Μια επιστολή που έφτασε την προηγούμενη εβδομάδα στο γραφείο του Χρήστου Σταϊκούρα και η οποία συνυπογράφεται από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις και τον Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι. Μέσα σε μία σελίδα, με την επιστολή αυτή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημερώνει τον υπουργό Οικονομικών και την ελληνική κυβέρνηση ότι το μεθεπόμενο Σάββατο τελειώνει το καθεστώς της «ενισχυμένης επιτήρησης» (sic) όπως είχε ονομασθεί η σκληρή εποπτεία –ουσιαστικά όμως «Μνημόνιο με τα λεφτά μπροστά» αντί σε δόσεις κάθε τρεις μήνες ύστερα από ελέγχους των θεσμών- που είχε επιβληθεί στη χώρα μας από το 2018.
Τελειώνει έτσι όμως μαζί και το δραματικό «ταξίδι» της Ελλάδας, το οποίο κράτησε 4.503 ημέρες: από 23 τις Απριλίου 2010 και το διάγγελμα Παπανδρέου με φόντο το Καστελόριζο, μέχρι να φτάσει …στην «Ιθάκη» στις 20 Αυγούστου 2022!
Κατά άλλους μάλιστα ξεκίνησε 1,5 μήνα νωρίτερα (1η Μαρτίου 2010) από την Αθήνα, όταν ένας προκάτοχος του Πάολο Τζεντιλόνι, ο Φινλανδός Επίτροπος Όλι Ρεν έλεγε on camera σε ζωντανή μετάδοση την 1η Μαρτίου 2010 σε άπταιστα ελληνικά προς τους Έλληνες: «ΚΑΛΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟ»!
Επόμενος εθνικός στόχος για τη χώρα θα είναι η ολική επιστροφή και αναβάθμιση στην επενδυτική βαθμίδα από τους Οίκους Αξιολόγησης -αν και οι οικονομικές, γεωστρατηγικές και πολιτικές κρίσεις δεν ευνοούν ιδιαίτερα …
Ιστορική έξοδος
Στο Eurogroup της 16ης Ιουνίου 2022 παίχτηκε η τελευταία πράξη της προσπάθειας της κυβέρνηση να «σφραγίσει» το εισιτήριο εξόδου από το ειδικό καθεστώς επιτήρησης που είχε δημιουργηθεί ειδικά για την χώρα μας. Μετά την επιστολή η Κομισιόν δεν πρόκειται να δώσει ξανά παράταση στην επιτήρηση, οπότε από τις 20 Αυγούστου η Ελλάδα θα περάσει σε στάδιο απλής παρακολούθησης, όμοιο με αυτό που εφαρμόζουν σήμερα η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Κύπρος και Πορτογαλία.
Τι θα σημάνει αυτό;
■ Η Αθήνα παύει πλέον να είναι «μαύρο πρόβατο» και μελανό σημείο αναφοράς διεθνώς, βγαίνοντας οριστικά από τα μαύρα κατάστιχα όπου βρισκόταν ως η μοναδική χώρα που παραμένει επί χρόνια σε ενισχυμένη εποπτεία.
■ Οι «καταδρομικές» επισκέψεις των δανειστών για να ελέγξουν την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας περιορίζονται πλέον σε δύο τον χρόνο, αντί τεσσάρων μέχρι σήμερα, εξέλιξη που δίνει ανάσα στην ελληνική κυβέρνηση για να ξεφύγει από τη θηλιά των ασφυκτικών ελέγχων.
■ η χώρα επιτηρείται πλέον όπως όλες οι άλλες ανά εξάμηνο, αλλά και συνεχώς όμως από τις αγορές. Και για αυτό «επόμενος εθνικός στόχος» είναι για την κυβέρνηση η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους μεγάλους Οίκους Αξιολόγησης στην επενδυτική βαθμίδα.
■ Η χώρα ανακτά σημαντικό βαθμό ελευθερίας στη χάραξη πολιτικής, εξέλιξη που δίνει τη δυνατότητα και στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να πατήσει γερά στο “μπαλκόνι” των εξαγγελιών για τις φοροελαφρύνσεις του επόμενου έτους. Επί του παρόντος, έχει ήδη “κλειδώσει” η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για συνταξιούχους και εργαζομένους σε ολόκληρο τον δημόσιο τομέα, νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ έπονται και άλλα μέτρα-έκπληξη που δεν θα «ξεχειλώσουν» τα κρατικά ταμεία, αλλά κρίνονται επιβεβλημένα λόγω των επιπτώσεων της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης.
«Κρυφό» μνημόνιο
Το σύστημα της αυξημένης Εποπτεία, όπως σχεδιάστηκε και επιβλήθηκε μόνο στην Ελλάδα, αποδείχθηκε στην πράξη ένα άτυπο Μνημόνιο. Και αυτό, κυρίως, διότι το 2018 αποχωρούσε όλη η «παλαιά φρουρά» των Ευρωπαίων Κομισάριων (Γιούνκερ, Μοσκοβισί κλπ) και για την υστεροφημία τους ήθελαν να έχουν βάλει τέλος στα Μνημόνια.
Επισήμως, αντί για υπογεγραμμένο «memorandum» (μνημόνιο) και διαπραγματεύσεις ανά τρίμηνο με τους θεσμούς στην Αθήνα, αρκούσαν μόνο η ρητή εντολή των κρατών της Ευρωζώνης (Eurogroup statement on Greece of 22 June 2018) και ελληνικές δεσμεύσεις ότι θα δεν θα ακυρώσουν αλλά θα αναλάβουν να προωθήσουν έναν κατάλογο μεταρρυθμίσεων προς εκπλήρωση.
Επιπλέον, για να δώσουν συνέχεια στο Μνημόνιο, οι Ευρωπαίοι έβαλαν σαν «κερασάκι» στις υποχρεώσεις αυτές:
· 2 «εκταμιεύσεις-επιστροφές» κάθε χρόνο προς τη χώρα μας από κέρδη ANFA’s και SMP’s ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ που είχαν οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες από τα ελληνικά ομόλογα, αλλά και
· ακύρωση του επιτοκιακού πέναλτι στα πρώτα δάνεια του EFSF, με αποφάσεις του Eurogroup κάθε έξι μήνες μετά από ελέγχους όμως και έναντι τήρησης των συμφωνηθέντων δεσμεύσεων που είχε υπογράψει η χώρα.