Πολύ ξεπερασμένα για να προσελκύσουν ενοικιαστές, αλλά και πολύ νέα για να κατεδαφιστούν ή να μετατραπούν σε κάτι άλλο.
Αυτό είναι το χαρακτηριστικό ολόκληρων τετραγώνων με κτηριακά συγκροτήματα στην καρδιά του Μανχάταν, ένα πρόβλημα που ισοδυναμεί με πολλά δισεκατομμύρια δολάρια για τους ιδιοκτήτες των κτηρίων, την ίδια την πόλη, αλλά και τον ίδιο τον κοινωνικό ιστό.
Η εξ αποστάσεως εργασία
Στην προκειμένη περίπτωση είναι ένα μέρος μιας γενικευμένης κατάστασης που διαμορφώνεται πλέον σε όλον τον κόσμο, καθόσον οι εργοδότες προσαρμόζονται στα νέα ήθη της εξ αποστάσεως ή ευέλικτης εργασίας που καθιέρωσε η περίοδος της πανδημίας, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα του Bloomberg. Σε αυτό το πλαίσιο, αναθεωρούν και την έκταση των χώρων που χρειάζονται.
Όπως επισημαίνουν, μάλιστα, οι συντάκτες του άρθρου, παρόλο που οι άνθρωποι καλούνται όλο και περισσότερο στα γραφεία για τουλάχιστον κάποιες από τις μέρες τις εβδομάδας, τα ποσοστά κενών χώρων έχουν εκτοξευθεί σε πόλεις από το Χονγκ Κονγκ μέχρι το Λονδίνο και το Τορόντο.
Τι ακριβώς συμβαίνει; Όπως εξηγούν οι ειδικοί, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εταιρείες απλώς περιορίζουν τον χώρο που χρησιμοποιούν για να μειώσουν το λειτουργικό κόστος στο μέρος που αφορά το ενοίκιο, άλλοι μετακομίζουν σε νέους ουρανοξύστες με σύγχρονες ανέσεις για να προσελκύσουν ταλέντα και υπαλλήλους που μπορεί να διστάζουν να αφήσουν τις ανέσεις της εργασίας από το σπίτι. Σε κάθε περίπτωση, μένουν πίσω παλαιότερα κτήρια που βρίσκονται εκτός προνομιακών τοποθεσιών.
Στο επίκεντρο η Ν. Υόρκη
Σύμφωνα με τον Richard Barkham, οικονομολόγο για την παγκόσμια αγορά επαγγελματικών ακινήτων, οι ΗΠΑ είναι πιθανό να έχουν πιο αργή ανάκαμψη της αγοράς γραφείων εν συγκρίσει με την Ασία και την Ευρώπη, δεδομένου ότι ξεκίνησαν την πανδημία με υψηλότερο ποσοστό κενών θέσεων εργασίας και η μακροπρόθεσμη ζήτηση αναμένεται να μειωθεί περίπου 10% ή περισσότερο.
Η Νέα Υόρκη, η μεγαλύτερη αγορά ακινήτων γραφείων της Αμερικής, βρίσκεται στο επίκεντρο του προβλήματος.
Πρόσφατη μελέτη που συνέταξαν καθηγητές στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και την οποία δημοσιεύει το Bloomberg, αποκαλύπτει ότι η χαμηλότερη ζήτηση ενοικιαστών λόγω της εξ αποστάσεως εργασίας μπορεί να μειώσει κατά 28% ή 456 δισεκατομμύρια δολάρια την αξία των γραφείων στις ΗΠΑ. Περίπου το 10% αυτό θα είναι μόνο στη Νέα Υόρκη.
Οι επιπτώσεις των απαρχαιωμένων κτιρίων ακουμπούν ολόκληρη την τοπική οικονομία: τα άδεια γραφεία έχουν οδηγήσει σε αλλεπάλληλα κλεισίματα εστιατορίων και άλλων επιχειρήσεων οι οποίες εξαρτώνται από την παρουσία εργαζομένων στην περιοχή όπου δραστηριοποιούνται, ενώ μια ακόμη σημαντική παράμετρος είναι ότι η πτώση της οικονομικής αξίας ισοδυναμεί και με λιγότερα έσοδα από φόρους ακινήτων για τα ταμεία της πόλης.
Η 3η λεωφόρος του Μανχάταν
Ως ενδεικτικό του προβλήματος αναφέρεται ένα τμήμα της 3ης λεωφόρου του Μανχάταν που περιλαμβάνει δέκα επτά οδούς. Όπως επισημαίνεται, ενώ η ζήτηση για μισθώσεις στη Ν. Υόρκη έχει ανακάμψει κοντά στα προ πανδημίας επίπεδα, στο τμήμα αυτό παραμένει κενό το 29% των χώρων γραφείων, σχεδόν διπλάσιο από ό, τι πριν από τέσσερα χρόνια και πάνω από το συνολικό ποσοστό κενών επαγγελματικών χώρων της πόλης που είναι 19%, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Savills.
Τα κτήρια στη συγκεκριμένη περιοχή είναι των δεκαετιών 1950 – 1980 και πολλά από αυτά δεν έχουν αναβαθμιστεί εδώ και δεκαετίες και έχουν μπει σε λίστες δεύτερης επιλογής.
Τα πράγματα είναι δύσκολα για τους ιδιοκτήτες των οποίων το εισόδημα βασίζεται σε ενοίκια, σχολιάζει ο αντιπρόεδρος της Savills, προβάλλοντας το παράδειγμα πόλεων οι οποίες ήδη αναζητούν τρόπους να μετατρέψουν τα γραφεία του αστικού κέντρου σε κτήρια κατοικιών. Αυτό, προσθέτει, είναι πιο δύσκολο να γίνει στη Ν. Υόρκη λόγω του υψηλού κόστους και των περιορισμών που θέτει το χωροταξικό.