Δεν συμμερίζονται οι Βρυξέλλες την... βεβαιότητα του υπουργού Επικρατείας, Χριστόφορου Βερναρδάκη, για τη διανομή κοινωνικού μερίσματος 1.000 ευρώ σε 1.000.000 ανθρώπους φέτος.
Και αυτό, καθώς δηλώνουν ότι προτεραιότητα από οποιαδήποτε υπεραπόδοση των εσόδων, έχουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ελληνικού κράτους.
Οι Βρυξέλλες θέλουν να αποφύγουν τα περσινά «παρατράγουδα» με τον «μποναμά» του πρωθυπουργού και το όποιο πλεόνασμα να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά, με πρώτο μέλημα όμως τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, οι οποίες εκτιμώνται ακόμη σε μεγάλα επίπεδα.
Επίσης υπάρχουν ακόμη 800 εκατ. ευρώ στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM), έτοιμα να διατεθούν άμεσα για την αποπληρωμή των ληξιπροθέσμων, αναμένοντας όμως μέχρι το τέλος του μήνα τα απαραίτητα δεδομένα από την ευρωπαϊκή πλευρά.
Το μεγάλο στοίχημα της τρίτης αξιολόγησης και το χρονοδιάγραμμά της
Στο μεγαλύτερο στοίχημα της ελληνικής κυβέρνησης, με πολλά ερωτηματικά, εξελίσσεται για την ελληνική κυβέρνηση η τρίτη αξιολόγηση, με τις Βρυξέλλες να εκτιμούν πως τόσο η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές όσο και τα μέτρα για το χρέος βασίζονται στην ομαλή κατάληξή της. Πιθανή καθυστέρηση θα παρουσίαζε μεγάλες δυσκολίες και επιπλοκές σε όλα αυτά τα ζητήματα.
Αύριο επιστρέφουν τα τεχνικά κλιμάκια στην Αθήνα, έτσι ώστε οι τεχνοκράτες να ξεκινήσουν να εργάζονται με τις ελληνικές αρχές. Έπειτα, οι επικεφαλής των θεσμών θα ξεκινήσουν τις επαφές τους με τις Αρχές τη Δευτέρα 23 Οκτωβρίου και οι διεργασίες θα συνεχίσουν έως την Παρασκευή, όταν και οι εκπρόσωποι των θεσμών θα επιστρέψουν στις Βρυξέλλες.
Αν όλα πάνε καλά, οι θεσμοί θα επιστρέψουν στο τέλος Νοεμβρίου, για να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις, με στόχο και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Υπάρχει ένα σημαντικό χρονοδιάγραμμα, το οποίο θα καθορίσει πολλά για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Η τρίτη αξιολόγηση πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν, ιδεατά με την επίτευξη μιας συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο πριν τα Χριστούγεννα, έτσι ώστε η εφαρμογή τους να έχει γίνει μέχρι το τέλος του έτους.
Συνεπώς, η τρίτη αξιολόγηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί μάξιμουμ μέχρι τον Ιανουάριο ή Φεβρουάριο, έτσι ώστε να δοθεί αρκετός χρόνος στην ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του προγράμματος.
Οι αποφάσεις για το χρέος έτσι μετακυλίονται μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου, δεδομένου πως όλα πρέπει να ολοκληρωθούν πριν τις 20 Αυγούστου, καθώς ολοκληρώνεται το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.
Πρόβλημα στα έσοδα δυναμιτίζει και τα αντίμετρα της κυβέρνησης
Για τις Βρυξέλλες, ύψιστης σημασίας είναι επίσης ο προϋπολογισμός του 2018 και ιδιαίτερα το θέμα του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5%. Σε γενικές γραμμές εκτιμάται πως είμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ερωτηματικά δημιουργούν οι δυσκολίες στα έσοδα, ιδιαίτερα σε αυτά από τους φόρους εισοδήματος.
Οι Βρυξέλλες σε αυτή τη φάση δεν συζητούν για νέα μέτρα με τις ελληνικές αρχές, καθώς αυτό που ενδιαφέρει είναι η πλήρης εφαρμογή των συμφωνηθέντων.
Η εκτίμηση των Βρυξελλών όμως είναι πως μικρότερα μέτρα σημαίνει και ανικανότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει στην παροχή των λεγόμενων αντίμετρων, που έταζε η κυβέρνηση για στήριξη των πολιτών που θα δέχονταν νέες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και αφορολόγητο.
Τι πιστεύουν οι Βρυξέλλες
Το γενικότερο κλίμα στις Βρυξέλλες είναι μια συγκρατημένη αισιοδοξία ως προς την τήρηση του χρονικού πλαισίου για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και πως όλα θα κριθούν από τη διάθεση της ελληνικής πλευράς να προχωρήσει στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων και να μην κάνει πίσω στα συμφωνηθέντα.
Η συγκρατημένη αισιοδοξία πηγάζει από δύο παράγοντες: αρχικά την ικανοποιητική ρευστότητα του ελληνικού κράτους, καθώς δεν υπάρχουν μεγάλες αποπληρωμές στο άμεσο μέλλον και επίσης στο γεγονός πως η τρίτη αξιολόγηση δεν είναι τόσο πολιτικά δύσκολη, καθώς το κύριο ζήτημα της είναι να εφαρμοστούν όσα έχουν συμφωνηθεί στις προηγούμενες δύο.
Σύμβολο των προβλημάτων το Ελληνικό
Δυσαρέσκεια επικρατεί στις Βρυξέλλες και για την επένδυση στο Ελληνικό. Οι καθυστερήσεις σε μια τόσο μεγάλη επένδυση φέρνουν δυσφορία στις Βρυξέλλες, που εκτιμούν πως η επιτυχία της θα δώσει θετική ώθηση για επόμενες επενδύσεις, δημιουργώντας έτσι εργασίες και ανάπτυξη.
Οι Βρυξέλλες θεωρούν πως στην Ελλάδα υπάρχει μια απλοϊκή εντύπωση για τις επενδύσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις, καθώς η αξιοποίηση ανενεργών κεφαλαίων δεν επιφέρει έσοδα μόνο από τη πώληση, αλλά και σε βάθος χρόνου.
Στο τραπεζικό
Αναφορικά με τη χρηματοοικονομικό σκέλος της τρίτης αξιολόγησης, η προσοχή εστιάζεται στη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας (με έμφαση στην ανάγκη επίλυσης του ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της έναρξης των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών), στην πλήρη λειτουργία του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, στις αλλαγές στην αγορά εργασίας και στην ανάγκη ολοκλήρωσης και εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση.
Τι σημαίνει μια έγκαιρη αξιολόγηση της τρίτης αξιολόγησης;
Με την έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την εκταμίευση της δόσης μέχρι τον Φεβρουάριο η Ελλάδα κερδίζει τρία πράγματα. Αρχικά δημιουργεί ένα «μαξιλάρι ρευστότητας» περί τα οκτώ δισ. για την έξοδό της στις αγορές, έπειτα δίνει ένα μήνυμα σταθερότητας στις αγορές και τέλος δίνει αρκετό χρόνο στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ευρώζωνης να καθορίσουν ακριβώς τα μέτρα του χρέους.
Οι Βρυξέλλες εικάζουν πως όσο περισσότερος χρόνος δοθεί, τόσο καλύτερα για το χρέος.