Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα νέα νομοθεσία για να εξασφαλίσει μεγαλύτερη προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, ανοίγοντας ταυτόχρονα νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση.
Τα μέτρα που παρουσιάστηκαν σήμερα έχουν ως στόχο να επικαιροποιήσουν τους ισχύοντες κανόνες, επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής τους σε όλους τους παρόχους ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Στοχεύουν επίσης στη δημιουργία νέων δυνατοτήτων επεξεργασίας δεδομένων επικοινωνίας και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας στην ψηφιακή ενιαία αγορά -που αποτελεί κεντρικό στόχο της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά.
Ταυτόχρονα, η πρόταση ευθυγραμμίζει τους κανόνες για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες με τα νέα παγκόσμιας εμβέλειας πρότυπα που απαριθμούνται στον γενικό κανονισμό της ΕΕ για την προστασία δεδομένων. Επίσης, η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες ώστε, αφενός, να διασφαλίσει ότι η διαχείριση προσωπικών δεδομένων από τα όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ υπόκειται στον βαθμό προστασίας της ιδιωτικής ζωής που ισχύει και στα κράτη μέλη βάσει του γενικού κανονισμού προστασίας δεδομένων και, αφετέρου, να καθορίσει μια στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά τις διεθνείς διαβιβάσεις προσωπικών δεδομένων.
Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Φρανς Τίμερμανς δήλωσε τα εξής: «Με τις προτάσεις μας θα ολοκληρωθεί το πλαίσιο της ΕΕ για την προστασία δεδομένων, καθώς αυτές διασφαλίζουν ότι προστατεύεται η ιδιωτική ζωή στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες με επικαιροποιημένους και αποτελεσματικούς κανόνες, και ότι τα ευρωπαϊκά όργανα θα εφαρμόζουν τα ίδια υψηλά πρότυπα που ζητούμε να εφαρμόζουν και τα κράτη μέλη μας».
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Άντρους Άνσιπ, αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, δήλωσε σχετικά: «Οι προτάσεις μας θα δημιουργήσουν την εμπιστοσύνη προς την ενιαία ψηφιακή αγορά που αναμένουν οι πολίτες. Θέλω να διασφαλίσω την προστασία των ηλεκτρονικών επικοινωνιών και της ιδιωτικής ζωής. Το σχέδιο κανονισμού για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες (ePrivacy) παρέχει την σωστή ισορροπία, καθώς εξασφαλίζει υψηλή προστασία για τους καταναλωτές και παράλληλα δίνει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να καινοτομούν».
Η κ. Βιέρα Γιούροβα, επίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, δήλωσε: «Η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων που εγκρίθηκε πέρυσι θέτει υψηλά πρότυπα προς όφελος των πολιτών αλλά και των επιχειρήσεων της ΕΕ. Σήμερα καθορίζουμε επίσης τη στρατηγική μας με στόχο τη διευκόλυνση των διεθνών ανταλλαγών δεδομένων στο πλαίσιο της παγκόσμιας ψηφιακής οικονομίας, καθώς και την προώθηση υψηλών προτύπων προστασίας παγκοσμίως.»
Καλύτερη διαδικτυακή προστασία και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες
Ο προτεινόμενος κανονισμός για την ιδιωτική ζωή στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες θα ενισχύσει την προστασία της ιδιωτικής ζωής των πολιτών και θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις.
Νέοι παράγοντες: το 92% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται το απόρρητο των ηλεκτρονικών και των διαδικτυακών τους μηνυμάτων. Ωστόσο, η ισχύουσα οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής (ePrivacy) ισχύει μόνο για τους παρόχους παραδοσιακών τηλεπικοινωνιών. Στο εξής, οι κανόνες προστασίας της ιδιωτικής ζωής θα καλύπτουν νέους παρόχους ηλεκτρονικών υπηρεσιών επικοινωνιών, όπως το WhatsApp, το Facebook Messenger, το Skype, το Gmail, το iMessage, ή το Viber.
Αυστηρότεροι κανόνες: με την επικαιροποίηση της ισχύουσας οδηγίας, μέσω ενός άμεσα εφαρμοστέου κανονισμού, θα παρέχεται σε όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της ΕΕ το ίδιο επίπεδο προστασίας στις ηλεκτρονικές τους επικοινωνίες. Η ύπαρξη εξάλλου ενός και μόνο συνόλου κανόνων σε ολόκληρη την ΕΕ θα ωφελήσει και τις επιχειρήσεις.
Περιεχόμενο και μεταδεδομένα (metadata) επικοινωνιών: η προστασία της ιδιωτικής ζωής θα αφορά το περιεχόμενο αλλά και τα "μεταδεδομένα" που προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες (π.χ. χρόνος και τόπος κλήσης), τα οποία είναι ιδιαιτέρως σημαντικά για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και, σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανόνες, θα πρέπει να ανωνυμοποιούνται ή να διαγράφονται, εάν οι χρήστες δεν έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους για τη διατήρησή τους, εκτός εάν τα δεδομένα είναι αναγκαία για τη χρέωση.
Νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες: αφού δοθεί η συγκατάθεση των ενδιαφερομένων για την επεξεργασία των δεδομένων επικοινωνιών, του περιεχομένου ή/και των μεταδεδομένων, οι πάροχοι παραδοσιακών τηλεπικοινωνιών θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες να χρησιμοποιούν τα δεδομένα και να παρέχουν πρόσθετες υπηρεσίες.
Για παράδειγμα, θα μπορούν να παράγουν θερμικούς χάρτες στους οποίους σημειώνεται η παρουσία ατόμων με σκοπό να βοηθούνται οι δημόσιες υπηρεσίες και οι οργανισμοί συγκοινωνιών στην εκπόνηση σχεδίων για νέες υποδομές.
Απλούστεροι κανόνες σχετικά με τα cookies: η αποκαλούμενη «παροχή cookies», η οποία υποχρέωνε τους χρήστες του διαδικτύου να απαντούν αδιάκοπα σε αιτήματα συγκατάθεσης, θα απλουστευτεί. Νέοι κανόνες θα δίνουν στους χρήστες τη δυνατότητα να έχουν τον έλεγχο των ρυθμίσεών τους, καθώς θα διευκολύνουν την αποδοχή ή την απόρριψη των cookies παρακολούθησης και άλλων αναγνωριστικών, σε περίπτωση που κινδυνεύει η προστασία του ιδιωτικής ζωής. Η πρόταση διευκρινίζει ότι δεν απαιτείται συγκατάθεση για τα cookies που δεν παρεμβαίνουν στην ιδιωτική ζωή αλλά βελτιώνουν τη διαδικτυακή εμπειρία των χρηστών (π.χ. υπενθυμίζουν το ιστορικό αγορών). Για τα cookies που διαθέτει ένας ιστότοπος με σκοπό την καταμέτρηση του αριθμού των επισκεπτών του δεν θα απαιτείται πλέον συγκατάθεση.
Προστασία έναντι των ανεπιθύμητων μηνυμάτων: η σημερινή πρόταση απαγορεύει κάθε είδους ανεπίκλητη ηλεκτρονική επικοινωνία, π.χ., με email, SMS, και, κατ’ αρχήν, με τηλεφωνικές κλήσεις, εάν οι χρήστες δεν έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους. Τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν στους καταναλωτές το δικαίωμα να μην δέχονται φωνητικές κλήσεις με σκοπό την εμπορική προώθηση, π.χ., καταχωρίζοντας τον αριθμό τηλεφώνου τους σε σχετικό κατάλογο. Όσοι πραγματοποιούν κλήσεις με σκοπό την προώθηση προϊόντων υποχρεούνται να επιτρέπουν την εμφάνιση του αριθμού τηλεφώνου τους ή να χρησιμοποιούν ειδικό πρόθεμα που δείχνει ότι πρόκειται για κλήση εμπορικής προώθησης.
Αποτελεσματικότερη επιβολή του νόμου: η επιβολή των κανόνων περί απορρήτου που περιέχονται στον κανονισμό θα υπάγεται στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών προστασίας δεδομένων.
Κανόνες προστασίας δεδομένων για τα όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ
Ο προτεινόμενος Kανονισμός για την προστασία των προσωπικών δεδομένων από τα Ευρωπαϊκά όργανα και τους οργανισμούς στοχεύει στην ευθυγράμμιση των υφιστάμενων κανόνων, οι οποίοι χρονολογούνται από το 2011, με νεώτερους και αυστηρότερους κανόνες που ορίζονται στον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων του 2016. Για όλα τα προσωπικά δεδομένα που υπόκεινται σε επεξεργασία από τα Ευρωπαϊκά όργανα ή τους οργανισμούς θα ισχύουν αυστηρότερα πρότυπα προστασίας.
Διεθνής προστασία δεδομένων
Η προτεινόμενη Aνακοίνωση καθορίζει μια στρατηγική προσέγγιση σχετικά με τις διεθνείς διαβιβάσεις προσωπικών δεδομένων, η οποία θα διευκολύνει τις εμπορικές ανταλλαγές και θα βελτιώσει τη συνεργασία σε θέματα επιβολής του νόμου, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλού επιπέδου προστασία των δεδομένων. Η Επιτροπή θα συμμετάσχει σε συζητήσεις για να επιτύχει «αποφάσεις περί επάρκειας» (που θα επιτρέπουν την ελεύθερη ροή προσωπικών δεδομένων σε χώρες που εφαρμόζουν κανόνες προστασίας δεδομένων ουσιωδώς ισοδύναμους με τους κανόνες της ΕΕ), με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους στην Ανατολική και Νοτιανατολική Ασία, αρχής γενομένης με την Ιαπωνία και την Κορέα το 2017, αλλά και με ενδιαφερόμενες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Γειτονίας.
Επίσης, η Επιτροπή θα κάνει πλήρη χρήση και άλλων μηχανισμών τους οποίους προβλέπουν οι νέοι κανόνες της ΕΕ για την προστασία δεδομένων – γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων και οδηγία για την αστυνομία – ώστε να διευκολυνθούν οι ανταλλαγές προσωπικών δεδομένων από και προς άλλες τρίτες χώρες με τις οποίες δεν μπορούν να ληφθούν αποφάσεις περί επάρκειας.
Η ανακοίνωση επιβεβαιώνει επίσης ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να προωθεί διεθνώς την ανάπτυξη υψηλών προτύπων προστασίας δεδομένων, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο.
Επόμενα βήματα
Παρουσιάζοντας σήμερα τις προτάσεις της, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να επισπεύσουν τις εργασίες τους και να εξασφαλίσουν την ομαλή έγκρισή τους μέχρι τις 25 Μαΐου 2018, ημερομηνία κατά την οποία θα τεθεί σε εφαρμογή ο γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων. Σκοπός είναι να τεθεί, από την ημερομηνία αυτή, στη διάθεση των πολιτών και των επιχειρήσεων ένα πλήρες και ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων στην Ευρώπη.
Μαζί με τις σημερινές προτάσεις, η Επιτροπή παρουσίασε επίσης ανακοίνωση με στόχο να δοθεί ώθηση στην οικονομία δεδομένων.