Κατά μέσο όρο 12.000 ευρώ πρέπει να καταβάλουν 10.000 ελεύθεροι επαγγελματίες για να βγουν στη σύνταξη φέτος, δεδομένου ότι θεμελιώνουν το σχετικό δικαίωμα αλλά δεν μπορούν γιατί έχουν χρέη στα Ταμεία.
Ουσιαστικά, σε αυτήν τη θέση βρίσκονται περίπου 3 στους 4 επαγγελματίες, που μπορούν από φέτος –αν, βεβαίως, το επιθυμούν– να βγουν στην σύνταξη.
Όπως αναφέρουν στο «Κεφάλαιο» αρμόδια στελέχη του υπ. Εργασίας, έχουν ήδη προϋπολογίσει ότι ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) θα εισπράξει συνολικά 120 εκατ. ευρώ από ρυθμίσεις οφειλών των 10.000 υπό συνταξιοδότηση αυτασφαλισμένων οι οποίοι θα καταθέσουν τα δικαιολογητικά τους κατά τη διάρκεια του 2018.
Αν οι ασφαλισμένοι αυτοί δεν ρυθμίσουν τις οφειλές τους μέσω του σταδιακού συμψηφισμού τους με τις συντάξεις τους, δεν θα μπορούν να πάρουν ούτε σεντ από τον ΕΦΚΑ (στον οποίο έχει ενταχθεί ο ΟΑΕΕ), ακόμα και αν έχουν συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης.
Ο λόγος για τον αποκλεισμό των εμπόρων, βιοτεχνών και άλλων αυτοαπασχολουμένων από τη σύνταξη είναι πως ο ΕΦΚΑ δεν δίνει ούτε καν την ελάχιστη εθνική σύνταξη των 345 ευρώ σε όσους επαγγελματίες χρωστούν παλιότερες εισφορές.
Με άλλα λόγια, το Δημόσιο δεν παρέχει ούτε καν τη σύνταξη αυτή που αντιστοιχεί σε ποσό κάτω και από το επίδομα ανεργίας, ακόμα και σε αυτούς που έχουν κλείσει τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης στα 67 έτη τους.
Η μόνη δυνατότητα που δίνει στους οφειλέτες του ΕΦΚΑ είναι να εξοφλήσουν τις ληξιπρόθεσμες εισφορές τους σε έως 40 δόσεις μέσω παρακράτησης στις συντάξεις τους. Με τον όρο, όμως, ότι οι οφειλές τους δεν ξεπερνούν τα 20.000 ευρώ.
Αν τα ξεπερνούν, τότε πρέπει να πληρώσουν εφάπαξ τη διαφορά μεταξύ του ανωτάτου ορίου της οφειλής που μπορεί να ρυθμιστεί σε έως 40 δόσεις (20.000 ευρώ) και της συνολικής οφειλής τους. Έπειτα μπορούν να εξοφλήσουν την οφειλή των 20.000 ευρώ μέσω έως 40 μηνιαίων παρακρατήσεων στις συντάξεις.
Ωστόσο, αν σκεφτεί κανείς πως η ελάχιστη προσωρινή σύνταξη την οποία λαμβάνει –εφόσον το αιτηθεί– ένας ασφαλισμένος μέχρι να λάβει την οριστική σύνταξή του ανέρχεται σε 384 ευρώ, τότε όποιος συνταξιούχους ενταχθεί στη ρύθμιση των 40 δόσεων για την αποπληρωμή των οφειλών του ενδέχεται να λάβει μηδενική –σχεδόν– σύνταξη.
Αλλά, ακόμα, και αν λάβει την οριστική του σύνταξη, αυτή θα είναι τόσο χαμηλή λόγω του υπολογισμού της με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου, που και πάλι θα του μένουν ψίχουλα.
Παράδειγμα
Έστω ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ με 40 έτη ασφάλισης έκανε αίτηση στον ΕΦΚΑ για κύρια σύνταξη την 1/4/2018.
Δικαιούται, βάσει των διατάξεων που ισχύουν από 12/5/2016, οριστική σύνταξη 988 ευρώ και προσωρινή σύνταξη 706 ευρώ (μηνιαίες αποδοχές κατά το τελευταίο 12μηνο απασχόλησης 1.412 ευρώ : 2).
Ωστόσο, ο ίδιος αυτασφαλισμένος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές στον ΕΦΚΑ ύψους 22.000 ευρώ.
Για να λάβει έστω και προσωρινή σύνταξη, θα πρέπει να καταβάλει τουλάχιστον 2.000 ευρώ εφάπαξ και έπειτα να ρυθμίσει σε έως 40 ισόποσες μηνιαίες δόσεις το υπόλοιπο της οφειλής του, ύψους 20.000 ευρώ. Έτσι, προκύπτει μηνιαία δόση ύψους 500 ευρώ, την οποία θα πληρώνει κάθε μήνα έμμεσα μέσω της παρακράτησης που θα του κάνει ο ΕΦΚΑ.
Η μηνιαία παρακράτηση αυτή θα ξεκινήσει από τον Μάιο του 2018, που θα λάβει την προσωρινή σύνταξη, και θα σταματήσει τον Οκτώβριο του 2021, οπότε θα ολοκληρωθεί το 40μηνο της ρύθμισης.
Με άλλα λόγια, για όσο διάστημα ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος εισπράττει μόνο προσωρινή σύνταξη, θα παίρνει «στο χέρι» μόλις 206 ευρώ (προσωρινή σύνταξη 706 ευρώ – μηνιαία παρακράτηση για την εξόφληση των χρεών του ύψους 500 ευρώ).
Ο μέσος όρος αναμονής της οριστικής σύνταξης για τους ασφαλισμένους του τέως ΟΑΕΕ ανέρχεται σε 12 μήνες.
Άρα, από τον Μάιο του 2019 ο συγκεκριμένος συνταξιούχους θα εισπράττει κάθε μήνα μόλις 488 ευρώ (οριστική σύνταξη 988 – μηνιαία παρακράτηση για εξόφληση οφειλής ύψους 500 ευρώ).