«Δεύτερη ευκαιρία» στα νοικοκυριά, στις βιώσιμες επιχειρήσεις και στην οικονομία, έρχεται να δώσει η Νέα Δημοκρατία με την πρότασή της για τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους απέναντι σε τράπεζες, εφορία και Ασφαλιστικά Ταμεία, που παρουσίασαν ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Κωστής Χατζηδάκης, η υπεύθυνη του Τομέα Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β’ Αθηνών κυρία Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου και ο γραμματέας Προγράμματος κ. Γιώργος Στεργίου.
Όπως τονίστηκε, χιλιάδες συμπολίτες μας παραμένουν σήμερα σε καθεστώς παρατεταμένης ανασφάλειας, χωρίς να γνωρίζουν πότε και με ποιον τελικά τρόπο θα ρυθμιστεί η αποπληρωμή των οφειλών τους, αλλά και πώς τελικά θα διασώσουν την κύρια κατοικία τους.
O Κωστής Χατζηδάκης κατηγόρησε την κυβέρνηση για αδράνεια. «Κατά την περίοδο 2012-2014 είχαν μπει οι βάσεις για αντιμετώπιση του ζητήματος. Με σημαντικές πρωτοβουλίες όπως τον Νόμο Δένδια και μια σειρά από παρεμβάσεις που η σημερινή κυβέρνηση, παρά τις αρχικές της αντιδράσεις, σήμερα αναγνωρίζει στην πράξη την αξία τους. Ενδεικτικά αναφέρω το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, τον Κώδικα Δεοντολογίας, καθώς και τις έννοιες των εύλογων δαπανών και του συνεργάσιμου δανειολήπτη.
Τους τελευταίους 21 μήνες, όμως, τα πράγματα παραμένουν παγωμένα. Μολονότι προωθούνται κάποιες νομοθετικές διατάξεις, αυτές καταλήγουν να μένουν γράμμα κενό, με αποτέλεσμα το πρόβλημα να μεγεθύνεται περαιτέρω».
«Ειδικά για την αναδιάρθρωση των επιχειρηματικών δανείων, η λύση που προτείνουμε θέλουμε να λειτουργήσει υπέρ της επιχείρησης και των εργαζομένων, αλλά όχι υπέρ των μετόχων που έχουν ευθύνες για κακοδιοίκηση. Και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις», τόνισε ο αντιπρόεδρος της ΝΔ.
Το σχέδιο περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε 5 άξονες:
1. Νοικοκυριά: Επιτάχυνση της εκδίκασης των εκκρεμών υποθέσεων του Ν3869/10 (Νόμος Κατσέλη)
Παρά τις όποιες παρεμβάσεις έχουν γίνει, εκκρεμεί ακόμη η εκδίκαση περίπου 200.000 υποθέσεων. Η Νέα Δημοκρατία προτείνει:
1. Ενίσχυση των ειρηνοδικείων των μεγάλων αστικών κέντρων (Αθήνας και Θεσσαλονίκης) με ειρηνοδίκες από γειτονικές περιοχές.
2. Ανάθεση κατά αποκλειστικότητα της εκδίκασης των παλαιών υποθέσεων του Ν. 3869/10 σε αυξημένο αριθμό ειρηνοδικών αστικών κέντρων.
3. Διαχωρισμός όλων των υποθέσεων σε τρεις βασικές κατηγορίες:
- οφειλέτες χωρίς περιουσιακά στοιχεία.
- οφειλέτες με μοναδικό περιουσιακό στοιχείο την κύρια κατοικία τους.
- οφειλέτες με επιπλέον περιουσιακά στοιχεία πέραν της κύριας κατοικίας τους.
και εκδίκαση κατά προτεραιότητα των υποθέσεων της τρίτης κατηγορίας, όπου ενδεχομένως βρίσκονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Σχετικά με τους συνεπείς δανειολήπτες, προτείνεται να εμπλουτιστεί ο κώδικας δεοντολογίας έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα ρύθμισης του δανείου τους, χωρίς να απαιτείται να καταστούν πρώτα ληξιπρόθεσμοι όπως δυστυχώς συμβαίνει σήμερα.
2. Εισαγωγή κυρώσεων και κινήτρων στις τράπεζες
Οι τράπεζες πρέπει να υποχρεωθούν ώστε να κινηθούν γρήγορα και αποφασιστικά στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων. Η οικονομία και οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντέξουν άλλη καθυστέρηση. Οι ευχές δεν αρκούν. Οι επιδόσεις τους στον συγκεκριμένο τομέα μπαίνουν στο μικροσκόπιο.
Στελέχη και πιστωτικά ιδρύματα θα κρίνονται με βάση την αποτελεσματική διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε αυτή την κατεύθυνση, κινείται επίσης η σύνδεση της χρήσης του αναβαλλόμενου φόρου με τις αναδιαρθρώσεις των κόκκινων δανείων καθώς και η επιβολή ποινών εποπτικού χαρακτήρα, εφόσον δεν επιτυγχάνονται οι προσυμφωνημένοι στόχοι κάθε τρίμηνο.
3. Απλοποιημένη εξωδικαστική επίλυση για επιχειρήσεις με τζίρο μέχρι €2,5 εκατ.
Προτείνεται η θεσμοθέτηση μίας απλοποιημένης εξωδικαστικής επίλυσης καθυστερούμενων οφειλών. Σε αυτή τη βάση, τα πιστωτικά ιδρύματα υποχρεώνονται να προτείνουν αναδιάρθρωση των χρεών του οφειλέτη, με βάση τις προβλέψεις που έχουν ήδη γίνει σε ανύποπτο χρόνο από τις ίδιες τις τράπεζες.
Εφόσον στη συμφωνία που θα επιτευχθεί μεταξύ του οφειλέτη και της τράπεζας προβλέπεται και διαγραφή χρέους, αυτή θα συμπαρασύρει αυτόματα και αναλογικά τις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία (εξαιρούνται πρόστιμα που αφορούν φοροδιαφυγή ή απάτη σε βάρος του Δημοσίου ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης). Η κύρια οφειλή προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία θα ρυθμίζεται σε δόσεις ανάλογα με την τραπεζική ρύθμιση.
Στην περίπτωση που υπάρχουν οφειλές σε περισσότερα από ένα πιστωτικά ιδρύματα, ακολουθείται η παραπάνω διαδικασία για κάθε ίδρυμα ξεχωριστά και στη συνέχεια, με βάση το συνολικό ποσό διαγραφής, υπολογίζεται η απομείωση των προσαυξήσεων και των προστίμων προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Η διαδικασία είναι:
* γρήγορη αφού δεν μεσολαβούν αχρείαστα στάδια και καμία εμπλοκή της δικαιοσύνης,
* απλή αφού η μόνη προϋπόθεση επιλογής είναι η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας να συνεχίζουν νόμιμα τη δραστηριότητά τους,
* ολιστική αφού συμπεριλαμβάνει το σύνολο των οφειλών,
* διαφανής αφού οι ρυθμίσεις θα υπολογίζονται με βάση τις προβλέψεις των ίδιων των τραπεζών, που έχουν γίνει σε προγενέστερο χρόνο.
Στον αντίποδα, βρίσκεται η αντίστοιχη πρόταση της κυβέρνησης. Αφού έχασαν σχεδόν δύο χρόνια, προτείνουν έναν μηχανισμό που:
- αντιμετωπίζει όλες τις επιχειρήσεις (επιτηδευματίες, μικρές, μεσαίες και μεγάλες) σχεδόν με τον ίδιο τρόπο ενώ είναι ξεκάθαρο ότι απαιτείται διαφορετική αντιμετώπιση ανάλογα με το μέγεθος.
- οι διαδικασίες που προβλέπει είναι γραφειοκρατικές και χρονοβόρες, διότι προβλέπει μεγάλο όγκο δικαιολογητικών, υποχρεωτική παρέμβαση διαμεσολαβητή και σχηματισμό πλειοψηφίας 60,1%.
- μεταθέτει την οποιαδήποτε δυνατότητα ρύθμισης σε βάθος χρόνου, μειώνοντας τις πιθανότητες επιβίωσης βιώσιμων επιχειρήσεων και δίνοντας χρόνο στους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Και εντέλει: Επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τα δικαστήρια καθώς καταλήγει σε «δικαστή προς επικύρωση».
4. Ταχεία δικαστική επίλυση για όλες τις επιχειρήσεις
Για μεγάλες επιχειρήσεις καθώς και για εκείνες που δεν καλύπτονται από την εξωδικαστική επίλυση, χρειάζεται άμεσα και για προσδιορισμένο χρονικό διάστημα να θεσμοθετηθεί μια ταχεία δικαστική διαδικασία ρύθμισης οφειλών πριν την προσφυγή στις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα. Αρκεί απλά η αναβίωση του κεφ. 3 του νόμου 4307/2014 (Δένδια).
Προϋποθέτει πρωτοβουλία του οφειλέτη και κατόπιν, προκειμένου να υποβληθεί προς το αρμόδιο δικαστήριο η σχετική αίτηση, απαιτείται η συναίνεση των πιστωτών που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 50,1% του συνόλου των απαιτήσεων.
Η συγκεκριμένη διαδικασία δεν περιλαμβάνεται στις προτάσεις της κυβέρνησης, γεγονός που στερεί σε βιώσιμες επιχειρήσεις τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, χωρίς να χρειάζεται να προσφύγουν στην πτωχευτική διαδικασία.
5. Αναμόρφωση της πτωχευτικής διαδικασίας
Η Νέα Δημοκρατία επιδιώκει οι προτεινόμενες αναδιαρθρώσεις των επιχειρηματικών δανείων να λειτουργήσουν υπέρ της επιχείρησης και των εργαζομένων, αλλά όχι υπέρ των μετόχων που έχουν ευθύνες για κακοδιοίκηση. Και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Η πτωχευτική διαδικασία θα αντιμετωπίζει αυστηρότερα τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και από την άλλη, θα διευκολύνει όσους «έπεσαν» να ξανασηκωθούν και να γίνουν πάλι παραγωγικοί.
Το σχέδιο νόμου για τις αλλαγές τους πτωχευτικού κώδικα που έθεσε σε διαβούλευση η κυβέρνηση περιορίζεται κυρίως σε οριακές βελτιώσεις της προ-πτωχευτικής διαδικασίας ενώ είναι σε όλους γνωστό ότι τα σημαντικά προβλήματα παρουσιάζονται στην πτωχευτική εκκαθάριση, για την οποία δεν προτείνει κάτι ουσιαστικό.
Αντίθετα, οι προτεινόμενες παρεμβάσεις της Νέας Δημοκρατίας για τον πτωχευτικό κώδικα απλοποιούν και συγχωνεύουν πολλά από τα ενδιάμεσα στάδια της πτωχευτικής εκκαθάρισης.
Μέχρι σήμερα, αυτά τα ενδιάμεσα στάδια έδιναν την ευκαιρία σε στρατηγικούς κακοπληρωτές να επιβραδύνουν μέχρι και 15 χρόνια την πτώχευσή τους εις βάρος των πιστωτών τους. Την ίδια στιγμή, χιλιάδες άλλοι εγκλωβίζονταν σε εταιρίες-φαντάσματα, χωρίς να έχουν δικαίωμα σε μία 2η ευκαιρία.
Στόχος της παρέμβασης είναι η διαδικασία ρευστοποίησης της πτωχευτικής περιουσίας και η εξόφληση των πιστωτών να ολοκληρώνεται εντός 24 μηνών. Παράλληλα, η παρέλευση τριετίας από την πτώχευση να απαλλάσσει τον οφειλέτη από όλα τα χρέη του, εκτός εάν εν τω μεταξύ έχει διαπιστωθεί δόλος κατά την πτώχευση, ώστε να μπορεί να επανέλθει ταχύτερα στην οικονομική δραστηριότητα.