Όσο το κλίμα στην οικονομία δεν βελτιώνεται και η οικονομική δραστηριότητα παραμένει στάσιμη, οι πολίτες δεν θα μπορούν να πληρώσουν ούτε τις μειωμένες δόσεις που «κερδίζουν» όταν ρυθμίζουν τις οφειλές τους.
Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα των τραπεζών, όπου ακόμη και οι μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις δεν φέρνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα εν μέσω αβεβαιότητας για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και ανησυχιών για νέα μέτρα.
Πρόσφατες μελέτες για τη μέχρι σήμερα διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, καταλήγουν στο… αυτονόητο συμπέρασμα. Ότι η ανάκαμψη της οικονομίας αποτελεί τον πιο καθοριστικό παράγοντα στη μάχη των τραπεζών με τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs).
Στο μεταξύ οι επιβαρύνσεις πάσης φύσεως μεγαλώνουν για τους πολίτες και μαζί τους αυξάνονται και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες, ΔΕΗ κλπ.
Το ιδιωτικό ληξιπρόθεσμο χρέος ξεπερνά τα 230 δισ. ευρώ προκαλώντας συνθήκες πνιγμού στην πραγματική οικονομία. Τουλάχιστον ένας στους δύο φορολογούμενους έχει κάποια οφειλή, την ώρα που ένα στα δύο δάνεια δεν εξυπηρετείται κανονικά. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία ανέρχονται σε 95 δισ. ευρώ, προς ασφαλιστικά ταμεία σε 20 δισ. ευρώ και προς τις τράπεζες σε 107 δισ. ευρώ.
Οι τράπεζες, στην προσπάθειά τους αφενός να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) και αφετέρου να δώσουν ανάσα στους δανειολήπτες, ρυθμίζουν χιλιάδες δάνεια σε σχεδόν καθημερινή βάση. Όμως οι ρυθμίσεις αφορούν ολοένα περισσότερο ήδη ρυθμισμένα δάνεια. Η συγκεκριμένη, μάλιστα, τάση ενισχύθηκε από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Ιούνιο του 2016.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος που παρατίθενται στην πρόσφατη Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος, το ποσοστό των ρυθμισμένων δανείων που υπόκεινται εκ νέου σε ρύθμιση αυξήθηκε σε 37,5% τον Ιούνιο του 2016, από 24,8% τον Ιούνιο του 2015. Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι από το καλοκαίρι του 2015, σε περιβάλλον capital controls και διαδοχικών φορολογικών αυξήσεων, οι πολίτες σταμάτησαν να πληρώνουν ακόμη και τις μειωμένες δόσεις.
Η τάση είναι, σύμφωνα με την ΤτΕ, περισσότερο εμφανής για τα δάνεια τα οποία είχαν ρυθμιστεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, γεγονός το οποίο δημιουργεί αμφιβολίες ως προς τη δυνατότητα των τραπεζών να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα NPEs. Και αυτό γιατί μέχρι σήμερα επικρατούσε η αντίληψη ότι οι βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις δεν έχουν αποτέλεσμα κυρίως λόγω του οικονομικού σοκ μετά το τέλος της περιόδου μειωμένης δόσης.