Τις ημέρες που κάποιοι σπεκουλαδόροι από έντυπα, κανάλια και ραδιόφωνα πουλούσαν καταστροφές, λιμούς και καταποντισμούς και μας έλεγαν ότι Ευρώπη και σύμπαν διαλύονται, εμείς πρώτοι στην Ελλάδα δημοσιεύσαμε αποκλειστική δήλωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Σάρλ Μισέλ, που τόνιζε ότι για την αντιμετώπιση της πανδημίας η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει ένα σημαντικό «Σχέδιο Μάρσαλ».
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
Στο ίδιο δε ρεπορτάζ μας τονίζαμε ότι το συνολικό ευρωπαϊκό σχέδιο θα ξεπεράσει τα 3 τρισ. ευρώ.
Σημειώνουμε ότι αυτό το ρεπορτάζ του «Καρφιού», μέσω του ευρωπαϊκού δικτύου δημοσιογράφων, έπαιρνε διαστάσεις και δυο μέρες αργότερα, η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μ. Βεστάγκερ δήλωνε ότι όντως υπάρχει ευρύ πρόγραμμα στήριξης επιχειρήσεων, με έμφαση όμως στην προστασία του ανταγωνισμού. Στην ουσία, η Επίτροπος, που είναι αρμόδια για τον ανταγωνισμό, υπονοούσε ότι τα λαμόγια ας μην ετοιμάζονται για πάρτυ.
Σήμερα, όπως μας λέει ο οικονομολόγος και εκ των προέδρων της «Τζένεραλ Ντραγκονόμικς» Ανατόλ Καλέτσκι, η πρόσφατη γαλλογερμανική πρόταση για τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανάκαμψης, με προίκα 500 δισ. ευρώ, αν τη δει κανείς με ιστορικά κριτήρια, θα μπορούσε να έχει το ίδιο ιστορικό βάρος με
την περίφημη «στιγμή Χάμιλτον» στην Αμερική του 1790.
Τότε δηλαδή που ο πρόεδρος Τόμας Τζέφερσον και ο υπουργός Οικονομικών Αλεξάντερ Χάμιλτον, πρόεδρος επίσης του Ομοσπονδιακού Κόμματος, υπέγραψαν μια συμφωνία δανεισμού, η οποία επέτρεψε οι Ηνωμένες Πολιτείες να γίνουν μια πραγματική πολιτική ομοσπονδία, από συνομοσπονδία που ήταν με μικρή κυβέρνηση.
Την ίδια εκδοχή ας σημειωθεί υποστηρίζει και ο καθηγητής κ. Τζώρτζης Παγουλάτος, που διδάσκει ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομία στο πανεπιστήμιο Αθηνών.
Βεβαίως, κάποιοι θα υποστηρίζουν ότι όλα αυτά είναι υπερβολικά και δείχνουν μια αδικαιολόγητη αισιοδοξία. Η απάντησή μας είναι όχι, αυτό δεν συμβαίνει. Αντιθέτως, η εκτίμηση μας πηγάζει από τη γνώση για το πώς κινείται και προχωράει η διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Γνωρίζουμε με άλλα λόγια πολλές από τις πτυχές της περίφημης «μεθόδου Μονέ».
«Σε περιόδους κρίσεως», έλεγε ο γνωστός «πατέρας της Ευρώπης», «είναι η κατάλληλη ευκαιρία, μέσα από διαπραγματεύσεις, η Ευρώπη να κάνει τα βήματα που χρειάζονται για τη σταδιακή ολοκλήρωσή της». Κάτι τέτοιο συμβαίνει και σήμερα και αυτό είναι που εκνευρίζει αφάνταστα τους ευρωσκεπτικιστές.
Ο στρατηγός ντε Γκωλ ήταν αυτός που έλεγε ότι σε κάθε ενέργεια είναι αποφασιστικό το πρώτο βήμα. Ε, λοιπόν, από πλευράς οικονομικής ενοποίησης της Ε.Ε., μπορούμε να πούμε ότι αυτό έγινε και είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Δεν χωράει καμιά αμφιβολία ότι το προτεινόμενο ποσό για το Ταμείο Ανάκαμψης είναι μικρό, σε μια εποχή που οι πολιτικοί και οι κεντρικοί τραπεζίτες συγκεντρώνουν τρισεκατομμύρια σχεδόν καθημερινά.
Το σχέδιο ανέρχεται μόνο στο 3% του ΑΕΠ της E.E., σε σύγκριση με το 15% του ΑΕΠ που έχει ήδη δεσμευτεί από τη Γερμανία για τη στήριξη της βιομηχανίας. Η δημιουργία οποιουδήποτε σχεδίου ανάκαμψης της E.E. θα απαιτήσει ομόφωνη υποστήριξη από τα 27 κράτη - μέλη της E.E. και αυτό θα συνεπάγεται ασυμβίβαστες αντιδράσεις από χώρες του Βορρά, όπως η Ολλανδία, η Αυστρία, η Φινλανδία και η Σουηδία. Οι χώρες αυτές έχουν αντιταχθεί σθεναρά στη χρηματοδότηση για τα μέλη της E.E. στη Μεσόγειο.
Αλλά το να επικεντρωθούμε σε αυτά τα μειονεκτήματα σημαίνει ότι θα χάσουμε τη σημασία του σχεδίου. Αυτό που κάνει το σχέδιο Μέρκελ και Μακρόν σημαντικό δεν είναι το άθροισμα των χρημάτων ή η προφανής υποστήριξή τους για επιχορηγήσεις για δάνεια. Είναι ο οικονομικός μηχανισμός, για τον οποίο, τόσο η Μέρκελ, όσο και ο Μακρόν δεσμεύονται πλέον δημόσια και πρέπει τώρα να προχωρήσουν ή να δουν τη φήμη τους να δέχεται πλήγμα.
Ο μηχανισμός αυτός έτσι είναι όντως καθοριστικός και σαφώς προωθεί την οικονομική ένωση της Ε.Ε. πέρα από την νομισματική.
Και αυτή η μεγάλη στιγμή της Ευρώπης είναι ό,τι χειρότερο για τους ευρωσκεπτικιστές των άκρων που ήδη ακονίζουν τα μαχαίρια τους ψάχνοντας για νέα συνθήματα και αφηγήματα. Επί ματαίω όμως. «Τα πάντα ρει», έλεγε ο Ηράκλειτος για την ιστορία και αυτό ως φαίνεται κάποιοι έχουν δυσκολία να το καταλάβουν.
Η αποκαλυπτική δήλωση του Σαρλ Μισέλ στο «Καρφί»
Ας θυμηθούμε τι αποκάλυψε μεταξύ άλλων στις 28 Μαρτίου στο «Καρφί» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ:
«Η Ευρώπη όχι μόνο δεν θα διαλυθεί, αλλά θα βγει πιο δυνατή και πιο ενωμένη από την κρίση. Η γενιά μας αυτό το χρωστά στον εαυτό της και θα σταθούμε υπεύθυνοι απέναντι στην ιστορία».
Αυτό είχε δηλώσει στο «Καρφί» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην Βέλγος πρωθυπουργός, κ. Σαρλ Μισέλ, 44 ετών, προσθέτοντας ότι «στη μάχη κατά του κορωνοϊού η στήριξη της ΕΕ προς τα μέλη της είναι χωρίς όρια. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα θα επωφεληθεί και αυτή από το ευρωπαϊκό Σχέδιο Μάρσαλ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με κεφάλαια του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας».
Όπως τόνισε, η σοβαρή οικονομική ύφεση, που αναμένεται φέτος, απαιτεί μια αποφασιστική, φιλόδοξη και συντονισμένη πολιτική απάντηση.
«Πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά, ώστε να διασφαλίσουμε ότι το σοκ παραμένει όσο το δυνατό συντομότερο και όσο το δυνατόν πιο περιορισμένο και δε δημιουργεί μόνιμες ζημίες στις οικονομίες μας και κατ’ επέκταση στη μεσοπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών», επισήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.