Κατά επιπλέον 3,8 ποσοστιαίες μονάδες μειώθηκε το «κενό του ΦΠΑ» (vat gap) στην Ελλάδα το 2022, ο περιορισμός του οποίου μπορεί να βοηθήσει στη χρηματοδότηση περαιτέρω μείωσης των φορολογικών συντελεστών. Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Κομισιόν, το έλλειμμα ΦΠΑ το 2022, οπότε και υπάρχουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, διαμορφώθηκε στο 13,7% του VTTL (θεωρητικά προσδοκώμενα έσοδα υπό πλήρη συμμόρφωση) έναντι 29,1% το 2018 και 17,5% το 2021, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΑΑΔΕ, πρόκειται για μείωση 21,7% σε έναν χρόνο και κατά 53% σε πέντε χρόνια.
«Η συνέχιση της μείωσης του κενού ΦΠΑ, σε συνδυασμό με τον περιορισμό του φαινομένου των εξαφανισμένων εμπόρων, όπως αυτά ανακοινώθηκαν επίσημα
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποδεικνύουν ότι οι προσπάθειές μας για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής αποδίδουν καρπούς. Η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, η επέκταση της ψηφιοποίησης στο σύνολο της ελεγκτικής διαδικασίας, η κεντρικοποίηση των υπηρεσιών και η πιο στοχευμένη προσέγγιση στους ελέγχους, έχουν ανεβάσει επίπεδο και ταχύτητα, περιορίζοντας τη μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη. Πάνω απ΄ όλα, τα στοιχεία αυτά σημαίνουν ότι πρέπει να εντείνουμε ακόμα περισσότερο τις προσπάθειές μας για τη μείωση της φοροδιαφυγής, προς όφελος όλων των συνεπών πολιτών και επιχειρήσεων, ενισχύοντας έτσι τον υγιή ανταγωνισμό και την κοινωνική δικαιοσύνη», είπε ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής.
Βέβαια, παρά τη συρρίκνωση, το φορολογικό κενό συνεχίζει να διαμορφώνεται στα 2,959 δισ. ευρώ το 2022, από 3,231 δισ. ευρώ το 2021. Σύμφωνα, όμως με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, το κενό του ΦΠΑ το 2022 κινήθηκε σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, στο 7%.
Οπως σημειώνει η ΑΑΔΕ, το 2017, έτος σύστασής της δηλαδή, το κενό ΦΠΑ στη χώρα μας ήταν στο 29,1%, με αποτέλεσμα μέσα σε 5 χρόνια το κενό ΦΠΑ να έχει μειωθεί κατά 53%.
Σημειώνεται ότι τα συνολικά φορολογικά έσοδα του 2022 ήταν στα 18,621 δισ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, η Ελλάδα βρίσκεται στις 4 χώρες με το χαμηλότερο κενό ΦΠΑ από «εξαφανισμένους» εμπόρους, με αυτό να κυμαίνεται στο 1,0% με 2,0%. Σύμφωνα με τον ορισμό, που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EUROFISC), ο «εξαφανισμένος» έμπορος (missing trader) είναι έμπορος εγγεγραμμένος για σκοπούς ΦΠΑ, που αποκτά δολίως ή ισχυρίζεται ότι αποκτά αγαθά ή /και υπηρεσίες χωρίς ΦΠΑ από άλλο κράτος μέλος και προμηθεύει αυτά τα αγαθά ή/και υπηρεσίες με ΦΠΑ εντός του ίδιου κράτους μέλους, αλλά δεν υποβάλει δηλώσεις ΦΠΑ ή υποβάλλει μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ, επομένως δεν αποδίδει τον εισπραχθέντα ΦΠΑ στην εθνική φορολογική διοίκηση.