαίο μισθό» 410,26 ευρώ, ενώ η εισφορά κράτους και ασφαλισμένου στον ΟΓΑ είναι 14% για αίτηση το 2016, 16% για αίτηση το 2017, 18% για αίτηση το 2019 και φτάνει στο 20% το 2021. Οι αγρότες πληρώνουν φθηνότερα απ’ όλους τους άλλους τα ένσημα για την εξαγορά πλασματικού χρόνου, αφού το ελάχιστο κόστος για το 2017 είναι 65,6 ευρώ για τον κάθε μήνα αναγνώρισης.
7. ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ: Για τους εργαζομένους με καθεστώς μερικής απασχόλησης, η εισφορά θα είναι 20%, όχι στον πραγματικό μισθό (π.χ. 300 ή 400 ευρώ), αλλά στο μισθό που θα είχαν με πλήρη απασχόληση.
Οι διαφορές στο κόστος και ποιοι δίνουν τα λιγότερα και ποιοι τα περισσότερα
Το ελάχιστο ποσό για όλες τις κατηγορίες είναι 117,2 ευρώ για κάθε μήνα, ποσό που αντιστοιχεί στο 20% του κατώτατου μισθού των 586,08 ευρώ.
Για τους αγρότες είναι 65,6 ευρώ ο μήνας το 2017 και κάθε χρόνο θα ανεβαίνει μέχρι το ελάχιστο κόστος εξαγοράς ενσήμων να φτάσει στα 117,2 ευρώ το μήνα, το 2021.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου, με το προηγούμενο καθεστώς η ελάχιστη βάση υπολογισμού για την εξαγορά ενσήμων ήταν 167,8 ευρώ ο κάθε μήνας και έβγαινε με εισφορά 20% επί του 25πλάσιου του βασικού ημερομισθίου των 33,5 ευρώ, δηλαδή ο κάθε μήνας εξαγοράς πληρωνόταν με εισφορά 20% επί τεκμαρτού μισθού 837,5 ευρώ (33,5Χ25=837,5), ανεξάρτητα από το αν ένας εργαζόμενος έβγαζε 2.000 ευρώ ή 600 ευρώ το μήνα.
Με το παλιό καθεστώς πληρώνουν πλασματικά όσοι έκαναν αίτηση μέχρι και τις 12/5/2016.
Οι δε δημόσιοι υπάλληλοι, με αίτηση για αναγνώριση πλασματικού χρόνου ως τις 12/5/2016, πληρώνουν πιο κάτω γιατί δίνουν μόνο τη δική τους εισφορά, που είναι 6,67%, και όχι στο σύνολο των αποδοχών, αλλά στις αποδοχές που θεωρούνταν ως συντάξιμες μέχρι 31/12/2016, δηλαδή επί βασικού μισθού (όπως είχε διαμορφωθεί με το κλιμάκιο που ήταν μέχρι τον Οκτώβριο του 2011), επί του επιδόματος των 140,80 ευρώ και επί του επιδόματος θέσης, για όσους το ελάμβαναν.
Με το νέο καθεστώς, όσοι υπέβαλαν αιτήσεις από 13/5/2016 ως 31/12/2016, θα έχουν το ίδιο κόστος με πριν, ενώ όσοι υπέβαλαν αίτηση από 1/1/2017 θα πληρώνουν επί των νέων συντάξιμων αποδοχών που ισχύουν με το νέο μισθολόγιο του 2015 και με εισφορά 6,67% για τον εργαζόμενο και 3,33% για τον εργοδότη-Δημόσιο, δηλαδή με 10% επί των αποδοχών του νέου μισθολογίου.
Για μισθούς πάνω από 837 ευρώ ή για ετήσια εισοδήματα πάνω από 10.000 ευρώ το κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου αυξάνεται και μάλιστα φτάνει ως και το τετραπλάσιο για εργαζομένους με αποδοχές πάνω από 3.200 ευρώ.
Με το 20% του μισθού ο κάθε μήνας για εργαζόμενο των 800 ευρώ βγαίνει στα 160 ευρώ, ενώ για μισθωτό των 600 ευρώ βγαίνει 120 ευρώ.
Ομως, για εργαζόμενο με 1.200 ευρώ ο κάθε μήνας κοστίζει 240 ευρώ αντί 167 ευρώ που θα πλήρωνε πριν, ενώ ένας μισθωτός που βγάζει 3.200 ευρώ μικτά, αν θελήσει να αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους, θα πρέπει να καταβάλει 651 ευρώ για τον κάθε μήνα εξαγοράς.
Υπάρχει όμως παράθυρο να ρίξει το κόστος, μετατρέποντας για ένα μήνα τη σύμβασή του με χαμηλότερο μισθό… ώστε όταν θα υποβάλει την αίτηση, οι αποδοχές του να είναι μικρότερες. Σε αυτή την περίπτωση όμως απαιτείται συμφωνία ότι οι αποδοχές θα επανέλθουν όπως και πριν από την εξαγορά.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες γλιτώνουν εισφορές, καθώς με το παλιό καθεστώς, ιδίως όσοι ήθελαν να αναγνωρίσουν στρατιωτική θητεία, έπρεπε να πληρώνουν εξαγορά ίση με τη μηνιαία τους εισφορά (300, 400 ευρώ το μήνα).
Με το νέο σύστημα, η πλειονότητα, που δηλώνει κάτω από 10.000 ευρώ, παίρνει πλασματικούς χρόνους πληρώνοντας ως και 4 φορές λιγότερα από πριν, ήτοι 117 ευρώ το μήνα, αντί 400 ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ακόμη και σε σύγκριση με το ελάχιστο ποσό των 167 ευρώ, για όσους έχουν εισόδημα ως 10.000 ευρώ η εξαγορά ενσήμων με τα 117 ευρώ το μήνα έρχεται φθηνότερα κατά 30%.