Πορεία της ελληνικής οικονομίας, "κόκκινα" δάνεια, νέο επιχειρησιακό μοντέλο λειτουργίας, εταιρική διακυβέρνηση, κατάσταση κερδοφορίας, ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας με εκδόσεις ομολόγων και με προοπτική τα stress tests του 2020, θα αποτελέσουν την ατζέντα των πρώτων εκ του σύνεγγυς επαφών που θα έχει την ερχόμενη Τρίτη 9 Ιουλίου, με την εποπτεία, τη διοίκηση της ΤτΕ και τους Έλληνες τραπεζίτες, ο νέος επικεφαλής του SSM, Andrea Enria.
Η άφιξη του επικεφαλής του SSM στην Αθήνα, ο οποίος αμέσως μετά θα μεταβεί στην Κύπρο, έρχεται συμπτωματικά μόλις δύο ημέρες μετά τις εθνικές εκλογές, οπότε οι συνομιλίες θα διεξαχθούν σε νέο πλαίσιο αναφορικά με τις προσδοκίες για την οικονομία και τον ρόλο των τραπεζών. Η προσέλκυση επενδύσεων και η χρηματοδότηση γενικότερα της επανεκκίνησης της οικονομίας από πλευράς τραπεζών, συνιστούν μια τεράστια πρόκληση στην οποία καλείται να ανταποκριθεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και, για να το πράξει αυτό, θα πρέπει να προχωρήσει τάχιστα στην περαιτέρω εξυγίανσή του, αναφέρει το capital.gr.
Η μείωση των NPLs
Κομβική προς αυτή την κατεύθυνση είναι η περαιτέρω μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί, καθώς την τελευταία τριετία μέχρι τον Μάρτιο του 2019, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν περίπου κατά το ένα τέταρτο και πλέον διαμορφώνονται στα 80 δισ. ευρώ, ο δρόμος που απομένει είναι μαραθώνιος και οι τράπεζες πρέπει να τον "τρέξουν κατοστάρι". Η στοχοθεσία που έχει υποβληθεί στον SSM προβλέπει κάτι παραπάνω από υποδιπλασιασμό του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων στο σύνολο της τραπεζικής χρηματοδότησης, κάτω του 20% μέχρι το τέλος του 2021.
Είναι προφανές ότι το πώς θα επιτευχθεί ο στόχος αυτός, θα αποτελέσει το κεντρικό σημείο των επαφών που θα έχει στην Αθήνα ο Andrea Enria. Ήδη είναι σε εξέλιξη τα σχέδια δραστικής μείωσης των NPLs από τη Eurobank και την Τράπεζα Πειραιώς, όλες οι τράπεζες έχουν ένα πλάνο για επιτάχυνση των πωλήσεων/τιτλοποιήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ στο τραπέζι βρίσκονται και οι προτάσεις ΤΧΣ και ΤτΕ για τη συλλογική αντιμετώπιση του ζητήματος. Μάλιστα, η ΤτΕ κρίνει ότι είναι αναγκαίος ακόμη ριζικότερος περιορισμός του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την εφαρμογή συστημικών λύσεων. Όταν εφαρμοστεί ριζική λύση για την απαλλαγή των τραπεζικών ισολογισμών από τα προβληματικά στοιχεία, οι δυνατότητες των τραπεζών να προσελκύσουν νέα κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων θα πολλαπλασιαστούν και θα επιτευχθεί περαιτέρω ενίσχυση της ικανότητάς τους να χορηγούν νέα δάνεια, που είναι και το τελικό ζητούμενο από Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη.
Νόμος 4605 και πλειστηριασμοί
Πέραν του γενικού πλαισίου για τη στρατηγική μείωσης των NPLs, οι επαφές Enria με τους Έλληνες τραπεζίτες θα εξειδικεύσουν στο νέο πλαίσιο για την προστασίας της πρώτης κατοικίας, αλλά και στην πρόοδο των πλειστηριασμών. Ως προς το πρώτο σκέλος, το ενδιαφέρον του επόπτη εντοπίζεται στις προσδοκίες των τραπεζών από τη λειτουργία του νόμου 4605/2019 και διασταλτικά στην επίδραση που θα έχει στις ρυθμίσεις που θα υλοποιήσουν οι τράπεζες σε όλο το χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων. Προς την κατεύθυνση των υποθέσεων δανείων που έχουν αιτηθεί προστασία της πρώτης κατοικίας, ο SSM θα ζητήσει συγκεκριμένα στοιχεία για την αποτύπωση της παρούσας κατάστασης, με έμφαση και στις εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη.
Όσο για τους πλειστηριασμούς, η επιτάχυνσή τους –αν και όχι επιθετικά– ξαναμπαίνει στο προσκήνιο μετά το "πάγωμα" των τελευταίων μηνών, ενόψει της λειτουργίας της πλατφόρμας του ν. 4605 και της προεκλογικής περιόδου. Αν και οι πλειστηριασμοί του α' τριμήνου 2019 ήταν τετραπλάσιοι από την αντίστοιχη περίοδο του 2018, φτάνοντας τους 6.400, εντούτοις ήταν κατά 3.000 λιγότεροι από αυτούς που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο τρίμηνο του 2018 (9.613), γεγονός που σηματοδοτεί την ανάγκη επίσπευσης των ανακτήσεων οφειλών μέσω πλειστηριασμών από τον Σεπτέμβριο.
Κρίσιμο, δε, θέμα για τον SSM είναι και η διαχείριση των ακινήτων από τις τράπεζες, καθώς σε αυτές καταλήγει το 85% των ακινήτων από πλειστηριασμούς. Η στρατηγική διαχείρισης των ακινήτων που θα ακολουθήσουν και το πώς βλέπουν να διαμορφώνονται οι προοπτικές στην αγορά real estate, θα βρεθούν ψηλά στην ατζέντα των επαφών Enria - Ελλήνων τραπεζιτών την προσεχή Τρίτη.
Η αδύναμη κερδοφορία
Ο επικεφαλής του SSM θα εστιάσει επίσης στην κερδοφορία των τραπεζών, η οποία παραμένει αδύναμη, όπως έδειξαν τόσο από τα αποτελέσματα του 2018, όσο και τα αποτελέσματα α' τριμήνου 2019. Όπως αναμένεται να τονίσει στους τραπεζίτες ο Andrea Enria, οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να διαμορφώσουν ένα βιώσιμο μοντέλο λειτουργίας, με έμφαση στη δημιουργία εσόδων, στη μείωση του λειτουργικού κόστους και στην ψηφιοποίηση και να χαράξουν τη στρατηγική τους ενόψει του νέου περιβάλλοντος που διαμορφώνουν για το χρηματοπιστωτικό σύστημα οι τεχνολογικές και άλλες εξελίξεις. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο επικεφαλής του SSM θα τονίσει την ανάγκη συνεχούς αναβάθμισης της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών.
Μετά τον σημαντικό περιορισμό των διεθνών δραστηριοτήτων και των εργασιών που δεν είναι αμιγώς τραπεζικές, οι εγχώριες παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες αποτελούν πλέον τη βασική πηγή της οργανικής κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών και αυτό θα συνεχιστεί σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται επιεικώς απαιτητικό για τις τράπεζες, ενώ ορισμένοι από τους καλύτερους πελάτες τους, δηλαδή οι μεγάλες εξωστρεφείς επιχειρήσεις, έχουν τη δυνατότητα να αντλούν χρηματοδότηση απευθείας από τις διεθνείς αγορές ομολόγων. Σε αυτό το πλαίσιο, η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία, σε συνδυασμό με άλλες προσπάθειες περιστολής του λειτουργικού κόστους, μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των τραπεζών.
Σημειώνεται ότι η κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών παραμένει ικανοποιητική (Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών CET1 στο 14,9% και Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας σε ενοποιημένη βάση στο 15,5%).