Πιο κοντά από ποτέ φέρνει την κανονικότητα η πρώτη μέρα του Ιούνη, με την ελληνική κοινωνία να διανύει τα τελευταία μέτρα πάνω στη «γέφυρα ασφάλειας» που έστησε το κυβερνητικό επιτελείο για τη σταδιακή μετάβαση στην ομαλότητα, καθώς επαναλειτουργούν αύριο περισσότερες επιχειρήσεις, εκπαιδευτικές και κοινωνικές δομές, όπως και οι δημόσιες υπηρεσίες σχεδόν στο σύνολό τους.
Με απόσταση σχεδόν τριών μηνών από τη λήψη των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας, η αυριανή μέρα δεν εισάγει μόνο ημερολογιακά το καλοκαίρι, αλλά και μια σειρά από αλλαγές σε «παραδοσιακές» σταθερές, όπως τα ωράρια εργασίας, οι μισθοί και οι μετακινήσεις, αλλαγές τις οποίες δρομολογούσε με μπαράζ νομοθετικών πρωτοβουλιών η κυβέρνηση μέχρι τις τελευταίες ώρες.
Ασπίδα η «Συν-εργασία»
Προμετωπίδα των αλλαγών αποτελεί ο νέος μηχανισμός στήριξης της εργασίας μετά την πανδημία, με τις τελευταίες νομοθετικές πινελιές να έρχονται στη Βουλή στα τέλη της εβδομάδας, καθώς ο νέος εργασιακός καμβάς τίθεται από αύριο σε ισχύ και αφορά επιχειρήσεις με πτώση του τζίρου 20%.
Ως ημερομηνία λήξης του μηχανισμού προσδιορίζεται η 30ή Σεπτεμβρίου, με τις πρώτες εκτιμήσεις να εντάσσουν στον νέο εργασιακό πλαίσιο πιθανόν περισσότερους από μισό εκατομμύριο εργαζομένους.
Ξεκινώντας από τα ωράρια, ο εργοδότης μπορεί να περιορίσει τον χρόνο εργασίας ως και 50% σε σχέση με τον αρχικό, ακόμη και για εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης, με τη σχέση εργασίας να παραμένει, ωστόσο, αμετάβλητη.
Για τη χρονική περίοδο όπου ο εργαζόμενος δεν θα απασχολείται, ο κρατικός προϋπολογισμός θα έρχεται να αναπληρώσει σε ποσοστό 60% τις απολαβές που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα αυτό, θέτοντας τις συνολικές του απολαβές σε νέα βάση και σίγουρα όχι κάτω από τα 650 ευρώ του βασικού μισθού.
Στις υποχρεώσεις του εργοδότη περιλαμβάνονται ακόμη η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών στο 100% με βάση τη σύμβαση εργασίας, καθώς και η δήλωση σε μηνιαία βάση του αριθμού των εργαζομένων τους οποίους διατηρεί σε καθεστώς μειωμένης απασχόλησης.
Δεδομένης της κατακόρυφης πτώσης στη ζήτηση, ο νέος μηχανισμός θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου ειδικά για το προσωπικό των αερομεταφορών, οι οποίοι θα λάβουν την ειδική έκτακτη αποζημίωση και για τον Ιούλιο. Για τους εργαζομένους του κλάδου έχουν προβλεφθεί ακόμη η παράταση της έκπτωσης ενοικίου μέχρι και τον Αύγουστο, εφόσον βρίσκονται σε αναστολή εργασίας.
Μειώσεις στα ράφια
Στη νέα φάση που εκκινεί από σήμερα, πεδίο εφαρμογής βρίσκουν τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης και... στα ράφια, καθώς σειρά προϊόντων και υπηρεσιών υπάγονται από σήμερα στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13%. Η πτώση του ΦΠΑ αφορά το διάστημα από την 1η Ιουνίου μέχρι τις 31 Οκτωβρίου -σύμφωνα με τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών- και αφορά ενδεικτικά:
• Μεταλλικό νερό
• Αναψυκτικό τύπου κόλα
• Λεμονάδα-Λεμονίτα
• Πορτοκαλάδα
• Βυσσινάδα
• Παγωμένο τσάι
• Μπίρα χωρίς αλκοόλ (με μηδενική περιεκτικότητα)
• Καφές, τσάι
• Υποκατάστατο γάλακτος
• Σοκολατούχο γάλα
• Φρουτοχυμός
• Νέκταρ χυμών
• Τονωτικά παρασκευάσματα
• Ισοτονικά παρασκευάσματα
• Ενεργειακά ποτά
Με βάση τον ΦΠΑ 13% θα συνυπολογίζονται από σήμερα και υπηρεσίες όπως:
εισιτήρια κινηματογράφων
υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων και των αποσκευών τους
συγκοινωνίες
υπηρεσίες διάθεσης μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων.
Παρά τις αρχικές επιφυλάξεις που εκφράστηκαν από μερίδα των εκπροσώπων της αγοράς, η μείωση καλύπτει την προμήθεια των παραπάνω προϊόντων είτε αυτά αγοραστούν από τα σούπερ μάρκετ, είτε από κάποιο κατάστημα εστίασης.
Εισιτήρια σε ελεύθερη πτώση
Με ορίζοντα εξαμήνου, η μείωση του ΦΠΑ από 24% στο 13% συμπαρασύρει, μεταξύ άλλων, όλο το φάσμα των μεταφορών, καθώς αφορά σε όλα ανεξαιρέτως τα μέσα μαζικής μεταφοράς (τρένο, μετρό, τραμ, αστικά και υπεραστικά λεωφορεία, αεροπλάνα, πλοία), αλλά και τις συνδυαστικές μεταφορές, ανοίγοντας τον δρόμο για μείωση του εισιτηρίου στα μέσα σταθερής τροχιάς στην Αθήνα στο 1,20 ευρώ.
Εκπτώσεις στα νοίκια
Ειδικές ρυθμίσεις προβλέπονται από σήμερα και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι κούρεψαν αναγκαστικά τα ενοίκιά τους κατά 40% λόγω του κορωνοϊού την περίοδο της πανδημίας.
Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη αυτή τη συνθήκη, το υπουργείο Οικονομικών προώθησε νομοθετική ρύθμιση ώστε το κράτος να ισοφαρίσει το απολεσθέν εισόδημα σε ποσοστό 30% για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, συμψηφίζοντας το ποσό της διαφοράς (από το αρχικό μίσθωμα) με τις φορολογικές υποχρεώσεις τους από τις 31 Ιουλίου και εξής.
Παράλληλα, παρατείνονται για τους κατόχους των ακινήτων οι προθεσμίες της καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών προς την Εφορία, όπως και αναστέλλεται η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους, κερδίζοντας μια γενναία οικονομική ανάσα, με δεδομένο ότι η μείωση ενοικίου επεκτείνεται και για τον Ιούνιο για επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές, επιχειρήσεις που εντάσσονται στον τουρισμό, στην εστίαση, στον αθλητισμό και τον πολιτισμό, όπως και για επιχειρήσεις που άνοιξαν μέσα στον Μάιο.
Επιδόματος συνέχεια
Παράλληλα, μέριμνα έχει ληφθεί και για τους εργαζομένους των επιχειρήσεων που εξακολουθούν να τελούν σε καθεστώς αναστολής, αφού το προσωπικό τους θα λάβει και για τον Ιούνιο την ειδική οικονομική στήριξη 534 ευρώ.
Στην κατηγορία αυτή κυρίως υπάγονται και οι εργαζόμενοι επιχειρήσεων στον τουρισμό, στην εστίαση, στον αθλητισμό (κυρίως γυμναστήρια) και τον πολιτισμό, οι οποίοι είναι επίσης δικαιούχοι του επιδόματος.
Στις ευεργετικές ρυθμίσεις της τελευταίας στιγμής εντάσσεται και η καταβολή επιδόματος για Ιούνιο - Αύγουστο για περίπου 40.000 εποχιακούς εργαζομένους χωρίς δικαίωμα επαναπρόσληψης, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, προσδιορίζοντας το ύψος του επιδόματος σε αυτό του τελευταίου επιδόματος εργασίας που έλαβαν από τον ΟΑΕΔ.
Ορόσημο για τα δικαστήρια
Τα πρωτεία της επιστροφής στην κανονικότητα εξακολουθεί να κρατά η Δικαιοσύνη, διατηρώντας το ποδαρικό, αφού τα υποθηκοφυλακεία ήταν από τις πρώτες υπηρεσίες που άνοιξαν τις πύλες τους μετά την καραντίνα στα τέλη Απριλίου.
Με αυτή την παρακαταθήκη επαναλειτουργούν αύριο:
το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο,
το Εκλογοδικείο και το Μισθοδικείο,
το Συμβούλιο της Επικρατείας και τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια της χώρας,
το Ελεγκτικό Συνέδριο και τα πολιτικά δικαστήρια σε όλη τη χώρα.
Για λόγους ασφαλείας -δεδομένων και του όγκου υποθέσεων και του αριθμού των εμπλεκομένων- η πλήρης αποκατάσταση της διαδικασίας απονομής της Ποινικής Δικαιοσύνης στη χώρα προγραμματίζεται για τις 21 Ιουνίου.
Από σήμερα επαναλειτουργούν:
Ολα τα Δημοτικά Σχολεία της χώρας
Κέντρα Ξένων Γλωσσών για παιδιά Δημοτικού
Σχολεία Ειδικής Αγωγής
Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ)
Ιδιωτικοί και δημόσιοι βρεφονηπιακοί σταθμοί (χωρίς παιχνίδια από το σπίτι, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ)
Κυριακάτικες αγορές και εμποροπανηγύρεις
Ανω τελεία στην τηλεργασία
Τέλος, πίσω στη διοικητική τους βάση επιστρέφουν από σήμερα στο σύνολό τους οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα, με την κυβέρνηση να βάζει άνω τελεία στην τηλεργασία, η οποία αναμένεται να επανέλθει σε μόνιμη βάση με νομοθετική πρωτοβουλία, καθώς η χρήση της αποτιμήθηκε ως ένα από τα κέρδη της χώρας στη διάρκεια της πανδημίας.