Πυρετώδεις είναι σε επίπεδο τραπεζών οι διεργασίες με στόχο την απεμπλοκή από τον ELA το αργότερο έως το τέλος του προσεχούς έτους. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη έχουν βγει από το "συρτάρι" τα αναλυτικά σχέδια τα οποία έχουν ως βασικό άξονα την έκδοση ομολόγων.
Εξαίρεση αποτελεί η Εθνική Τράπεζα, η οποία στοχεύει στην πλήρη αποπληρωμή του ELA το αργότερο μέσα στο α΄ τρίμηνο του 2018, οι υπόλοιπες τράπεζες θέτουν ως χρονικό όριο εξόδου το γ΄ και δ΄ τρίμηνο του επόμενου έτους.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, ο σχεδιασμός των τραπεζών προβλέπει ότι για να καταστεί εφικτή η αποπληρωμή του δανεισμού από τον ELA είναι απαραίτητο να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα καταθέσεις 10 – 15 δισ. ευρώ. Καθώς κάτι τέτοιο δεν μοιάζει εφικτό, η αύξηση της ρευστότητας που απαιτείται για την απεξάρτηση από τον ELA σχεδιάζεται να "δημιουργηθεί" από άλλα μέσα και συγκεκριμένα από ομολογιακές εκδόσεις, τιτλοποιήσεις και άνοιγμα της διατραπεζικής αγοράς.
Οι τράπεζες έχουν αποπληρώσει ήδη ELA της τάξεως των περίπου 58 δισ. ευρώ. Ο δανεισμός των ελληνικών τραπεζών από τον έκτακτο μηχανισμό χρηματοδότησης μειώθηκε κατά 4 δισ. ευρώ, καθώς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ δεν διατύπωσε αντίρρηση στον καθορισμό του ανωτάτου ορίου παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες στο ποσό των 28,6 δισ. ευρώ (από 32,6 δισ. ευρώ) έως και την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2017.
Πρόκειται για εξέλιξη που αντανακλά τη βελτίωση της ρευστότητας, αλλά δεν οφείλεται κατά βάση στην επιστροφή καταθέσεων. Σύμφωνα με τους τραπεζίτες, η εισροή καταθέσεων στο σύστημα δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί ουσιαστικά από τα σημερινά 1,5 – 2 δισ. ευρώ που εισρέουν ανά τρίμηνο. Στο πλαίσιο αυτό, η ρευστότητα θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά από εκδόσεις ομολόγων, αρχής γενομένης από καλυμμένα ομόλογα (covered bonds), τα οποία αναμένονται στα 2 – 2,5 δισ. ευρώ.
Σε δεύτερη φάση θα προωθηθούν τιτλοποιήσεις δανείων που θα στηριχθούν σε εξυπηρετούμενα δάνεια καταναλωτικά, από κάρτες και επιχειρηματικά. Οι τιτλοποιήσεις αυτές θα υποκαταστήσουν σταδιακά collaterals που χρησιμοποιούνται σήμερα για δανεισμό από τον ELA και θα γίνονται αποδεκτές για δανεισμό από τη διατραπεζική αγορά. Έτσι, ο ακριβός δανεισμός από τον ELA θα υποκατασταθεί με δανεισμό από τη διατραπεζική αγορά όπου τα επιτόκια είναι μηδενικά έως και αρνητικά.
Τελευταίο βήμα για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών θα είναι η έκδοση senior ομολόγων. Πρόκειται για ομόλογα χωρίς κάλυψη ενεχύρων (unsecured), τα οποία δεν μπορούν να εκδοθούν επί του παρόντος (σημειώνεται ότι senior bonds είχαν εκδώσει οι τράπεζες το 2014) καθώς το επιτόκιο που ζητούν οι αγορές κινείται 150 μονάδες βάσης πάνω από το 2,90% (επιτόκιο στο οποίο εκδόθηκε το καλυμμένο ομόλογο της Εθνικής Τράπεζας).
Όπως αναφέρουν οι τραπεζίτες, μέσω των καλυμμένων ομολόγων στα οποία επικεντρώνονται οι τράπεζες στην αρχική φάση του σχεδίου απεγκλωβισμού τους από τον ELA, επιτυγχάνεται ακριβότερη μεν, πιο σίγουρη και μακροχρόνια χρηματοδότηση δε (ο δανεισμός στη διατραπεζική αγορά γίνεται στην παρούσα φάση από μήνα μέχρι τρίμηνο, ενώ μέσω των covered bonds οι τράπεζες μπορούν να κλείσουν χρηματοδότηση για τριετία ή πενταετία).
Η Εθνική ήταν η πρώτη ελληνική τράπεζα που προχώρησε, στις 10 Οκτωβρίου, σε έκδοση τριετούς καλυμμένου ομολόγου, το οποίο συγκέντρωσε προσφορές άνω των 2 δισ. ευρώ από τις αγορές. Μέσω της έκδοσης η Τράπεζα άντλησε 750 εκατ. ευρώ σε επιτόκιο 2,90%.
Ακολούθησε στις 24 Οκτωβρίου η Eurobank, με έκδοση επίσης τριετούς καλυμμένου ομολόγου, μέσω του οποίου άντλησε από τις αγορές 500 εκατ. ευρώ (οι προσφορές ήταν υπερδιπλάσιες) σε επιτόκιο 2,98%.
Χθες και η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε την έκδοση πενταετούς καλυμμένου ομολόγου, ύψους 500 εκατ. ευρώ, επιλέγοντας την ιδιωτική τοποθέτηση αντί της δημόσιας προσφοράς που επέλεξαν Εθνική και Eurobank. Το ομόλογο τιμολογήθηκε στις 24/10 στις 250 μονάδες βάσης πάνω από το Euribor τριμήνου (το Euribor 3 μηνών διαμορφώνεται στην παρούσα φάση στο -0,33%). Το ομόλογο της Τράπεζας Πειραιώς διατέθηκε σε υπερεθνικούς οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Επενδυτική Τράπεζα (EIB), το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (EIF) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Σε έκδοση covered bond θα προχωρήσει και η Alpha Bank. Σημειώνεται ότι η Τράπεζα εξέδωσε καλυμμένο ομόλογο στις αρχές του 2017, το οποίο δεν πούλησε σε ξένους επενδυτές, αλλά διατήρησε για χρήση repo στη διατραπεζική αγορά, αντλώντας χρηματοδότηση στα επίπεδα του 1,10% - 1,30%.
10