Μεταβιβάσεις εξπρές χωρίς επισκέψεις στην εφορία, τους δήμους και άλλα γκισέ φέρνει ο «ηλεκτρονικός φάκελος», μειώνοντας σημαντικό το χρόνο μεταβίβασης των ακινήτων, αρκεί αυτά να είναι κτηματογραφημένα και τακτοποιημένα.
Το έργο έχει τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή και η κανονική λειτουργία αναμένεται από την 1η Νοεμβρίου 2023 προβλέπει την ανάπτυξη μιας διαδικτυακής πλατφόρμας διαχείρισης του ενιαίου Ηλεκτρονικού Φακέλου Μεταβίβασης Ακινήτου, μέσω της οποίας θα συλλέγονται ηλεκτρονικά 17 δικαιολογητικά που απαιτούνται στη σύνταξη των συμβολαίων για τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Πρόκειται για πιστοποιητικά και έγγραφα που απαιτούνται σήμερα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς όπως ΑΑΔΕ, Κτηματολόγιο, Τεχνικό Επιμελητήριο, δήμους, ΕΦΚΑ που θα συγκεντρώνονται με εξουσιοδότηση των ενδιαφερόμενων μερών προς τις υπηρεσίες και θα καταχωρίζονται στον φάκελο του ακινήτου που πρόκειται να μεταβιβαστεί.
Με το νέο πλαίσιο η συλλογή των εγγράφων θα πραγματοποιείται από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει το συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου μετά από εξουσιοδότηση των συμβαλλόμενων. Ο συμβολαιογράφος θα εισέρχεται με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και θα υποβάλει αίτημα σε κάθε φορέα χωριστά για την ηλεκτρονική χορήγηση των απαραίτητων πιστοποιητικών και εγγράφων.
Με αυτό το τρόπο οι φορολογούμενοι θα απαλλαγούν από τις επισκέψεις και την πολύωρη ταλαιπωρία σε Εφορία, Δήμους, Κτηματολόγιο, Πολεοδομία προκειμένου να υποβάλουν δια ζώσης το σχετικό αίτημα. Επισημαίνεται ότι σήμερα για να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση ενός ακινήτου απαιτούνται τα εξής δικαιολογητικά: φορολογική ενημερότητα, πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, πιστοποιητικό Δ.Ο.Υ. περί μη οφειλής φόρου κληρονομίας – δωρεάς, πιστοποιητικό για μη οφειλή προς Ο.Τ.Α., βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, κλπ.
Πώς θα λειτουργεί η πλατφόρμα
Τον τρόπο λειτουργίας του ηλεκτρονικού φακέλου περιγράφει απόφαση στην οποία κωδικοποιούνται τα εξής βήματα:
Πρόσβαση στην πλατφόρμα: Ο «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» «τρέχει» στη ψηφιακή πύλη του Δημοσίου Χρήστες της πλατφόρμας είναι ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη συμβολαιογραφική πράξη και τα συμβαλλόμενα μέρη (όπως π.χ. αγοραστές και πωλητές). Οι συμβολαιογράφοι εισέρχονται στην πλατφόρμα, αφότου αυθεντικοποιηθούν με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών στο taxisnet και κατόπιν με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφου, προκειμένου να πιστοποιηθεί η ιδιότητά τους για τη χρήση της πλατφόρμας. Οι συμβαλλόμενοι εισέρχονται στην πλατφόρμα, αφότου αυθεντικοποιηθούν με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών στο taxisnet.
Αίτημα μεταβίβασης ακινήτου: Ο συμβολαιογράφος εισέρχεται στην πλατφόρμα και δημιουργεί νέο αίτημα μεταβίβασης εισάγοντας τους ΑΦΜ των συμβαλλομένων μερών (πωλητή και αγοραστή του ακινήτου). Κατόπιν, προσκαλεί τον πωλητή και τον αγοραστή μέσω της πλατφόρμας, να αποδεχτούν το αίτημα μεταβίβασης και να δώσουν τις αναγκαίες εξουσιοδοτήσεις. Ο πωλητής του ακινήτου, επιλέγει το προς μεταβίβαση ακίνητο και αποδέχεται την πρόσκληση για να εξουσιοδοτήσει τον συμβολαιογράφο να προβεί στη συλλογή εγγράφων και πληροφοριών και σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για τον σκοπό της σύνταξης της συμβολαιογραφικής πράξης. Την ίδια διαδικασία ακολουθεί και ο αγοραστής του ακινήτου. Ο ηλεκτρονικός φάκελος της μεταβίβασης δημιουργείται με την επιλογή του προς μεταβίβαση ακινήτου από τον μεταβιβάζοντα, την αποδοχή των προσκλήσεων και την παροχή των εξουσιοδοτήσεων στο συμβολαιογράφο από αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη.
Συλλογή δικαιολογητικών: Ο συμβολαιογράφος εισέρχεται στην πλατφόρμα και ζητάει την έκδοση των αναγκαίων δικαιολογητικών για τη σύνταξη της συμβολαιογραφικής πράξης ή/και να τα συλλέξει, κατά περίπτωση. Επισημαίνεται ότι τα πιστοποιητικά που περιέχει ο «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» είναι ο τίτλος κτήσης (συμβόλαιο ή αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου), το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, το αποδεικτικό ενημερότητας και ασφαλιστικής ενημερότητας, η βεβαίωση Δήμου περί μη οφειλής ΤΑΠ, το πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου/ Διηρημένης Ιδιοκτησίας, τυχόν δήλωση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή στον ν. 4495/2017 και βεβαίωση εξόφλησης του οικείου προστίμου κατά τα οριζόμενα στους ανωτέρω νόμους, τα σχέδια (κατόψεις) του μηχανικού, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, το τοπογραφικό διάγραμμα και στοιχεία/σχέδια οικοδομικής άδειας (στέλεχος, το διάγραμμα κάλυψης, κατόψεις, τοπογραφικό) και το απόσπασμα Κτηματολογικού Διαγράμματος
Ενιαίο πιστοποιητικό: Η φορολογική ενημερότητα, το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας και το αποδεικτικό καταβολής των φόρων μεταβίβασης κεφαλαίου συγχωνεύονται και σε ένα ενιαίο Πιστοποιητικό.
Ο φόρος: Μετά την καταβολή του φόρου από το φορολογούμενο που αποκτά το ακίνητο, η πλατφόρμα αντλεί από την εφαρμογή myProperty της ΑΑΔΕ τα αναγκαία δεδομένα σχετικά με την καταβολή του φόρου ή την απαλλαγή από την υποχρέωση αυτού.
Το συμβόλαιο: Μετά την υπογραφή της συμβολαιογραφικής πράξης, ο συμβολαιογράφος εκδίδει αντίγραφο αυτής, το οποίο υπογράφει με εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή και εγκεκριμένη ηλεκτρονική χρονοσφραγίδα, και το μεταφορτώνει στον ηλεκτρονικό φάκελο της μεταβίβασης. Στη συνέχεια καταχωρεί το συμβόλαιο στο Κτηματολογικό Γραφείο.