Τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής δεν θα έπρεπε να είναι αντικείμενο ευτέλειας και δημοκοπιας.
Έχει χυθεί πολύ μελάνι για την κρίση των Ιμίων. Για το τι έγινε τα μοιραία εικοσιτετράωρα και για το τι έπρεπε να γίνει. Χωρίς αμφιβολία, υπήρξαν λάθη. Αλλά –όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις– οι ευθύνες μπαίνουν στον ανεμιστήρα…
Του Στέλιου Κοντέα*
– Η ανάρτηση της ελληνικής σημαίας στη βραχονησίδα.
Πραγματοποιήθηκε από τον δήμαρχο Καλύμνου. «Μη αρμόδια πρόσωπα μπορούν εύκολα, ασκώντας ιδιωτική διπλωματία, να σύρουν μια χώρα σχεδόν στα πρόθυρα του πολέμου. Κάτι που θα πρέπει αυστηρά να αποφεύγεται στο μέλλον» (βλέπε υποσημείωση 1).
- Η μη φύλαξη της δυτικής Ίμιας από τον ελληνικό στρατό.
Δεν πραγματοποιήθηκε από τη στρατιωτική ηγεσία, παρά τη σαφή εντολή που είχε λάβει από την πολιτική.
– Η αποστολή του ελικοπτέρου υπό άσχημες καιρικές συνθήκες, που κατέληξε στον θάνατο τριών αθώων ανθρώπων κατά την άσκηση του καθήκοντος.
Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι η μοιραία απόφαση πάρθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
– Η πραγματοποίηση της πολιτικής σύσκεψης στη Βουλή και όχι στο Πεντάγωνο.
Προφανώς, οι αποφάσεις θα ήταν ορθότερο να λαμβάνονται στο κέντρο επιχειρήσεων. Αν, όμως, αναλογιστούμε ότι η Ελλάδα για μήνες μέχρι την κρίση των Ιμίων δεν είχε πρωθυπουργό (γιατί ο ετοιμοθάνατος δεν παραιτείτο), ο τόπος λήψης των αποφάσεων μοιάζει παρωνυχίδα...
– Η παρουσία του υπουργού Εξωτερικών σε τηλεοπτική εκπομπή κατά την κορύφωση της κρίσης.
Καθότι προγραμματισμένη, κρίθηκε πως η ματαίωσή της θα προκαλούσε πανικό στην κοινή γνώμη.
– Οι δημόσιες ευχαριστίες του πρωθυπουργού στην κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη βοήθειά της στην επίλυση της κρίσεως.
Αν και σίγουρα προκάλεσαν το δημόσιο αίσθημα σε ένα ευερέθιστο υπερπατριωτικό ακροατήριο, το αποτέλεσμα των εκλογών που ακολούθησαν (λίγους μήνες μετά) κατέδειξε πως ο ελληνικός λαός, στην πλειοψηφία του, είχε ωριμότερη κρίση. Γι’ αυτό και η αξιωματική αντιπολίτευση, που έκανε το λάθος να πολιτικοποιήσει το θέμα, είδε τα εκλογικά της ποσοστά –παρότι βρισκόταν στην αντιπολίτευση– να μειώνονται…
Προ Ιμίων, οι υπερπατριώτες οδήγησαν την Ελλάδα σε καταστροφές όπως η μικρασιατική και τραγωδίες όπως η κυπριακή. Στα Ίμια, η Ελλάδα απέφυγε την εμπλοκή της σε έναν πόλεμο με την Τουρκία, που είναι βέβαιο ότι θα είχε καταστροφικές συνέπειες και θα τη γυρνούσε χρόνια πίσω. Όπως επίσης, απέφυγε να συρθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την άλλη πλευρά του Αιγαίου, που αμφισβητεί –μόνιμα αλλά αδικαιολόγητα– το νομικό του καθεστώς. Αποδέχτηκε μόνο τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για την επίλυση του θέματος της υφαλοκρηπίδας. Θέμα για το οποίο η Τουρκία δεν έχει κανένα νομικό έρεισμα (βλέπε υποσημείωση 2)...
Υποσημειώσεις:
- Τη δήλωση αυτή είχε κάνει στην τηλεοπτική εκπομπή «Οι Φάκελοι» ο κύριος Θάνος Ντόκος, Διδάκτορας Διεθνών Σχέσεων & Στρατηγικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Cambridge, νυν Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).
- Σύμφωνα με τις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Η Τουρκία δεν έχει υπογράψει ακόμα αυτή τη σύμβαση.
*Δημοσιογράφος-αναλυτης