Ο ΑΔΜΗΕ έχει εδώ και λίγα χρόνια στον – εγκεκριμένο από την ΡΑΕ – σχεδιασμό του την κατασκευή υποβρύχιου καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Ηπειρωτική Ελλάδα στην περιοχή της Αττικής.
Πριν λίγους μήνες εμφανίσθηκε ξαφνικά ο κύπριος επιχειρηματίας κ. Κτωρίδης,εκπροσωπώντας την εταιρεία EuroAsia Interconnector η οποία έχει εντάξει στα ευρωπαϊκά έργα PCI (έργα κοινού ενδιαφέροντος) το μεγαλεπήβολο σχέδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ασίας με την Ευρώπη, μέσω Ισραήλ – Κύπρου – Κρήτης – Ηπειρωτικής Ελλάδας.
Ο κ. Κτωρίδης ζήτησε λοιπόν την συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ για το μέρος του έργου από την Κρήτη στην Ηπειρωτική Ελλάδα και ο ΑΔΜΗΕ από την πλευρά του ξεκίνησε καλοπροαίρετα τις συζητήσεις μαζί του, παρόλο του ότι η συνεργασία αυτή δεν θα του προσέφερε κανένα οικονομικό όφελος. Συγκεκριμένα ο λόγος για τον οποίο δεν θα του προσέφερε κανένα οικονομικό όφελος είναι γιατί οι όποιες τυχόν επιδοτήσεις δοθούν στο μέλλον από την Ε.Ε. λόγω PCI, θα είναι για το τμήματα Ισραήλ – Κύπρος και Κύπρος – Κρήτη, εάν και εφόσον αυτά υλοποιηθούν ποτέ, μια και στα τμήματα αυτά δεν υπάρχει ουσιαστικό μεταφορικό έργο ώστε να υπάρχουν έσοδα.
Το μόνο τμήμα του όλου έργου που έχει έσοδα είναι το Κρήτη – Ηπειρωτική Ελλάδα, έσοδα που καθιστούν βιώσιμη την επένδυση, γι’ αυτό και το ενδιαφέρον του EuroAsia Interconnector ξεκινά και εστιάζεται σε αυτό το τμήμα του έργου.
Γιατί το συνολικό έργο Ισραήλ – Κύπρος – Κρήτη – Ηπειρωτική Ελλάδα δεν θα υλοποιηθεί ποτέ, παρά μόνο το τμήμα Κρήτη – Ηπειρωτική Ελλάδα.
Η επένδυση σε μια ηλεκτρική διασύνδεση για να είναι βιώσιμη θα πρέπει να υφίσταται μεταφορικό αντικείμενο, να υπάρχουν δηλαδή συγκεκριμένες κατ’ ελάχιστον ροές ενέργειας που θα επιφέρουν κάποια αποδεκτού ύψους έσοδα.
Ας εξετάσουμε λοιπόν το ενδεχόμενο μεταφορικό αντικείμενο ανά τμήμα του έργου:
α) Τμήμα Ισραήλ – Κύπρος: Και οι δύο χώρες θα έχουν πολύ σύντομα την δική τους παραγωγή φυσικού αερίου, θα προμηθεύουν τις μονάδες τους ηλεκτροπαραγωγής και θα είναι αυτάρκεις με φτηνού κόστους ενέργεια, δεν θα χρειάζονται δηλαδή κάποιες εισαγωγές από τρίτους.
Από την άλλη πλευρά, καμία από τις δυο χώρες δεν θα έχει και περίσσεια ηλεκτρικής ενέργειας για να την εξάγει, αφού καμιά τους δεν διαθέτει περίσσεια παραγωγικού δυναμικού.
Η μόνη ίσως χώρα για την οποία θα είχε ίσως νόημα η ύπαρξη αυτού του τμήματος του καλωδίου θα ήταν το Ισραήλ, για λόγους ασφαλείας και μόνον.
Όμως μια τέτοιου είδους πανάκριβη επένδυση όπως είναι η υποβρύχια καλωδιακή διασύνδεση δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί αν δεν υπάρχει μεταφορικό αντικείμενο ώστε κάποιος να πληρώνει, και στο συγκεκριμένο τμήμα Ισραήλ – Κύπρος δεν υφίσταται κάτι τέτοιο.
β) Τμήμα Κύπρος – Κρήτη: Όπως προαναφέρθηκε η Κύπρος θα είναι πολύ σύντομα αυτάρκης σε φτηνή ενέργεια και άρα δεν θα έχει ανάγκη οποιωνδήποτε εισαγωγών. Η Κρήτη ούτως ή αλλιώς και σήμερα είναι αυτάρκης, μέσω δε της μελλοντικής διασύνδεσης με την Ηπειρωτική Ελλάδα θα είναι αυτάρκης και με φτηνή ενέργεια από το υφιστάμενο πλεόνασμα στην Ηπειρωτική Ελλάδα.
Άρα και αυτό το τμήμα του έργου δεν έχει μεταφορικό αντικείμενο και άρα δεν υπάρχει προοπτική υλοποίησής του, αφού ποιος θα επενδύσει σ’ αυτό αν δεν υπάρχει προοπτική να πάρει τα χρήματα του πίσω.
γ) Τμήμα Κρήτη – Ηπειρωτική Ελλάδα: Είναι το μόνο τμήμα του έργου που είναι οικονομικά βιώσιμο, δεν χρειάζεται μάλιστα να πάρει και καμία επιδότηση, αφού έχει υπερεπάρκεια μεταφορικού έργου από Κρήτη στην Ηπειρωτική Ελλάδα και αντίστροφα.
Πως φρενάρεται το τμήμα Κρήτη – Ηπειρωτική Ελλάδα
Έρχεται λοιπόν ο EuroAsia Interconnector και με αφορμή την προοπτική ενός μεγαλύτερου αλλά ιδεατού έργου (μη βιώσιμα τα 2 από τα 3 τμήματα του έργου EuroAsia Interconnector) και ζητά από κοινού υλοποίηση με τον ΑΔΜΗΕ του τμήματος Κρήτη – Ηπειρωτική Ελλάδα. Με άλλα λόγια δηλαδή βλέπει κάποιος ένα ενδιαφέρον έργο, πετάει ένα πυροτέχνημα για κάτι μεγαλεπήβολο και ευρύτερο και με αυτό το πυροτέχνημα προσπαθεί να μπει στο ενδιαφέρον έργο του άλλου (στην συγκεκριμένη περίπτωση του ΑΔΜΗΕ). Και καλά να μπει ως συνεπενδυτής, όχι όμως να θέλει με ψίχουλα να διαχειριστεί το έργο.
Οι λεπτομέρειες της υπόθεσης είναι αποκαλυπτικά:
- Το συνολικό έργο της διασύνδεσης Κρήτη – Αττική (υποβρύχια καλώδια, σταθμοί μετατροπής, κλπ.) είναι μια επένδυση της τάξης του 1 δις ευρώ, οπότε ο ΑΔΜΗΕ λογικά πρότεινε ως αρχικό μετοχικό κεφάλαιο της κοινής εταιρείας που θα το υλοποιήσει τα 200 εκ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η EuroAsia Interconnector του κ. Κτωρίδη, η οποία θα συμμετέχει με 39% στην κοινή εταιρεία με τον ΑΔΜΗΕ για το τμήμα Κρήτη – Αττική, θα έπρεπε να πιστοποιήσει την διαθεσιμότητα περίπου 80 εκ. €.
- Ποια ήταν η αντιπρόταση Κτωρίδη, ο οποίος υπενθυμίζουμε ότι υποτίθεται πως προωθεί ένα συνολικό έργο ύψους 3,5 δις ευρώ, άρα λογικά δεν θα έπρεπε να έχει πρόβλημα εξασφάλισης πόρων; Αρχικό μετοχικό κεφάλαιο της κοινής εταιρείας ύψους 26.000 ευρώ, δηλαδή συμμετοχή δική του με περίπου 10.000 € και μάλιστα με τα χρήματα αυτά ζητούσε να διαχειριστεί την κατασκευή του έργου, δηλαδή διαγωνισμούς συνολικής αξίας 1 δις ευρώ.
- Παράλληλα, την ίδια ώρα προσπαθούσε να πουλήσει μερίδια της συμμετοχής του σε τρίτους (στην Βελγική Elia Grid). Δηλαδή κέρδη πριν καν ξεκινήσει
Αυτά είδαν ο ΑΔΜΗΕ, η ΡΑΕ, κλπ. και πάγωσε η διαδικασία της συμμετοχής του EuroAsia Interconnector στην κοινή εταιρεία, το θέμα όμως είναι να μην παγώσει και η υλοποίηση του έργου. Η Κρήτη και η οικονομία της Ελλάδας χρειάζεται την διασύνδεση, ο ΑΔΜΗΕ είναι έτοιμος να επενδύσει και όλα τα άλλα μόνο καθυστερήσεις χωρίς αποτέλεσμα είναι.
Ας αναλογιστούν λοιπόν οι υπεύθυνοι τις ευθύνες τους και ας δρομολογήσουν γρήγορα στην υλοποίηση του έργου μέσω ΑΔΜΗΕ, όποιος δε άλλος διεκδικεί συμμετοχή σε αυτό, ας βάλει τα χρήματα στο τραπέζι για να έχει δικαίωμα να μιλάει.