Η πρόσφατη πολιτική κρίση στην Ιταλία – μια χώρα που έχει κατά μέσο όρο περίπου μία κυβέρνηση το χρόνο από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο – χαρακτηρίζεται από προδοσία και χειραγώγηση, σαν μια κλασσική ιταλική όπερα.
Η πιο πρόσφατη κυβέρνηση συνασπισμού του Κινήματος των Πέντε Αστέρων (Μ5S) και της Λέγκα διήρκεσε μόλις 14 μήνες, καταρρέοντας όταν ο ηγέτης της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι απέσυρε την υποστήριξή του στον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, αναφέρει το newmoney.
Εν μέσω προσπάθειας του Σαλβίνι να εξαναγκάσει νέες, πρόωρες εκλογές που θα μπορούσαν να του προσφέρουν τα ηνία της χώρας, ο κ. Κόντε παραιτήθηκε την Τρίτη, μετά από μια σφοδρή επίθεση στον Σαλβίνι, που καθόταν δίπλα του στη Γερουσία. Ο Κόντε χαρακτήρισε τον Σαλβίνι έναν ανεύθυνο πολιτικό οπορτουνιστή.
Μια ματιά στους βασικούς παίκτες που επιφορτίζονται με την προσπάθεια να φέρουν κάποια σταθερότητα στη χώρα με το μεγάλο δημόσιο χρέος, τουλάχιστον προσωρινά:
Σέρτζιο Ματαρέλα
Η ιταλική προεδρία είναι γενικά μια τελετουργική θέση εκτός από περιόδους πολιτικής κρίσης, όταν ο αρχηγός του κράτους έχει ευρείες εξουσίες να διαπραγματευτεί με πολιτικούς ηγέτες για τη σύσταση μιας νέας κυβέρνησης ή για την ανακήρυξη εκλογών.
Ο Ματαρέλα, που γεννήθηκε στο Παλέρμο, εισήλθε στην πολιτική μετά τη δολοφονία του μεγαλύτερου αδελφού του από τη μαφία το 1980. Είχε μια μακρά καριέρα ως βουλευτής, ξεκινώντας με το – ανίσχυρο τώρα πλέον – κόμμα των Χρηστιανοδημοκρατών και αργότερα με το Δημοκρατικό Κόμμα (PD). Ο 78χρονος πρόεδρος έχει ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τους ηγέτες των κομμάτων, στην προσπάθεια δημιουργίας νέου κυβερνητικού συνασπισμού.
Έχει δηλώσει ότι θα αποδεχθεί ένα νέο συνασπισμό μόνο αν αισθανθεί ότι πρόκειται για μια σταθερή συνεργασία ώστε η κυβέρνηση να παραμείνει στην εξουσία μέχρι τις επόμενες προγραμματισμένες εκλογές το 2023. Δημοσιεύματα δείχνουν ότι η Ματαρέλα είναι απίθανο να ψάξει έξω από την πολιτική αρένα για μια τεχνοκρατική κυβέρνηση. Αυτό πιθανόν να σημαίνει ότι εάν το Μ5S και το PD δεν καταλήξουν σε ουσιαστική συμφωνία, η πιθανότητα ηγεσίας του Σαλβίνι είναι πάλι σε καλό δρόμο.
Μπέπε Γκρίλο
Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων ιδρύθηκε από τον πρώην κωμικό, ο οποίος χρησιμοποίησε το χιούμορ και ένα καυστικό blog για να κατευθύνει τη δημόσια αγανάκτηση ενάντια στην πολιτική διαφθορά και την ανικανότητα. Κέρδισε δημοσιότητα λέγοντας στο κοινό ότι η Parmalat SpA, μια μεγάλη ιταλική γαλακτοκομική εταιρεία, αποτελούσε μια χρηματοοικονομική απάτη, κατηγορίες που αποδείχθηκαν προφητικές όταν η εταιρεία κατέρρευσε σε μία από τις μεγαλύτερες χρεοκοπίες της Ευρώπης το 2003.
Το 2009, ίδρυσε το Μ5S και συνέχισε τις επιθέσεις του στο πολιτικό κατεστημένο και στα μέσα ενημέρωσης. Το νέο κίνημα τάχθηκε υπέρ της άμεσης δημοκρατίας, καθώς τα μέλη ψήφισαν σε μια ιστοσελίδα για τους υποψηφίους του κόμματος και τις προτάσεις πολιτικής. Η υποστήριξη διευρύνθηκε γρήγορα, με το κόμμα να προχωρά σε εθνικές εκλογές και να κερδίσει τον έλεγχο των πόλεων όπως το Τορίνο και η Ρώμη.
Το κόμμα κατέληξε μέρος ενός κυβερνώντος συνασπισμού, όταν κατέλαβε το μεγαλύτερο μερίδιο των ψήφων στις εκλογές του 2018 και σχημάτισε συμμαχία με τη Λέγκα. Ωστόσο, η στήριξη στο κόμμα ξεθώριασε καθώς ο Σαλβίνι εντατικοποίησε τις επιθέσεις του στη μετανάστευση που συνέβαλαν στην αύξηση της υποστήριξης για τη Λέγκα. Ο Γκρίλο έχει αποσυρθεί από την καθημερινή πολιτική σκηνή αλλά εξακολουθεί να ασκεί επιρροή από το περιθώριο.
Λουίτζι Ντι Μάιο
Από τους πρώτους υποστηρικτές του Γκρίλο, ο Ντι Μάιο εκλέχθηκε βουλευτής το 2013 και έγινε ο νεώτερος αναπληρωτής πρόεδρος της Κάτω Βουλής της Ιταλίας στην ηλικία των 26 ετών. Επιλέχθηκε ως πολιτικός επικεφαλής του Μ5S και υποψήφιος πρωθυπουργός το 2017.
Αφού το κόμμα κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις εκλογές του 2018, ο Ντι Μάιο αρχικά προσπάθησε να πείσει το PD να συνάψει συνασπισμό, κάτι που απέτυχε και ο Ντι Μάιο στράφηκε στη Λέγκα, πετυχαίνοντας τελικά μια συμφωνία κατανομής ισχύος με τον Σαλβίνι, που είδε και τους δύο άνδρες να δρουν ως αναπληρωτές πρωθυπουργοί.
Οι εντάσεις μεταξύ των δύο ήταν προφανείς από την αρχή. Με τα δύο κόμματα να συγκρούονται ανοιχτά σε βασικά ζητήματα πολιτικής και τη δημοτικότητα του Σαλβίνι όλο και περισσότερο να ξεπερνά εκείνη του Ντι Μάιο, η συμμαχία σύντομα έγινε μη βιώσιμη.
Νικόλα Τζινγκαρέτι
Ο Τζινγκαρέτι ανέλαβε την ηγεσία του PD τον Μάρτιο μετά από μια περίοδο κατά την οποία το κόμμα, που έχει τις ρίζες του στην εργατική τάξη της Ιταλίας, έχανε μαζικά υποστήριξη, χάνοντας πιστούς από πιο λαϊκιστικές δυνάμεις όπως το Μ5S και η Λέγκα.
Ο Τζινγκαρέτι έχει δυσκολευτεί να βάλει τη σφραγίδα του στο κόμμα και αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τις φιλοδοξίες του πρώην πρωθυπουργού Ματέο Ρεντζί, ο οποίος εξακολουθεί να κυριαρχεί σε πολλούς νουλευτές στο PD. Ο Τζινγκαρέτι έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να αφήσει πίσω τη διαμάχη με το M5S. Μια τέτοια συμμαχία θα εμπόδιζε τις πρόωρες εκλογές και θα κρατούσε τη Λέγκα, τουλάχιστον προσωρινά, εκτός εξουσίας.
Η συμμαχία θα εμπόδιζε επίσης τον Σαλβίνι από το να έχει τον τελευταίο λόγο στην επιλογή διαδόχου του Ματαρέλα, του οποίου η επταετής θητεία λήγει στις αρχές του 2022. Ενώ τα δύο κόμματα θα μπορούσαν να βρουν κάποια κοινή βάση για την αύξηση των συντάξεων και την υποστήριξη των εργαζομένων, η πολιτική συνοχή που απαιτείται για να κρατήσει έναν πιθανό συνασπισμό παραμένει μια μεγάλη πρόκληση.
Ματέο Ρέντζι
Ο νεότερος πρωθυπουργός της Ιταλίας σε ηλικία 39 ετών, ο Ρέντζι δεν κέρδισε τις εκλογές, αλλά ανέλαβε το 2014 μετά την ανατροπή του Ενρίκο Λέτα μετά από μια εσωτερική αναμέτρηση του κόμματος.
Ο πρώην δήμαρχος της Φλωρεντίας θεωρήθηκε ως ένα φρέσκο πρόσωπο που θα υιοθετούσε περισσότερες πολιτικές ελεύθερης αγοράς που θα διευρύνουν την έκκληση του PD προς τους κεντρώους ψηφοφόρους και την επιχειρηματική τάξη. Ονομάστηκε «Μπουλντόζερ» για την επιθυμία του να αναθεωρήσει το πολιτικό ίδρυμα της Ιταλίας. Αλλά δεν κατάφερε να επιτύχει ένα σχέδιο μείωσης των εξουσιών της Γερουσίας για να διευκολύνει τη μετάβαση της Βουλής και παραιτήθηκε το 2016 αφότου έχασε το δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Ο Ρέντζι διατηρεί την υποστήριξη ανάμεσα σε ορισμένους PD μεταρρυθμιστές βουλευτές, αν αντιμετωπίζει καχυποψία από προσωπικότητες όπως ο Τζινγκαρέτι, ειδικά για τον ρόλο του στην ανατροπή του Λέτα. Ανεξαρτήτως, η διατήρηση του Ρέντζι στο περιθώριο θα είναι κρίσιμη για κάθε πιθανή συμφωνία μεταξύ Τζινγκαρέτι και Ντι Μάιο.
Άλλοι
Υπάρχουν πολλοί άλλοι που πρέπει να παρακολουθούμε καθώς ξετυλίγεται η τελευταία πράξη στο τρέχον πολιτικό δράμα της Ιταλίας. Με τον Τζινγκαρέτι να επιμένει ότι ο Κοντέ δεν μπορεί να υπηρετήσει ξανά ως πρωθυπουργός, τα δύο κόμματα κάνουν «παζάρια» για αποδεκτούς υποψηφίους.
Ένα όνομα που κυκλφόρησε στα μέσα ενημέρωσης είναι η Μάρτα Καρτάμπια, αντιπρόεδρος του συνταγματικού δικαστηρίου της Ιταλίας, που θα μπορούσε να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας. Ο Ρομπέρτο Φίκο, πρόεδρος της Κάτω Βουλής της Ιταλίας, του Μ5S, έχει επίσης προταθεί ως πιθανός υποψήφιος για την κορυφαία θέση.