Την τραγική κατάσταση της οικονομίας της Ελλάδας αλλά και την ανέχεια στην οποία ζουν πολλοί Έλληνες πολίτες περιγράφει η γερμανική εφημερίδα "Hamburger Abendblatt".
Μάλιστα, η γερμανική εφημερίδα επισημαίνει ότι η σκληρή λιτότητα της κυβέρνησης ώθησε πολλούς Έλληνες στην απόγνωση.
Τα πακέτα βοήθειας προς την Ελλάδα ολοκληρώνονται, όμως πολλοί άνθρωποι βρίσκονται σε απελπισία, γράφει η "Hamburger Abendblatt", σε δημοσίευμά της, λίγο πριν το τέλος των προγραμμάτων βοήθειας.
Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας, Gerd Höhler, βρέθηκε στη χώρα μας και συνομίλησε με ανθρώπους που έχει πληγεί από την κρίση.
«Δεν μπορούμε να προσφέρουμε περισσότερα», του λέει η Κατερίνα, βάζοντας λίγα γλυκίσματα στο τραπέζι. Η 38χρονη ζει σε μια γκαρσονιέρα στη Νίκαια, μαζί με την 71χρονη μητέρα της. Πρώην λογίστρια της αλυσίδας σουπερμάρκετ ΑΤΛΑΝΤΙΚ, η Κατερίνα αναφέρει: «Πόσο ντρέπομαι. Δεν είμαι ακόμη 40 και είμαι τελειωμένη».
Η νεαρή γυναίκα τα βγάζει δύσκολα πέρα, καθώς εργάζεται σε φαστ φουντ με μερική απασχόληση και παίρνει μόλις 380 ευρώ το μήνα. Έχοντας χάσει την ελπίδα να βρει μια σωστή δουλειά, δηλώνει «ευτυχισμένη εάν βρίσκει έστω και μία δουλειά ημιαπασχόλησης.
Από το Καστελόριζο πέρασαν 8 χρόνια και 3 πακέτα διάσωσης
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το εισόδημα μειώθηκε κατά ένα τρίτο κατά μέσο όρο. Στις 23 Απριλίου 2010, ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου έκανε τηλεοπτικό διάγγελμα από το γραφικό τοπίο του λιμανιού στο μικρό νησί του Καστελόριζου.
Η υπερχρεωμένη χώρα δεν είχε πλέον χρήματα για να βγει στις χρηματοπιστωτικές αγορές. «Η Ελλάδα χρεοκόπησε. Ο Παπανδρέου συνέκρινε την Ελλάδα με ένα βυθισμένο πλοίο. Το SOS εισακούστηκε. Μέσα σε μια εβδομάδα, οι χώρες της ευρωζώνης και το ΔΝΤ διαθέτουν δάνεια 110 δισ. Ευρώ στην Ελλάδα», αναφέρει το δημοσίευμα. Οκτώ χρόνια και τρία πακέτα διάσωσης μετά, ο κίνδυνος της κρατικής χρεοκοπίας απομακρύνεται. Η χώρα παρουσιάζει πρωτογενή πλεονάσματα, έναντι ελλειμμάτων.
«Αλλά σε ποια τιμή;» ρωτά η εφημερίδα. Τα μέτρα λιτότητας οδήγησαν στη βαθύτερη και πιο παρατεταμένη ύφεση που είχε ποτέ μια ευρωπαϊκή χώρα σε καιρό ειρήνης. Η οικονομική παραγωγή μειώθηκε, δεκάδες χιλιάδες εταιρείες χρεοκόπησαν, τα εισοδήματα μειώθηκαν, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε.
«Κανείς δεν παίρνει ναύτη στην ηλικία μου»
Ο συντάκτης της εφημερίδας μίλησε με τον 61χρονο Μάκη, που δούλευε ως ναυτικός για 32 χρόνια.
«Το 2013 η ναυτιλιακή εταιρεία χρεοκόπησε. Από τότε είμαι άνεργος, κανείς δεν παίρνει ναύτη στην ηλικία μου», λέει ο Μάκης. Όταν εξαντλήθηκαν οι οικονομίες του, έχασε το διαμέρισμά του. Τώρα ζει ως άστεγος στο λιμάνι του Πειραιά, ενώ σε τέσσερα χρόνια ευελπιστεί ότι θα πάρει σύνταξη. «Δεν θα είναι πολύ, αλλά ελπίζω για μια στέγη πάνω από το κεφάλι μου», λέει.
Η Ελλάδα έχει αφήσει πίσω την κρίση στα χαρτιά
Ο καθηγητής οικονομικών Σάββας Ρομπόλης τονίζει «φοβάμαι μια έκρηξη της φτώχειας». Η Ελλάδα, στα χαρτιά, έχει αφήσει πίσω της την κρίση. Ανησυχίες εκφράζει και ο Erwin Schrümpf, που εκτιμά ότι η ανθρωπιστική κρίση «θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο στα επόμενα χρόνια και οι άνθρωποι θα υποφέρουν ακόμη περισσότερο».
Παρά τη βοήθεια, το χρέος αυξήθηκε
Την ίδια ώρα, παρά τα δάνεια, ύψους 275 δισ. ευρώ που διατέθηκαν από το 2010, αλλά και την περικοπή χρέους το 2012, η Ελλάδα έχει υψηλότερο χρέος από ποτέ. Ο δείκτης αυξήθηκε από 127% του ΑΕΠ το 2009 στο 183% σήμερα. Τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους δόθηκαν με αντάλλαγμα τη δέσμευση της Αθήνας για αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία μέχρι το 2060.
«Η χώρα δεν έχει κάνει μετάβαση σε οικονομία που βασίζεται στην καινοτομία»
Ο οικονομολόγος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) στο Βερολίνο, Αλέξανδρος Κρητικός επισημαίνει ότι η χώρα δεν έχει κάνει ακόμη τη μετάβαση σε μια οικονομία που να στηρίζεται στην καινοτομία. «Δεν υπήρξε καμία προσπάθεια να περιοριστεί η γραφειοκρατία και η ρύθμιση, ώστε η χώρα να είναι ελκυστική για να παραμείνουν οι καινοτόμες επιχειρήσεις» αναφέρει.
Περίπου 500.000 Έλληνες έφυγαν στο εξωτερικό
Την ίδια ώρα, περίπου 500.000 Έλληνες μετανάστευσαν στο εξωτερικό τα χρόνια της κρίσης, κυρίως επιστήμονες και άρτια καταρτισμένοι επαγγελματίες.
«Οι περισσότεροι απ' αυτούς δεν έφυγαν λόγω της ανεργίας ή των κακουχιών, αλλά από το “ελληνικό σύστημα” - νεποτισμός, πολιτικό αδιέξοδο και κοινωνική απάθεια», λέει ο σκηνοθέτης Νίκος Σταμπουλόπουλος.
Ο ίδιος μετανάστευσε στο Άμστερνταμ το 2009. Το 2014 επέστρεψε στην Αθήνα όπου διαχειρίζεται τον ιστότοπο «Νέα Διασπορά», μέσω του οποίου μπορεί να υπάρξει δικτύωση και ανταλλαγή ιδεών.
«Η Ελλάδα έχει χάσει εκατοντάδες χιλιάδες από τα μεγαλύτερα ταλέντα της τα τελευταία χρόνια. Αυτή είναι η χειρότερη μακροπρόθεσμη συνέπεια της κρίσης», δηλώνει ο σκηνοθέτης.