Κρούσματα ευλογιάς των αιγοπροβάτων εντοπίστηκαν σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις στην Τουρκία μόλις 50 χλμ από τη Λέσβο, θέτοντας τις αρμόδιες κτηνοτροφικές αρχές σε επιφυλακή.
Ειδικότερα, στις 17 Οκτωβρίου 2023 μέσω του συστήματος ADIS της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κοινοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων, μία πρωτογενής εστία ευλογιάς προβάτων και αιγών, στην περιοχή Çanakkale της Τουρκίας, και επίσης, μία πρωτογενής εστία στην περιοχή Izmir της Τουρκίας, πολύ κοντά στη Λέσβο.
Λόγω της εγγύτητας των εστιών και προκειμένου να αποτραπεί η είσοδος του νοσήματος στη χώρα και να αποφευχθεί μια νέα επιζωοτία, το Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων του ΥπΑΑΤ, εφιστά την προσοχή στις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές για την πραγματοποίηση των απαραίτητων ενεργειών:
Σε επαγρύπνηση οι κτηνιατρικές αρχές στα νησιά του Βόρειου και Νότιου Αιγαίου
Τα μέτρα
Οι κτηνιατρικές αρχές στα νησιά των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, απέναντι από τα τουρκικά παράλια θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε:
1) Ενημέρωση όλων των κατόχων εκμεταλλεύσεων προβάτων, αιγοειδών, βοοειδών και χοίρων, καθώς και των εμπλεκομένων στο εμπόριο και την διακίνηση αυτών (υπεύθυνων σφαγείων, εμπόρων κ.λπ.) για τον κίνδυνο εισόδου των νοσημάτων, τη συμπτωματολογία τους στο ζωικό κεφάλαιο, τις αρνητικές οικονομικές συνέπειές τους καθώς και την αναγκαιότητα τήρησης αυξημένων μέτρων βιοπροφύλαξης στις εγκαταστάσεις.
2) Υποχρεωτική κλινική εξέταση όλων των προβάτων, αιγοειδών, βοοειδών και χοίρων που πρόκειται να μετακινηθούν, αυξημένη επιτήρηση των εκτροφών πέραν αυτής που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος TADs {επιτήρησης των τεσσάρων (4) Εξωτικών Νοσημάτων}, καθώς και των μετακινήσεων των ζώων, ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται σε εκτροφές απέναντι από τα τουρκικά παράλια.
3) Απρόσκοπτη εφαρμογή του προγράμματος TADs (επιτήρησης των τεσσάρων Εξωτικών Νοσημάτων).
4) Ενημέρωση των Λιμενικών και Τελωνειακών Αρχών για εντατικοποίηση ελέγχων στους επισκέπτες από την Τουρκία, με παράλληλη ενημέρωση αυτών για τους κινδύνους μεταφοράς των νοσημάτων μέσω αντικειμένων, ιματισμού και υποδημάτων, ιδιαίτερα στη περίπτωση που προϋπάρχει επαφή με αγροτικές περιοχές και ζώα.
5) Λήψη αυξημένων μέτρων αναφορικά με την εντατικοποίηση των ελέγχων που πραγματοποιούνται στους ταξιδιώτες για την μεταφορά προϊόντων ζωικής προέλευσης και τη δημιουργία σταθμών για την απολύμανση των υποδημάτων τους.
6) Ενημέρωση εκείνων των κατοίκων που επισκέπτονται την Τουρκία και μεταβαίνουν σε αγροτικές, δασικές περιοχές ή/και σε πάρκα για λόγους επαγγελματικούς, αναψυχής ή για κυνήγι, ώστε κατά την επιστροφή τους να αποφεύγουν να έρχονται σε επαφή με ευαίσθητα στα συγκεκριμένα νοσήματα ζώα και να μεταβαίνουν στις εγκαταστάσεις τους. Εάν έχουν έρθει σε επαφή με τέτοια ζώα, θα πρέπει για τουλάχιστον 15 ημέρες μετά την επιστροφή τους, να μην έρθουν σε επαφή με άλλα ευαίσθητα ζώα.
Αντίστοιχα, οι κτηνιατρικές αρχές στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας σε:
1) Άμεση ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ώστε να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό της εισόδου και εξάπλωσης των νοσημάτων αυτών.
2) Επισήμανση της αναγκαιότητας της εφαρμογής των μέτρων βιοπροφύλαξης σε εκτροφές, σφαγεία και κατά την μεταφορά ζώντων ζώων.
3) Αύξηση της επιτήρησης των εκμεταλλεύσεων προβάτων, αιγοειδών, βοοειδών και χοίρων και ενδελεχής κλινικός έλεγχος αυτών, στο πλαίσιο διενέργειας άλλων προγραμμάτων και ελέγχων.
4) Ενημέρωση των Λιμενικών και Τελωνειακών Αρχών για την εντατικοποίηση των ελέγχων των προϊόντων και την απολύμανση των οχημάτων.
Μέτρα βιοπροφύλαξης στις εκμεταλλεύσεις
Οι ιδιοκτήτες εκμεταλλεύσεων προβάτων, αιγοειδών, βοοειδών και χοίρων θα πρέπει να αυξήσουν τα μέτρα βιοπροφύλαξης στις εκτροφές τους, ώστε να μειώσουν τις πιθανότητες εισόδου ασθενειών. Πιο συγκεκριμένα, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα παρακάτω σημεία:
– Περίφραξη των εγκαταστάσεων για την αποτροπή εισόδου και εξόδου ζώων/φορέων.
– Ύπαρξη απολυμαντικής τάφρου για τα οχήματα στην είσοδο-έξοδο των εγκαταστάσεων.
– Τακτικός καθαρισμός και απολύμανση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού.
– Αποφυγή της εισόδου οχημάτων και άλλων μηχανημάτων που έχουν έρθει σε επαφή με άλλες εκμεταλλεύσεις στις εγκαταστάσεις και στους βοσκοτόπους.
– Καθαρισμός και απολύμανση των οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται από τις εγκαταστάσεις και επιπλέον πριν και μετά την μεταφορά ζώων και προϊόντων.
– Περιορισμός των ανθρώπων που εισέρχονται στις εκμεταλλεύσεις και έρχονται σε επαφή με τα ζώα και ιδιαίτερη προσοχή σε όσους έρχονται σε επαφή και με άλλες εκμεταλλεύσεις.
– Καθαρισμός και απολύμανση των υποδημάτων των ανθρώπων που εισέρχονται και εξέρχονται από την εκμετάλλευση.
– Παραμονή των νεοεισαχθέντων ζώων σε περιορισμό από τα υπόλοιπα ζώα της εκτροφής, για τουλάχιστον 21 ημέρες.
– Έλεγχος της προέλευσης των ζωοτροφών, των μηχανημάτων και των συσκευών που χρησιμοποιούνται.
– Απομάκρυνση εστιών ρύπανσης και λιμναζόντων υδάτων που ευνοούν την προσέλκυση εντόμων.
– Απεντόμωση και μυοκτονία στις εγκαταστάσεις.
– Καταπολέμηση εξωπαράσιτων και χρήση εντομοαπωθητικών.
– Να μην χρησιμοποιούνται μεταχειρισμένα εργαλεία, εξοπλισμός και αντικείμενα προερχόμενα από άλλες εκμεταλλεύσεις.
– Αποφυγή προμήθειας εργαλείων, εξοπλισμού και αντικειμένων για τις εκμεταλλεύσεις από την Τουρκία.
– Να μην επιτρέπεται σε άτομα που έχουν επισκεφτεί πρόσφατα την Τουρκία να εισέρχονται στις εκμεταλλεύσεις τους και να έρχονται σε επαφή με ζώα.
– Προμήθεια ζώων, προϊόντων και ζωοτροφών, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.
Επισημαίνεται η σημασία της παθητικής επιτήρησης για την έγκαιρη ανίχνευση των νοσημάτων αυτών.