Mεγάλες αλλαγές σε όρια ηλικίας και συντάξεις φέρνει το 2019 αγγίζοντας εκατοµµύρια ασφαλισµένους και συνταξιούχους που συνεχίζουν να τα βγάζουν πολύ δύσκολα τόσο με την ληστρική φορολογία των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ όσο και με την σκληρή καθημερινότητα.
Το νέο πλαίσιο που διαµορφώνεται µε βάση ισχύουσες και αναµενόµενες διατάξεις, επηρεάζει όσους θέλουν να εξαγοράσουν πλασµατικά έτη, όσους υπολογίζουν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, όλους τους συνταξιούχους πλην ΟΓΑ κ.ά.
Οι πιο σημαντικές από αυτές τις αλλαγές είναι οι εξής:
Tι αλλάζει με τον επανυπολογισµό των παλαιών συντάξεων χωρίς περικοπές
Η εφαρµογή του επανυπολογισµού από το 2019 για δύο εκατοµµύρια συνταξιούχους δηµιουργεί στα χαρτιά νέο ποσό σύνταξης, το οποίο για τη µεγάλη πλειονότητα συµπληρώνεται µε «επιπλέον ποσό», σύμφωνα με το δημοσίευμα του ΕΘΝΟΥΣ.
Η κατάργηση των περικοπών διασώζει τις αποδοχές για 1,4 εκατ. συνταξιούχους και προστατεύει τα ποσά που εισπράττουν σήµερα οι εν λόγω δικαιούχοι από κύριες συντάξεις, επικουρικές και συγκαταβαλλόµενα οικογενειακά επιδόµατα.
Ολοι κινδύνευαν µε µειώσεις έως και 18% επειδή η σύνταξή τους βγαίνει µε τον νέο τρόπο υπολογισµού µικρότερη από αυτή που εισπράττουν σήµερα. Η σύνταξή τους θα αλλάξει στα χαρτιά από τον Ιανουάριο, ενώ θα διατηρήσουν στην τσέπη ολόκληρο το ποσό που λαµβάνουν.
Το επιπλέον ποσό θα είναι το συµπλήρωµα της νέας τους σύνταξης. Από την άλλη, 620.000 συνταξιούχοι θα δουν σταδιακές αυξήσεις στις αποδοχές τους από το 2019, επειδή η νέα τους σύνταξη βγαίνει υψηλότερη από αυτή που εισπράττουν σήµερα.
Αυτοί θα λάβουν την αύξηση που δικαιούνται σε 5 ετήσιες δόσεις, δηλαδή από το 2019 µέχρι και το 2023. Εκτός αναπροσαρµογής βρίσκονται εξαρχής οι 600.000 συνταξιούχοι του πρ. ΟΓΑ
Τι θα ισχύει για νέους συνταξιούχους μετά την 1/1/2019
Και βεβαίως καταγράφονται και οι μεγάλοι χαμένοι που είναι οι συνταξιούχοι οι οποίοι θα αποχωρήσουν μετά τον Ιανουάριο του 2019.
Γι’ αυτούς θα εφαρμοστεί πλήρως ο νόμος Κατρούγκαλου με αποτέλεσμα να υποστούν μειώσεις που φθάνουν ακόμη και το 30% σε σχέση με τις συντάξεις που θα ελάμβαναν προ του Μαΐου 2016.
Η νομοθετική διάταξη διατηρεί παλαιότερο νόμο (του 2017) σύμφωνα με τον οποίο οι συντάξεις μετά το 2019 θα παραμείνουν «παγωμένες» έως το 2022. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι παλαιές συντάξεις μπορεί να μη μειωθούν κατά 18%, αλλά παλαιές και νέες θα υποστούν απώλειες της τάξεως του 8% μέχρι το 2022 εξαιτίας του πληθωρισμού, ο οποίος εκτιμάται 2% μεσοσταθμικά ετησίως.
Ωστόσο, ούτε μετά την ημερομηνία αυτή (το 2022) θα λάβουν αυξήσεις, έως ότου εξισωθούν με τις λεγόμενες νέες συντάξεις, δηλαδή αυτές που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 με τον νέο τρόπο υπολογισμού.
Αυξήσεις θα λαμβάνουν – μετά το 2022 – μόνο οι νέες συντάξεις, προκειμένου να καλυφθεί η διαφορά. Οι αυξήσεις μετά το 2022 θα διαμορφώνονται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή.
Συντάξεις χηρείας
Διορθώσεις στις ρυθµίσεις του νόµου Κατρούγκαλου για τις συντάξεις χηρείας έχουν προαναγγείλει για το 2019 αξιωµατούχοι του υπουργείου Εργασίας. Υπενθυµίζεται πως το νέο καθεστώς προβλέπει όριο ηλικίας 55 ετών για τη δικαίωση συντάξεων χηρείας διά βίου. Οσες χήρες είναι µικρότερες από 55 ετών και δεν έχουν ανήλικα παιδιά λαµβάνουν την σύνταξη χηρείας για µια 3ετία και µετά θα πρέπει να τη χάσουν.
Οσες είναι 52-55 ετών τη στιγµή του θανάτου δικαιούνται να λάβουν ξανά τη σύνταξη όταν γίνουν 67. ∆εδοµένου ότι η ρύθµιση τέθηκε σε εφαρµογή για πρώτη φορά τον Μάιο του 2016, το πρώτο «ψαλίδι» για δικαιούχους που είναι µικρότεροι από 55 και χωρίς ανήλικα παιδιά πρέπει να µπει σε εφαρµογή τον Μάιο του 2019.
Μπροστά σε αυτό το ενδεχόµενο στο τραπέζι βρίσκεται η επανεξέταση του ισχύοντος καθεστώτος. Το βασικό σενάριο προβλέπει αναστολή της περικοπής των συντάξεων χηρείας µε «ρήτρα» ανεργίας.
Αυτό σηµαίνει πως θα µπορούσε, για παράδειγµα, να υπάρξει ρύθµιση η οποία θα αναστέλλει υπό προϋποθέσεις το µέτρο της περικοπής της σύνταξης λόγω ηλικιακού ορίου, έως ότου το ποσοστό της ανεργίας διαµορφωθεί κάτω από ένα συγκεκριµένο όριο. Στο επίκεντρο της νέας ρύθµισης βρίσκονται χιλιάδες δικαιούχοι που ήταν 52-55 ετών τη στιγµή του θανάτου και δεν έχουν ανήλικα παιδιά ή παιδιά σπουδαστές.
Περικοπή και κατάργηση ΕΚΑΣ
Το 2019 είναι η τελευταία χρονιά κατά την οποία χορηγείται ΕΚΑΣ στο ύψος των 12 ευρώ τον µήνα. Οι προϋποθέσεις είναι ίδιες µε το 2018. Υπενθυµίζεται πως:
α) Σε περιπτώσεις συνταξιούχων µε ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω που στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ, χορηγείται έκτακτη µηνιαία οικονοµική ενίσχυση ισόποση µε την παροχή του ΕΚΑΣ 2019 που έχει απολεσθεί.
β) Σε περιπτώσεις συζύγων-συνταξιούχων που και οι δύο στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ, χορηγείται έκτακτη µηνιαία οικονοµική ενίσχυση στον σύζυγο µε το µικρότερο ατοµικό εισόδηµα, ισόποση µε την παροχή του ΕΚΑΣ 2019 που έχει απολεσθεί.
γ) Απαλλάσσονται από τη συµµετοχή στη φαρµακευτική δαπάνη όλοι όσοι στερούνται την παροχή ΕΚΑΣ µέχρι την τελική κατάργησή του. Το δικαιούµενο ποσό ΕΚΑΣ ισούται µε τα 2/3 του πλήρους ποσού για τους συνταξιούχους.
Αλλαγές στο κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών σε Δηµόσιο και ιδιωτικό τοµέα
Ανατροπές στο κόστος των πλασµατικών ετών ασφάλισης φέρνει το 2019. Ειδικότερα, το κόστος αυξάνεται για τους δηµοσίους υπαλλήλους, ενώ µειώνεται για ελεύθερους επαγγελµατίες, αγρότες και αυτοαπασχολούµενους.
Αναλυτικά, από την 1 Ιανουαρίου 2019 συνεχίζεται η µεταβατική περίοδος αύξησης των ασφαλίστρων που πληρώνει το ∆ηµόσιο στον ΕΦΚΑ για τους υπαλλήλους. Στο πλαίσιο αυτό διαµορφώνεται το 2019 στο 10% η εργοδοτική εισφορά, ενώ η εργατική είναι στο 6,67%. Αυτό σηµαίνει πως από την 1η Ιανουαρίου 2019 το κόστος εξαγοράς επιβαρύνεται, µε συνέπεια να απαιτείται η καταβολή του 16,67% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου ανά µήνα εξαγοράς. Το 2018 το κόστος είχε διαµορφωθεί στο 13,33% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου τον µήνα υποβολής της εξαγοράς.
Η επιβάρυνση, δηλαδή, φτάνει στις 3,34 ποσοστιαίες µονάδες. Προσοχή, η εν λόγω αλλαγή στο κόστος δεν αφορά υπαλλήλους που ήδη έχουν υποβάλει σχετική αίτηση εξαγοράς. Νέο τοπίο διαµορφώνεται και στην εξαγορά πλασµατικών ετών ασφάλισης για 1,5 εκατοµµύριο µη µισθωτούς, δηλαδή ελεύθερους επαγγελµατίες (πρ. ΟΑΕΕ), αυτοαπασχολούµενους-επιστήµονες (πρ. ΕΤΑΑ) και αγρότες (πρ. ΟΓΑ).
Η µείωση του βασικού ασφαλίστρου για σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ από το 20% στο 13,33% παρασύρει το κόστος των πλασµατικών ετών ασφάλισης που µπορούν να εξαγοράσουν οι επιτηδευµατίες προκειµένου να βγουν νωρίτερα στην σύνταξη.
Αυτό σηµαίνει πως εντός της 5ετίας 2019 - 2023 τουλάχιστον 100.000 µη µισθωτοί µπορούν να συνταξιοδοτηθούν έως και επτά χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο ηλικίας, κερδίζοντας από 360 ευρώ έως και 4.691 ευρώ για κάθε πλήρες πλασµατικό έτος (12 µήνες) που αναγνωρίζουν.
H µείωση κατά 6,67% που έρχεται από την 1η Ιανουαρίου 2019 στο ασφάλιστρο του 20%, όπως επίσης και η αποµείωση του ασφαλίστρου των αγροτών από το 18% στο 12%, ακουµπά και το κόστος εξαγοράς πλασµατικών ετών γι’ αυτές τις κατηγορίες των ασφαλισµένων. Οσο αυξάνει το ασφαλιστέο εισόδηµα τόσο διογκώνεται το όφελος για τους επιτηδευµατίες που θα σπεύσουν να αναγνωρίσουν πλασµατικά έτη ασφάλισης.
Αντίθετα, όσοι καταβάλλουν το ελάχιστο ασφάλιστρο, δηλαδή εµπίπτουν στο κατώτατο πλαφόν των 117,2 ευρώ εισφορά για κύρια σύνταξη (εισόδηµα έως 586 ευρώ το µήνα), δεν επηρεάζονται από την εν λόγω µείωση ως προς το κόστος εξαγοράς, αφού η κατώτατη βάση υπολογισµού θα µείνει ανέπαφη.
Παραδείγματα
1. ∆ηµόσιος υπάλληλος µε αποδοχές 1.400 ευρώ, εφόσον υποβάλει αίτηση για εξαγορά πλασµατικών ετών µέχρι τις 31 ∆εκεµβρίου 2018, θα κληθεί να καταβάλει για την εξαγορά ποσό που θα αναλογεί σε 186,62 ευρώ / µήνα. Από την 1η Ιανουαρίου 2019 το εν λόγω κόστος θα διαµορφωθεί σε 233,24 ευρώ / µήνα.
2. Ελεύθερος επαγγελµατίας του πρ. ΟΑΕΕ µε µηνιαίο καθαρό φορολογητέο εισόδηµα 1.800 ευρώ θα πλήρωνε για κάθε µήνα αναγνώρισης 360 ευρώ έως το 2018, ενώ από το 2019 θα καταβάλει 240 ευρώ για κάθε µήνα αναγνώρισης. Το όφελος φτάνει στα 120 ευρώ για κάθε µήνα αναγνώρισης.