Στη δυσκολότερη καμπή της, η ελληνική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα από τα μεγαλύτερα πιθανά κανόνια στην Ιστορία του επιχειρείν.
Η αγορά παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις για την διάσωση ή την οριστική χρεοκοπία της πάλαι ποτέ πανίσχυρης αλυσίδας σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος καθώς το μέγεθος της διακύβευσης είναι πρωτόγνωρο: αφορά άμεσα πάνω από 11.000 εργαζόμενους της εταιρείας και πολλούς περισσότερους στη βιομηχανία, αφορά χιλιάδες προμηθευτές μεταξύ των οποίων μεγάλες και πολλές μικρότερες επιχειρήσεις, τις τέσσερις συστημικές τράπεζες και το ίδιο το Δημόσιο.
Η Μαρινόπουλος δεν έχει χαρακτηριστεί τυχαία η δυνάμει Lehman Brothers της Ελλάδας.
Τα χρέη της ξεπερνούν τα 1,3 δισ. ευρώ ή το 1% του ελληνικού ΑΕΠ και από αυτά τα 722 εκατ. ευρώ είναι οφειλές σε προμηθευτές, μέσω των οποίων για χρόνια η Μαρινόπουλος χρηματοδοτούσε την θέση της στην αγορά καθυστερώντας την εξόφλησή τους.
Αν συμβεί το «ατύχημα» οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες για την πραγματική οικονομία και το ντόμινο που θα ακολουθήσει για εκατοντάδες προμηθευτές της, αναπόφευκτο. Κυβέρνηση και πιστωτές επιχειρούν να αποτρέψουν την χρεοκοπία.
Σήμερα έχει προγραμματιστεί νέα σύσκεψη υπό τον Α. Φλαμπουράρη με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων της διοίκησης της Σκλαβενίτης, του υφυπουργού Εργασίας Π. Νεφελούδη, και τις πιστώτριες τράπεζες.
Την ερχόμενη Παρασκευή 1 Ιουλίου θα παιχτεί ένα στοίχημα δισεκατομμυρίων στο Πολυμελές Πρωτοδικείο καθώς θα κριθεί αν το Δικαστήριο θα δώσει το «φιλί της ζωής» στην Μαρινόπουλος ή θα την βγάλει οριστικά την εταιρεία από την πρίζα.
Η εταιρεία επί της ουσίας ζητά από το δικαστήριο να της παρασχεθεί η απαραίτητη νομική προστασία με την έκδοση διαταγής που θα απαγορεύει μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης εναντίον της μέχρι τις 16 Νοεμβρίου οπότε επιδιώκει να εκδικαστεί η κύρια αίτησή της για υπαγωγή στο άρθρο 99 προκειμένου να συνεχιστεί η τροφοδοσία των καταστημάτων και να αναζητήσει από κοινού λύσεις με τις τράπεζες και τους υπόλοιπους πιστωτές.
Προσδοκά ότι στο μεσοδιάστημα θα μπορούσε να εμφανιστεί επενδυτής (π.χ Σκλαβενίτης ή άλλος) για να συζητήσει επί συγκεκριμένου σχεδίου. Αν το δικαστήριο δεν εγκρίνει την προστασία από τους πιστωτές, ο κίνδυνος «ξαφνικού θανάτου» και χρεοκοπίας είναι παραπάνω από υπαρκτός καθώς πολλοί προμηθευτές συνωστίζονται για να διεκδικήσουν τα λεφτά τους και τα αιτήματα πτώχευσης θα πέσουν βροχή.
Η ελληνική αγορά βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με έναν από τους χειρότερους εφιάλτες της.
Η Μαρινόπουλος είχε κινδυνεύσει και άλλες φορές στο παρελθόν από τότε που εγκαταλείφθηκε από τη γαλλική Carrefour, ωστόσο είναι η πρώτη που βρίσκεται τόσο κοντά στη χρεοκοπία η οποία ακόμη και αν αποφευχθεί και δώσει στη θέση της σε λύσεις «εξυγίανσης», μπορεί να εξελιχθεί σε αλυσίδα πτωχεύσεων και οικονομικών προβλημάτων σε βάρος μικρών βιοτεχνιών, μεγάλων βιομηχανιών τροφίμων και εκατοντάδων εταιρειών που προμηθεύουν τη «Μαρινόπουλος» με προϊόντα και υπηρεσίες.
Μεγάλη γαλακτοβιομηχανία της χώρας έχει, σύμφωνα με πληροφορίες ανεξόφλητες οφειλές άνω των 10 εκατ. ευρώ από την αλυσίδα, ενώ σε εταιρεία κρεάτων οι οφειλές φτάνουν τα 4-5 εκατ. ευρώ. Το πραγματικό πρόβλημα όμως είναι οι χιλιάδες μικροί προμηθευτές.
Ακόμη και αν βρεθεί κάποια λύση για τις τράπεζες και την εταιρεία μέσα από τον πτωχευτικό κώδικα, οι επιπτώσεις εκτιμάται πως θα είναι καταλυτικές για εκατοντάδες πάνω από 2.500 προμηθευτές της «Μαρινόπουλος» καθώς είναι αυτοί που σε κάθε περίπτωση θα κληθούν να πληρώσουν τα σπασμένα με «κούρεμα» οφειλών που μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 40-60%.
Και αν οι μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες που εξακολουθούν να εφοδιάζουν τη «Μαρινόπουλος» (σ.σ. εκατοντάδες διέκοψαν λόγω χρεών), έχουν την οικονομική δυνατότητα να απορροφήσουν τους κραδασμούς από το «κούρεμα», είναι εξαιρετικά δύσκολο να πράξουν το ίδιο εκατοντάδες μικρότερες εταιρείες.
Πολλές από αυτές μάλιστα έχουν δανειστεί κεφάλαια από τις τράπεζες για να ξεκινήσουν πάλι να παράγουν για λογαριασμό της «Μαρινόπουλος» και τώρα βρίσκονται μπροστά στο ενδεχόμενο και να μην πληρωθούν και να χρωστάνε στις τράπεζες.
Πολύ καλό για να είναι αληθινό το σχέδιο εξυγίανσης
Στο 15ετές πλάνο εξυγίανσης που κατέθεσε στο δικαστήριο για να πείσει ότι πρέπει να της δοθεί προστασία και χρόνος, η αλυσίδα μιλά για δραστική μείωση κόστους, δίχως απολύσεις προσωπικού και διατήρηση του μετοχικού ελέγχου από την οικογένεια Μαρινόπουλου, Κάνει λόγο για αναδιάρθρωση διευθύνσεων, και τμημάτων, για περικοπή πολλών διοικητικών δαπανών, για καθιέρωση στόχων αποδοτικότητας ανά στέλεχος και εργαζόμενο, μαζί φυσικά με συνολική βελτίωση της αποτελεσματικότητας και διείσδυση σε νέες αγορές.
Θέτει σαν στόχο την εξόφληση των οφειλών ύψους 4,2 εκατ. ευρώ προς το προσωπικό το αργότερο σε 1 έτος από σήμερα, τη δραστική μείωση εξόδων τα πρώτα 6 χρόνια, και τη συνολική αποπληρωμή των χρεών προς τράπεζες και εταιρείες leasing σταδιακά τα επόμενα 15 χρόνια. Διαφορετικά, αν η εταιρεία δεν υπαχθεί σε διαδικασία εξυγίανσης, όπως αναφέρει η ίδια η εταιρεία στο σχέδιο που υπέβαλε χθες στο Πρωτοδικείο, οδηγείται αναπόφευκτα σε παύση λειτουργίας, αφήνοντας απλήρωτους τους πιστωτές της, ενώ ξεκινούν άμεσα αναγκαστικοί πλειστηριασμοί ακινήτων και παγίων, και δεσμεύονται όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί.
Είναι ένα σχέδιο-ευχολόγιο που δείχνει πολύ καλό για να είναι αληθινό και ακόμη και αν γίνει δεκτό από το Πολυμελές Πρωτοδικείο, δεν σημαίνει ότι θα είναι αυτό που θα εφαρμοστεί. Προβλέπει ότι η εταιρεία μπορεί να ικανοποιήσει σε 15 χρόνια από σήμερα πλήρως τους πιστωτές της, στους οποίους οφείλει πάνω από 1,3 δισ. ευρώ, και να μετεξελιχθεί σε έναν εύρωστο εμπορικό όμιλο με ετήσιο τζίρου 1,8 δισ. ευρώ και ετήσια κερδοφορία άνω των 150 εκατ. ευρώ.
Στο σχέδιο επισημαίνεται στόχος είναι να εξοφληθούν όλοι οι πιστωτές στο σύνολό τους στα επόμενα 15-17 χρόνια, ωστόσο οι παραδοχές και οι προβολές στο μέλλον που γίνονται κρίνονται ιδιαίτερα επισφαλείς.
Ποιοι θα πληρωθούν οι πιστωτές σε περίπτωση πτώχευσης
Αν η εταιρεία οδηγηθεί σε πτώχευση, η εταιρεία υποστηρίζει πως τα περιουσιακά της στοιχεία δεν φτάνουν παρά για να εξοφληθεί μόνο το 21% των συνολικών χρεών. Το σύνολο των εκποιήσεων δηλαδή δεν θα ξεπερνούσε τα 279,1 εκατ. ευρώ όταν οι συνολικές οφειλές ξεπερνούν το 1,3 δισ. ευρώ, αν και στην αναφορά της δεν γίνεται λόγος για τις απαιτήσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ που η Μαρινόπουλος έχει υπό διεκδίκηση από πελάτες της, από το Δημόσιο και από συνδεδεμένες εταιρείες.
Από τα 1,3 δισ. ευρώ των οφειλών, πάνω από 1 δις. ευρώ δεν έχει καμία εγγύηση ή ενέχυρο καθώς τα περισσότερα είναι οφειλές σε προμηθευτές και άλλους δανειστές.
Στα περιουσιακά της στοιχεία περιλαμβάνονται πάγια αξίας 50,4 εκατ. ευρώ, ιδιόκτητα ακίνητα με εμπράγματα βάρη ύψους 11,2 εκατ. ευρώ, εμπορεύματα χωρίς βάρη ύψους 77,172 εκατ. ευρώ, εμπορεύματα με πλασματικό ενέχυρο ύψους 24 εκατ. ευρώ, ακίνητα εγγυητών αξίας 2,947 εκατ. ευρώ, άυλα περιουσιακά στοιχεία 8,318 εκατ. ευρώ και ιδιότητα ακίνητα ελεύθερα βαρών ύψους 4,126 εκατ. ευρώ.
Όπως αναφέρεται στην αίτηση προληπτικών μέτρων που κατέθεσε η εταιρεία :
Το 70% των περιουσιακών στοιχείων που δεν είναι προσημειωμένα θα αποπληρώσουν τους γενικούς προνομιούχους πιστωτές και το υπόλοιπο 30% τους μη προνομιούχους.
Σε ό,τι αφορά τα περιουσιακά στοιχεία για τα οποία υπάρχει ενέχυρο ή υποθήκη, προβλέπεται ότι τα ειδικά προνόμια ικανοποιούνται κατά 65%, τα γενικά προνόμια (εργαζόμενοι, ΦΠΑ, ΙΚΑ) κατά 25% και τέλος, οι μη προνομιούχοι πιστωτές κατά 10%. Το 25% των γενικών προνομιούχων αντιστοιχεί σε 34 εκατ. ευρώ και το 70% σε 98 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, το ΙΚΑ, οι εργαζόμενοι και η Εφορία θα ικανοποιηθούν στο 100% των απαιτήσεών τους.
Για τους ενέγγυους πιστωτές προβλέπεται ότι ικανοποιούνται σε ποσοστό 65% συν ό,τι απομένει από το 25% των γενικώς προνομιούχων πιστωτών. Στην προκειμένη περίπτωση το 65% αντιστοιχεί σε 91,4 εκατ. ευρώ και το υπολειπόμενο σε 29,930 εκατ. ευρώ, οπότε οι ενέγγυοι πιστωτές θα ικανοποιηθούν κατά 93,46% λαμβάνοντας 118,39 εκατ. ευρώ.
Το πρόβλημα προκύπτει με τους πιστωτές που δεν έχουν προσημειώσεις και είναι οι περισσότεροι (πάνω από 1 δισ. ευρώ). Αυτοί σε περίπτωση πτώχευσης θα ικανοποιηθούν σε ποσοστό 10% επί του πλειστηριάσματος, ήτοι θα λάβουν 13,6 εκατ. ευρώ και άλλα 42 εκατ. ευρώ από το 30% των μη προσημειωμένων στοιχείων. Στην πράξη θα αποζημιωθούν με μόλις το 5,09% των συνολικών τους απαιτήσεων.
Τα χρέη της Μαρινόπουλος
Με συσσωρευμένα χρέη 1,324 δισ. ευρώ η Μαρινόπουλος αποτελεί «συστημικό» κίνδυνο για τράπεζες, προμηθευτές και Δημόσιο, αλλά κυρίως για την υπόλοιπη αγορά που απειλείται με ντόμινο.
Ο μεγαλύτερος όγκος των χρεών της Μαρινόπουλος βαραίνει κυρίως τους περίπου 2.500 προμηθευτές και το Δημόσιο στους οποίους οφείλει 828 εκατ. ευρώ. Στις τράπεζες και στους υπόλοιπους δανειστές μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται με μεγάλα ποσά και εταιρείες συμφερόντων της οικογένειας Μαρινόπουλου, οι οφειλές συμποσούνται σε 496 εκατ. ευρώ.
Από το σύνολο των οφειλών:
– 722 εκατ. ευρώ είναι προς τους προμηθευτές του ομίλου
-125,6 εκατ. ευρώ είναι προς την εταιρεία Helens Real Estate
– 99,376 εκατ. ευρώ είναι προς την εταιρεία Πανγαία (ακίνητα)
-51,7 εκατ. ευρώ είναι προς ασφαλιστικά ταμεία
-78 εκατ. ευρώ είναι δάνεια της Alpha Bank η οποία έχει προσημειώσεις για 106,7 εκατ. ευρώ. Στην Alpha Leasing άλλα 3 εκατ. ευρώ
-62,3 εκατ. ευρώ είναι οι οφειλές προς την Αφοί Μαρινόπουλοι, στην Marinopoulos Bros Cyprous άλλα 3.297 εκατ. ευρώ, στην Marinopoulos Holding άλλα 1,598 εκατ. ευρώ
-49 εκατ. ευρώ είναι προς το ελληνικό Δημόσιο
-37,1 εκατ. ευρώ είναι οι οφειλές στην Εθνική τράπεζα και άλλα 11,7 εκατ. ευρώ στην Εθνική Leasing
-32,405 εκατ. ευρώ είναι προς την Hermes
-17,91 εκατ. ευρώ είναι στη Eurobank
-15,5 εκατ. ευρώ είναι οι οφειλές στην Πειραιώς Leasing
-4,289 εκατ. ευρώ είναι τα χρέη προς τους εργαζόμενους μέχρι 31/12/2015